Σχεδόν στις 5 χιλ. αυξήθηκε ο αριθμός των εργαζομένων στην κρατική μηχανή που έχουν μπίζνες με επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, σύμφωνα με εμπιστευτικό έγγραφο που προώθησε στη Βουλή η Ελεγκτική Υπηρεσία. Δηλαδή, ενώ έχουν τη μονιμότητα του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα ταυτόχρονα συμμετέχουν σε ιδιωτικές εταιρείες, είτε ως μέτοχοι, είτε ως διευθυντές και γραμματείς.
Στους 3.700 δημόσιους υπαλλήλους που έχουν πάρε-δώσε με ιδιωτικές επιχειρήσεις προστίθενται και άλλοι 1.284 εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλαδή ημικρατικούς οργανισμούς, αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, συμβούλια και πανεπιστήμια. Μάλιστα, 1.157 εργαζόμενοι στον κρατικό τομέα πιθανόν να μην έχουν εξασφαλίσει σχετική άδεια για να κατέχουν μετοχές ή να συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δημόσιοι υπάλληλοι με μισθό και από τον ιδιωτικό τομέα
Βάσει του νόμου, οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι παραβιάζουν τη νομοθεσία αν δεν έχουν λάβει σχετική άδεια από τον υπουργό Οικονομικών ή τον υπουργό Άμυνας (οι στρατιωτικοί), για να συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Βάσει του άρθρου 65 του νόμου περί Δημόσιας Υπηρεσίας, δεν επιτρέπεται σε δημόσιο υπάλληλο να ασκεί οποιοδήποτε επάγγελμα πέραν της εργασίας του στη δημόσια υπηρεσία. Παράλληλα, δεν επιτρέπεται σε δημόσιο υπάλληλο να συμμετέχει στη διοίκηση ή να κατέχει μετοχές οποιασδήποτε μη δημόσιας εταιρείας ή συνεταιρισμού ή άλλης επιχείρησης ιδιωτικής φύσης.
Την αύξηση του αριθμού των κρατικών λειτουργών που συμμετέχουν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις εντόπισε η Ελεγκτική Υπηρεσία, η οποία μετά από αίτημα των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών προχώρησε σε έρευνα για τον αριθμό των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που συμμετέχουν στη μετοχική δομή ή κατέχουν θέση διευθυντή ή γραμματέα σε ιδιωτικές εταιρίες.
Οι διαπιστώσεις του Οδυσσέα
Αναλυτικά, από τις 8.590 υπαλλήλους σε 71 οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα ημικρατικοί και συμβούλια), στους οποίους απαιτείται η εξασφάλιση σχετικής άδειας, εντοπίστηκαν 535 εργαζόμενοι (ποσοστό 6.23%) οι οποίοι, με βάση τον αριθμό της ταυτότητας τους, φαίνεται να κατέχουν μετοχές σε μια ή περισσότερες ιδιωτικές εταιρείες. Επίσης, 321 εργαζόμενοι (ποσοστό 3.74%) , διαπιστώθηκε πως είναι διευθυντές και 301 υπάλληλοι (ποσοστό 3.5%) είναι γραμματείς σε ιδιωτικές εταιρείες και οι οποίοι ενδεχομένως να μην εξασφάλισαν άδεια.
Αναλυτικά, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, από τους πιο πάνω 71 οργανισμούς, αυτοί που εργαζόμενοι τους κατέχουν πολλές μετοχές ή συμμετέχουν στη διευθυντική πυραμίδα νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου είναι:
– Cyta: Από το σύνολο των 1.584 εργαζόμενων, οι 122 από αυτούς κατέχουν μετοχές, οι 58 είναι διευθυντές και οι 60 είναι γραμματείς σε εταιρείες.
– ΑΗΚ: Από τους 2.122 εργαζόμενους, οι 108 έχουν μετοχές, οι 58 κατέχουν διευθυντική θέση και οι 59 έχουν θέση γραμματέα.
– Πανεπιστήμιο Κύπρου: Από 834 υπάλληλους, οι 61 κατέχουν μετοχές, οι 46 κατέχουν θέση διευθυντή και οι 31 θέση γραμματέα.
– Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας: Από τους 973 εργαζόμενους, οι 36 είναι μέτοχοι, οι 27 διευθυντές και οι 23 γραμματείς.
– ΤΕΠΑΚ: Από τους 403 εργαζόμενους, οι 27 έχουν μετοχές, οι 18 είναι διευθυντές και οι 17 γραμματείς.
– Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς: Από το σύνολο των 127 εργαζομένων, οι 14 είναι μέτοχοι, οι 9 διευθυντές και 6 γραμματείς.
– Κεντρική Τράπεζα: Από τους 290 εργαζόμενους, οι 13 έχουν μετοχές, ενώ 20 υπάλληλοι είναι διευθυντές και γραμματείς.
Στο μεταξύ, το 40% των εργαζομένων στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων κατέχουν μετοχές, το 33% είναι διευθυντές και το 13% γραμματείς. Επίσης, το 27% εργαζομένων στον Δήμο Πέγειας και το 20% στον Δήμο Πόλης Χρυσοχούς κατέχουν μετοχές σε ιδιωτικές εταιρείες. Στην πρώτη περίπτωση, το 13% είναι διευθυντές και το 20% γραμματείς ενώ στη δεύτερη περίπτωση 10% είναι διευθυντές και 10% κατέχουν θέση γραμματέα.
Άλλοι δεν χρειάζονται άδεια
Εξάλλου, εντοπίστηκαν και άλλοι 107 εργαζόμενοι σε οκτώ οργανισμούς στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που συμμετέχουν σε ιδιωτικές εταιρείες, ωστόσο, δεν υπάρχει καμία πρόνοια στο νόμο που τους επιβάλλει να εξασφαλίσουν σχετική άδεια. Από το τους 494 εργαζόμενους διαπιστώθηκε πως οι 47 κατείχαν μετοχές, οι 31 ήταν διευθυντές και οι 29 γραμματείς σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Τις περισσότερες μπίζνες με τον ιδιωτικό τομέα έχουν οι εργαζόμενοι στο ΡΙΚ, καθώς 36 από τους 323 κατέχουν μετοχές, οι 24 κατέχουν διευθυντική θέση και οι 23 θέση γραμματέα.
Τι συμβαίνει στον σκληρό πυρήνα του δημοσίου
Σε σχέση με τον σκληρό πυρήνα του δημόσιου τομέα, η Ελεγκτική Υπηρεσία, κατά τον έλεγχο που διενήργησε τον Αύγουστο του 2020, διαπίστωσε πως γύρω στους 1.900 κυβερνητικούς υπάλληλους (μόνιμοι και αορίστου χρόνου) κατείχαν μετοχές. Από αυτούς, οι 200 είναι μέλη της Εθνικής Φρουράς και οι 150 είναι αστυνομικοί και πυροσβέστες. Επίσης, διαπιστώθηκε πως πέραν των 900 δημόσιων υπαλλήλων είναι διευθυντές και άλλοι 900 είναι γραμματείς σε ιδιωτικές εταιρείες. Όταν είχε συζητηθεί το θέμα στη Βουλή, λέχθηκε πως κάποιοι από τους συγκεκριμένους δημοσίους υπαλλήλους δεν δήλωναν πως είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Για τους συγκεκριμένους εργαζόμενους, η Υπηρεσία ενημέρωσε αρμόδιους φορείς για να προχωρήσουν στις δικές τους ενέργειες, στο πλαίσιο της νομοθεσίας. Όπως σημείωνει στην επιστολή του προς τη Βουλή, ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μχαηλίδης, τόσο για τους εργαζόμενους στον δημόσιο όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα θα πρέπει να ισχύει και να εφαρμόζεται η ίδια πρόνοια στο νόμο ή στους κανονισμούς για τη συμμετοχή των υπαλλήλων σε ιδιωτικές εταιρείες. Καταλήγοντας, τονίζει πως είναι σημαντική η λήψη μέτρων, ώστε να εφαρμόζεται η νομοθεσία και όσοι την παραβιάζουν να υπόκεινται σε κυρώσεις.
