Σε ταχείς κινήσεις για να αυξήσουν το διαθέσιμο κτηριακό τους απόθεμα προβαίνουν οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης, δεδομένου ότι η ζήτηση για οικιστικά ακίνητα συνεχίζει να είναι αυξημένη, ενώ η προσφορά χαμηλή. Στοχεύουν πλέον σε οικιστικά τεμάχια και οικόπεδα, ώστε να επισπεύσουν την αξιοποίησή τους.
Στο τριμηνιαίο του «Ενημερωτικό Δελτίο για την Αγορά Ακινήτων», που αφορούσε στο πρώτο τρίμηνο του 2024, το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών σημειώνει μεταξύ άλλων ότι τα διαμερίσματα συγκεντρώνουν μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον, σε σύγκριση με τις οικίες, ενώ οι πωλήσεις οικοπέδων και οικιστικών χωραφιών συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των επιχειρηματιών ανάπτυξης γης.
Αναλυτικότερα, επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι Λευκωσία και Λάρνακα είναι οι επαρχίες που κυριάρχησαν στις πωλήσεις οικοπέδων, με βάση το δείγμα των μεταβιβάσεων από τις Συγκριτικές Πωλήσεις του πρώτου τριμήνου, συγκεντρώνοντας μαζί 284 από τις 462 πράξεις που ολοκληρώθηκαν παγκύπρια.
Σε επίπεδο μέσων αξιών, όμως, οι υψηλότερες εντοπίζονται στις επαρχίες Πάφου (€276.468) και Λεμεσού (€207.875). Όσον αφορά στα χωράφια, οι επαρχίες Λευκωσίας (370) και Λεμεσού (365) καταγράφουν μαζί τις περισσότερες (735) από τις 1.206 πράξεις που ολοκληρώθηκαν το πρώτο τρίμηνο παγκύπρια. Σε μέσες αξίες, τα χωράφια ήταν ακριβότερα στην επαρχία Πάφου (€119.249) και φθηνότερα στην επαρχία Λευκωσίας (€82.192). Στις άλλες τρεις επαρχίες οι μέσες αξίες των χωραφιών κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα.
Μεγάλη η ανάγκη
Ζητήσαμε από τη Μερσίνα Ισιδώρου, Γενική Διευθύντρια του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, το σχόλιο της όσον αφορά στο ενδιαφέρον των επιχειρηματιών να αποκτήσουν οικιστικά χωράφια και οικόπεδα, σύμφωνα και με τη διαπίστωση του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών.
Πράγματι, επισημαίνει στο σχόλιο της στον «Φ», τη δεδομένη στιγμή φαίνεται να υπάρχει μία τάση από πλευράς των επιχειρηματιών ανάπτυξης γης και οικοδομών προς οικιστικά τεμάχια. «Η αιτία που οδηγεί σε αυτή την ανάγκη, λέγεται έλλειψη οικιστικού αποθέματος. Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο έχουμε ανάγκη να αυξηθεί το οικιστικό απόθεμα, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η υψηλή ζήτηση για οικίες και διαμερίσματα αλλά και για να αντιμετωπιστεί το στεγαστικό πρόβλημα το οποίο απασχολεί το κράτος, τους επαγγελματίες, την κοινωνία, τους συμπολίτες μας.
Μια ζήτηση που προέρχεται τόσο από Κύπριους όσο και από ξένους πολίτες που εργάζονται σε εταιρείες που μετέφεραν την έδρα τους στην Κύπρο, μέσα από το σχέδιο του headquartering, αλλά και το σχέδιο digital nomads. Μια τάση που είναι κι εδώ αυξητική. Όσο λοιπόν η προσφορά δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση, οι τιμές θα παραμένουν ψηλές. Ως εκ τούτου, η προσπάθεια μας ως επιχειρηματίες ανάπτυξης γης είναι να αυξηθεί το οικιστικό απόθεμα, να βάλουμε στην αγορά κατοικίες και διαμερίσματα, έτσι ώστε να μειωθούν και οι τιμές, είτε για αγορά είτε για ενοικίαση».
Ανανέωση αποθέματος
Σχολιάζοντας τα πιο πάνω, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Πόλυς Κουρουσίδης, ανέφερε στον Φιλελεύθερο ότι, δεδομένου πως μεγάλος αριθμός διαθέσιμων σπιτιών και διαμερισμάτων έχουν πουληθεί, οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης προσπαθούν να ανανεώσουν το απόθεμα τους, αγοράζοντας γη. Ωστόσο, όπως είπε, αυτό είναι κάτι που συμβαίνει συνέχεια και δεν διαπιστώνεται κάποια έξαρση στο φαινόμενο αυτή την περίοδο. Η ζήτηση για οικόπεδα, συμπλήρωσε, εντοπίζεται κυρίως στα προάστια των πόλεων, όχι όμως σε απομακρυσμένα χωριά.
Όσον αφορά στην αυξημένη ζήτηση διαμερισμάτων, σε σχέση με τις οικίες, ο κ. Κουρουσίδης ανέφερε ότι αυτό ισχύει, δεδομένου ότι το κόστος μιας οικίας είναι αισθητά μεγαλύτερο από αυτό του διαμερίσματος και όσοι προτιμούν να μένουν σχετικά κοντά στο κέντρο θα προτιμήσουν διαμέρισμα. Συγκεκριμένα, ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εκτιμητών, το ενδιαφέρον φαίνεται να επικεντρώνεται σε διαμερίσματα μέχρι 300 χιλιάδων. Οπόταν, διευκρίνισε, εάν κάποιος επιθυμεί να αποκτήσει κατοικία αυτής της αξίας θα πρέπει να ψάξει αρκετά εκτός του κέντρου των πόλεων.
Λιγότερα στεγαστικά δάνεια
Συναφώς επισημαίνεται ότι η ανάλυση των στοιχείων που ανακοίνωσε εντός της εβδομάδας η Κεντρική Τράπεζα δείχνει ότι η τάση για λιγότερα δάνεια, λόγω του επιτοκιακού περιβάλλοντος και της γενικότερης ακρίβειας, συνεχίζεται και το 2024.
Το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι εκταμιεύσεις των καθαρών νέων στεγαστικών δανείων ήταν €237,8 εκατ., χωρίς μεγάλη διαφορά με το 2023, που ήταν €245 εκατ. Η εικόνα όμως ήταν τελείως διαφορετική το 2022, όταν το πρώτο τρίμηνο τα νέα δάνεια για αγορά κατοικίας ήταν €670 εκατ.
Παράλληλα, τα υψηλά επιτόκια ώθησαν δανειολήπτες και τράπεζες να προχωρήσουν σε επαναδιαπραγματεύσεις δανείων, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την πιστωτική επιδείνωση των δανείων και να αποφύγουν την αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.
