Αύξηση των εταιρειών που δεν θα συμμορφώνονται με πρόνοιες των νομοθεσιών εκτιμά η Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας Ειρήνη Μυλωνά – Χρυσοστόμου πως θα επέλθει σε περίπτωση που η Βουλή προχωρήσει τελικά στη μείωση των χρηματικών επιβαρύνσεων που επιβάλλονται στα νομικά πρόσωπα που παραβιάζουν τον νόμο.
Σημειώνει, δε, πως ένας από τους λόγους που οδήγησε πολλές νομικές οντότητες να συμμορφωθούν και να καταχωρήσουν τα στοιχεία των πραγματικών τους δικαιούχων (ιδιοκτητών) στο ηλεκτρονικό Μητρώο του Εφόρου Εταιρειών ήταν ακριβώς το ύψος των χρηματικών κυρώσεων σε περίπτωση μη ανταπόκρισης.
Η Έφορος Εταιρειών, σε συνέντευξη στον «Φ», αναφέρει πως από τις 202,865 εγγεγραμμένες εταιρείες έχουν συμμορφωθεί οι 164,861, ενώ 23,884 εταιρείες που είχαν υποχρέωση καταχώρισης στοιχείων δεν έχουν συμμορφωθεί. Σύμφωνα με την Έφορο, το υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης αποδεικνύει ότι οι ποινές εξυπηρέτησαν τον σκοπό τους.
Παράλληλα, διευκρινίζει πως κάθε χρόνο, από τον Οκτώβριο μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, οι εταιρείες πρέπει να επιβεβαιώνουν στο ηλεκτρονικό σύστημα τα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων τους, με στόχο την επικαιροποίηση του Μητρώου.
Επίσης, η κ. Χρυσοστόμου αναφέρεται στο νέο ηλεκτρονικό σύστημα του Εφόρου, το οποίο θα λειτουργήσει το 2026, με το οποίο θα παρέχεται πλήρης ηλεκτρονική εξυπηρέτηση αιτήσεων χωρίς την ανάγκη φυσικής παρουσίας.
Εναρμόνιση με Οδηγία
Μετά τις παρατάσεις που δόθηκαν αλλά και το μπέρδεμα που προκλήθηκε, συμμορφώθηκαν αρκετές εταιρείες, καταχωρώντας τα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων τους στο ηλεκτρονικό μητρώο του Εφόρου Εταιρειών. Μπορείτε να μας παραθέσετε κάποια στοιχεία σε σχέση τις εταιρείες που έχουν συμμορφωθεί και αυτές που δεν το έπραξαν; Πόσα πρόστιμα έχουν επιβληθεί στις οντότητες που δεν ανταποκρίθηκαν;
Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι η υποχρέωση σύστασης και τήρησης του Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων (ΜΠΔ) απορρέει από Ευρωπαϊκή Οδηγία, με την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί. Η εν λόγω ευρωπαϊκή Οδηγία εναρμονίστηκε στο εθνικό μας δίκαιο μέσω νομοθεσίας, αρμόδιο για την οποία είναι το Υπουργείο Οικονομικών. Μέσω της εναρμονιστικής νομοθεσίας, ο Έφορος Εταιρειών ορίστηκε ως η αρμόδια Αρχή για τη σύσταση και τήρηση του Μητρώου.
Οι παρατάσεις δόθηκαν λόγω μη συμμόρφωσης πολλών εταιρειών και άλλων νομικών οντοτήτων με την υποχρέωση καταχώρισης των στοιχείων των Πραγματικών Δικαιούχων (ΠΔ), παρόλες τις ανακοινώσεις που ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας εξέδωσε. Δεν θεωρώ ότι δημιουργήθηκε μπέρδεμα, αλλά αυτό που έγινε είναι ότι το επηρεαζόμενο κοινό δεν είχε αντιληφθεί τη διαδικασία μετάβασης από την ενδιάμεση λύση στην τελική λύση του ηλεκτρονικού συστήματος.
Από τα επίσημα στοιχεία που κατέχουμε, μέχρι τις 8/5/24, από τις 202,865 εγγεγραμμένες εταιρείες έχουν συμμορφωθεί οι 164,861, ενώ 23,884 εταιρείες με υποχρέωση καταχώρισης δεν έχουν συμμορφωθεί. Το υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης αποδεικνύει ότι οι ποινές εξυπηρέτησαν τον σκοπό τους.
Πόσα άτομα τα οποία παρουσιάζονταν ως διευθυντές των εταιρειών που σχετίζονται με τους πραγματικούς δικαιούχους έχουν αιτηθεί να διαγραφούν;
Ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας γνωρίζει τον αριθμό των μη συμμορφούμενων εταιρειών, που ανέρχεται στις 23,884. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι στις 202,865 εγγεγραμμένες εταιρείες συμπεριλαμβάνονται:
⦁ περί των 1,000 προσφυγικών εταιρειών στις οποίες δόθηκε παράταση καταχώρισης των στοιχείων μέχρι και την 30η Σεπτεμβρίου 2024
⦁ νεοσυσταθείσες εταιρείες οι οποίες έχουν 90 ημέρες από την ημερομηνία εγγραφής τους για συμμόρφωση
⦁ εταιρείες που έχουν υποβάλει αίτηση για διαγραφή πριν τις 12/3/2021 και
⦁ εταιρείες των οποίων ξεκίνησε η διαδικασία εκκαθάρισης πριν τις 12/3/2021
Με την καταχώρηση των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων στο ηλεκτρονικό μητρώο η Δημοκρατία έχει συμμορφωθεί πλήρως με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Οι συστάσεις της ΕΕ αφορούσαν την υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας που απορρέει από την Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 ως προς τη σύσταση και τήρηση ενός ηλεκτρονικού και επικαιροποιημένου Μητρώου, καθώς και τον καθορισμό και επιβολή αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών ποινών. Οι διαδικασίες συμμόρφωσης μας ξεκίνησαν από το 2021 μέχρι και την 14η Νοεμβρίου 2023, με την εφαρμογή του πλήρους ηλεκτρονικού συστήματος, το οποίο παρέχει πλέον όλες τις δυνατότητες που προβλέπονται στην Ενωσιακή Οδηγία, συμπεριλαμβανομένης και της επιβολής των ποινών λόγω μη συμμόρφωσης, καθώς και της διεξαγωγής ηλεκτρονικής έρευνας.
Ευθύνονται οι εταιρείες για την αλήθεια
Υπάρχει κάποια διαδικασία ελέγχου και επαλήθευσης από τον Έφορο των στοιχείων που καταχώρησαν οι εταιρείες;
Οι αρμοδιότητες του Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας αφορούν την τήρηση ενός επικαιροποιημένου ΜΠΔ, ενώ την ευθύνη για την αληθή και ορθή υποβολή και επιβεβαίωση πληροφοριών για τους πραγματικούς δικαιούχους εταιρειών και άλλων νομικών οντοτήτων φέρει η εταιρεία ή άλλη νομική οντότητα και κάθε αξιωματούχος της.
Στην περίπτωση που οι καταχωρισμένες πληροφορίες στο Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων δεν είναι σύμφωνες με τις πληροφορίες που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες & εποπτικές αρχές και/ή οι υπόχρεες οντότητες, τότε οι προαναφερόμενες αρχές υποχρεούνται να υποβάλουν στο σύστημα αναφορά αναντιστοιχίας, περιγράφοντας τις πληροφορίες ως προς τις οποίες υπάρχει η αναντιστοιχία.
Με τη λήψη της αναφοράς αναντιστοιχίας καταχωρείται από τον Έφορο Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας ηλεκτρονικά σχετική μνεία στο σύστημα και αποστέλλεται γραπτή ειδοποίηση στην εταιρεία.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι πέραν της πρώτης καταχώρισης, κάθε εταιρεία και κάθε αξιωματούχος οφείλουν, κατά την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου έως και την 31 Δεκεμβρίου κάθε χρόνου, να επιβεβαιώνουν στο σύστημα πληροφορίες που αφορούν τους πραγματικούς δικαιούχους της εταιρείας, με στόχο την επικαιροποίηση του Μητρώου. Η διαδικασία αυτή είναι απλή, δεν επιφέρει οποιοδήποτε κόστος και αποτελεί υποχρέωση την οποία κάθε εταιρεία θα πρέπει να εκτελεί κάθε χρόνο.
Να πείσει τους εταίρους της η ΚΔ
Πώς σχολιάζετε τις αποφάσεις της Βουλής, με τις οποίες μειώνονται διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλει η Έφορος Εταιρειών; Μήπως με το κουτσούρεμα των κυρώσεων θα αυξηθεί το ποσοστό των επηρεαζoμένων που δεν θα συμμορφώνονται με υποχρεώσεις τους;
Καταρχάς να διευκρινίσω ότι ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας εφαρμόζει τη σχετική νομοθεσία, στο πλαίσιο της οποίας η ΚΔ όφειλε να προβλέψει αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινές, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία. Η νομοθεσία αυτή έτυχε ευρείας διαβούλευσης με τα εμπλεκόμενα μέρη και φορείς (π.χ. Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, ΣΕΛΚ) και ακολούθως ψηφίστηκε από τη Βουλή.
Σε αυτό το σημείο να ξεκαθαρίσουμε ότι η απόφαση για το ύψος των χρηματικών επιβαρύνσεων δεν λήφθηκε από τον Έφορο Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας και να υπενθυμίσουμε ότι αποτελούσαν μέρος του νομοσχεδίου που έτυχε διαβούλευσης και ψήφισης από τη Βουλή.
Μετά την πλήρη εφαρμογή του Μητρώου, στις 14/11/23, υπήρξαν αντιδράσεις σχετικά με το ύψος των χρηματικών επιβαρύνσεων και η Βουλή ανέλαβε πρωτοβουλία για μείωση τους. Όσον αφορά την πρόταση της Βουλής για μείωση των χρηματικών ποινών, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το θέμα εξετάζεται από τη Νομική Υπηρεσία.
Έχω την άποψη ότι το ύψος των χρηματικών επιβαρύνσεων είναι και ο λόγος που οδήγησε στο υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης εταιρειών, δηλαδή την καταχώριση των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων. Σε περίπτωση μείωσης των χρηματικών επιβαρύνσεων, αφού με ρωτάτε, ναι, υπάρχει το ενδεχόμενο αύξησης των μη συμμορφούμενων εταιρειών, αναλόγως βέβαια και της μείωσης που τυχόν θα επέλθει.
Δεν πρέπει ωστόσο να ξεχνάμε ότι η σύσταση του ΜΠΔ απορρέει από Ευρωπαϊκή Οδηγία, που έχει ως στόχο την πρόληψη και καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Κυπριακή Δημοκρατία να πείσει ότι διατηρεί ένα πλήρες και επικαιροποιημένο ΜΠΔ, όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή Οδηγία, λόγω και της αντίληψης που επικρατεί για τη σχέση της Κύπρου με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Προώθηση της επιχειρηματικότητας και συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες
Ποια είναι η δυναμική του Τμήματος στην κυπριακή οικονομία, κυρία Χρυσοστόμου; Είναι επαρκείς οι ανθρώπινοι πόροι του Τμήματος ή χρειάζεται ενίσχυση; Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Τμήμα;
Ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας αποτελεί βασικό πυλώνα για την προώθηση και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στην Κυπριακή Δημοκρατία και κατ’ επέκταση της οικονομίας, μέσω της διευκόλυνσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας του εμποροβιομηχανικού κόσμου στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό και τη διαφύλαξη των Δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας, με στόχο την καθιέρωση της ΚΔ ως ένα ανταγωνιστικό διεθνές επιχειρηματικό κέντρο.
Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι να ανταποκριθούμε επαρκώς στις αυξανόμενες ανάγκες του επιχειρείν με γρήγορες, σύγχρονες και απλοποιημένες διαδικασίες, στις οποίες είμαι σίγουρη ότι θα συμβάλει σε πολύ μεγάλο βαθμό η εφαρμογή του νέου ηλεκτρονικού συστήματος, καθώς και τα επικαιροποιημένα Μητρώα Εταιρειών, Συνεταιρισμών, Εμπορικών Επωνυμιών, Πραγματικών Δικαιούχων, Εμπορικών Σημάτων, Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Βιομηχανικών Σχεδίων που τηρεί ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας.
Ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας αποτελεί νευραλγικό τμήμα της Δημόσιας Υπηρεσίας και στόχος είναι η τεχνολογική αναβάθμιση και μετάβαση του στην ψηφιακή εποχή ώστε να καθιερωθεί η Κύπρος κέντρο παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών για εταιρείες και άλλα νομικά πρόσωπα. Είναι παραδεκτό ωστόσο ότι για να μπορέσει πλέον ο Έφορος Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας να ανταποκριθεί επάξια και έγκαιρα στις συνεχώς αυξανόμενες αρμοδιότητες του αλλά και τις ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου, πέρα των πιο πάνω χρειάζεται και άμεση ενίσχυση από ανθρώπινο δυναμικό.
Επαφές για διαγραφή 70,000 εταιρειων
Υπάρχει μεγάλος αριθμός αδρανών εταιρειών οι οποίες δεν μπορούν να διαγραφούν καθώς έχουν οφειλές στο Τμήμα Φορολογίας. Είχατε επαφές με το Τμήμα Φορολογίας για ρύθμιση του ζητήματος; Τι θα πράξετε ως Έφορος Εταιρειών;
Μέσα στα πλαίσια διαδικασίας συμμόρφωσης για την τήρηση ενός επικαιροποιημένου Μητρώου Εταιριών έχουμε προβεί σε έναρξη διαδικασίας διαγραφής περί των 70,000 εταιρειών, λόγω μη συμμόρφωσης τους με τον περί Εταιρειών Νόμο Κεφ. 113, κάτι το οποίο δεν κατέστη δυνατό λόγω υποβολής ενστάσεων από το Τμήμα Φορολογίας και τα τραπεζικά ιδρύματα. Είμαστε σε επαφή με το Υπουργείο Οικονομικών για εξεύρεση τρόπων χειρισμού των πιο πάνω περιπτώσεων με στόχο να καταστεί εφικτή η διαγραφή των αδρανών εταιρειών.
Πολλαπλά οφέλη από την ψηφιοποίηση του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών
Στο πλαίσιο της εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης αναμένεται να λειτουργήσει το νέο μηχανογραφικό σύστημα του Εφόρου Εταιρειών. Τι θα περιλαμβάνει; Πώς θα διευκολυνθούν τα φυσικά και νομικά πρόσωπα; Πότε θα τεθεί σε εφαρμογή;
Με την ολοκλήρωση του νέου πληροφοριακού συστήματος, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2026, θα παρέχεται πλήρης ηλεκτρονική εξυπηρέτηση αιτήσεων χωρίς την ανάγκη φυσικής παρουσίας, μέσα από τη δημιουργία μίας αποτελεσματικής, γρήγορης και σύγχρονης υπηρεσίας, που θα βασίζεται πάνω σε νέες απλοποιημένες διαδικασίες και θα υποστηρίζεται από σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα.
Η πλήρης ψηφιοποίηση του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας θα έχει πολλαπλά οφέλη για το επιχειρηματικό κοινό αλλά και το δημόσιο, αφού θα εξοικονομούνται χρόνος και πόροι και θα μειωθεί ο διοικητικός φόρτος.
