Στο αδιέξοδο που οδηγήθηκαν οι διαβουλεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων με την παρασκευή χαλλουμιού και της Κυβέρνησης, αναφέρθηκε ο υπουργός Γεωργίας, Κώστας Καδής, κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίας της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας. Από πλευράς του ο Γ.Δ. υπουργείου Εμπορίου, Μάριος Παναγίδης, αναφερόμενος στην ανυπαρξία ελέγχων στην αγορά από το 2021, εξήγησε ότι λήφθηκε υπόψη η έγκριση του χαλλουμιού ως ΠΟΠ, και κρίθηκε σωστό να δοθεί χρονική περίοδος για προσαρμοστούν οι εγχώριοι παραγωγοί με τα νέα δεδομένα.
Πιο ξεκάθαρη η θέση της Νομικής Υπηρεσίας, εκπρόσωπος της οποίας υποστήριξε ότι τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά και φέρουν την ονομασία χαλλούμι πρέπει να πληρούν τα σχετικά διατάγματα. Παράλληλα, ενημέρωσε τα μέλη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής, πως στις 29 Μαρτίου 2022, παρέλαβε επιστολή από τα υπουργεία Γεωργίας και Εμπορίου όπου περιλαμβάνονται 11 ερωτήματα. Πρόσθεσε πως θα πάρει χρόνο να δοθεί η απάντηση από τη στιγμή που είναι πολύπλοκα τα ερωτήματα και είναι συνυφασμένα με τις προτάσεις της Γενικής Εισαγγελέας της Κομισιόν στην υπόθεση της Επιτροπής κατά της Δανίας.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι έλεγχοι για το χαλλούμι σταμάτησαν από το 2020
Σύμφωνα με τη Γενική Εισαγγελέα της Κομισιόν, η Δανία παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το δίκαιο της Ένωσης, παραλείποντας να λάβει μέτρα ώστε να παύσουν οι Δανοί παραγωγοί να χρησιμοποιούν την καταχωρισμένη ονομασία «φέτα» για τυρί το οποίο προορίζεται για εξαγωγή προς τρίτες χώρες. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Νομικής Υπηρεσίας, κατά τη διαδικασία αυτή η Κύπρος υποστήριξε ότι ένα προϊόν που φέρει την ονομασία φέτα, αλλά δεν συνάδει με τα χαρακτηριστικά του προϊόντος δεν μπορεί να εξάγεται σε τρίτες χώρες.
Με βάση τα όσα ανέφερε η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, αλλά και ο υπουργός Γεωργίας, ακόμα και κάτω από το εμπορικό σήμα να παρασκευάζονται τα χαλλούμια, οφείλουν όλοι να τηρούν τη νομοθεσία. Δηλαδή, οι τυροκόμοι που εκμεταλλεύονται σήμερα την εποικοδομητική ασάφεια για να παρασκευάζουν χαλλούμι κάτω από το εμπορικό σήμα, παρά το ΠΟΠ, οφείλουν να τηρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις που αφορούν το πρότυπο του χαλλουμιού όπως αυτό έχει θεσπιστεί το 1985 και αφορά στο παρόν στάδιο ελάχιστη αναλογία αιγινού και πρόβειου γάλακτος στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χαλλουμιού κατά 25%.
Και από τη στιγμή που διαφάνηκε στη συζήτηση ότι το υπουργείο Εμπορίου αδυνατεί να πραγματοποιεί ελέγχους στη βάση του διατάγματος το οποίο το ίδιο εκδίδει για τα χαλλούμια που παρασκευάζονται κάτω από το εμπορικό σήμα, θα πρέπει να εκχωρηθούν οι έλεγχοι στο Τμήμα Γεωργίας που έχει και την ευθύνη ελέγχων στην αγορά του χαλλουμιού ΠΟΠ, το οποίο από ό,τι διαφάνηκε δεν έχει κανένα πρόβλημα να πραγματοποιεί ελέγχους και να προβαίνει σε καταγγελίες στη βάση των ευρημάτων του Γενικού Χημείου του κράτους.
Αλλαγές για φυλές, σχήμα και υγρασία
Μιλώντας ενώπιον της κοινοβ. Επιτροπής Γεωργίας, ο κ. Καδής ανέφερε πως έχουν συμφωνηθεί αλλαγές στον φάκελο του χαλλουμιού τις οποίες χαρακτήρισε ήσσονος σημασίας και αφορούν τις φυλές των ζώων, την υγρασία και το σχήμα. Συνεχίζοντας ανέφερε ωστόσο ότι δεν βρέθηκε κοινή συνισταμένη για την ποσόστωση του γάλακτος. Επιπλέον ανέφερε ότι το υπ. Γεωργίας επεξεργάζεται σχέδιο επιδότησης αποθεμάτων χαλλουμιών τα οποία παρασκευάστηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2021 που τέθηκε σε εφαρμογή ο κανονισμός για τα ΠΟΠ.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Τυροκόμων αναφέρθηκε ότι τα αποθέματα χαλλουμιών εξακολουθούν να υφίστανται, σημειώνοντας παράλληλα ότι οι υφιστάμενες πρόνοιες του φακέλου δυσκολεύουν την παραγωγή χαλλουμιού.
Από πλευράς του ο διευθυντής του Συνδέσμου Αγελαδοτρόφων Νίκος Παπακυριακού ανέφερε ότι θα φέρουν ένσταση σε περίπτωση που προωθηθούν αλλαγές στον φάκελο του χαλλουμιού από τη στιγμή που δεν συμφωνηθούν συλλογικά. Σημείωσε ότι στόχος είναι η συρρίκνωση της αγελαδοτροφίας και η μείωση των εξαγωγών του χαλλουμιού. Σημείωσε ότι το 2020 έχουν παραχθεί 40 χιλ. τόνοι χαλλουμιού και ήρθε συνάλλαγμα στην Κύπρο 270 εκατ. Εκπρόσωπος των αιγοπροβατοτρόφων, ο Σωτήρης Καδής, υποστήριξε ότι πρέπει να εφαρμοστεί η νομοθεσία, σημειώνοντας ότι είναι ανύπαρκτοι οι έλεγχοι στην αγορά.
Προστασία του ΠΟΠ ζητούν αγροτικές οργανώσεις
Στις θέσεις που κατέθεσαν ενώπιον του υπουργού Γεωργίας για τις πιθανολογούμενες αλλαγές στον φάκελο του χαλλουμιού αναφέρθηκαν οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων. Ο γγ της ΕΚΑ Πανίκος Χάμπας ανέφερε ότι όλα τα προϊόντα για να φέρουν την ονομασία χαλλούμι θα πρέπει να παρασκευάζονται όπως προνοείται στον φάκελο που έχει εγκριθεί ως ΠΟΠ.
Ο γγ της ΠΕΚ Χρίστος Παπαπέτρου υποστήριξε ότι η Ένωση διαφωνεί με την αλλαγή των ποσοστώσεων, τονίζοντας ότι το προϊόν με το όνομα χαλλούμι πρέπει να είναι σύμφωνα με το ΠΟΠ, είτε θα εμπορεύεται ως ΠΟΠ, είτε ως εμπορικό σήμα.
Ο γγ του Ευρωαγροτικού Λάμπρος Αχιλλέως ανέφερε ότι πρέπει να υπάρξει πολιτική και νομική παρέμβαση για να δοθούν λύσεις, εκφράζοντας την ανησυχία του ότι τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα όταν αρχίσουν να παράγουν χαλλούμι οι Τ/κ.
Ξανά στη Βουλή σε 15 ημέρες
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας της Βουλής, Γιαννάκης Γαβριήλ, επεσήμανε πως «σχεδόν για μια δεκαετία το υπουργείο Εμπορίου δεν εξασκούσε τους απαραίτητους ελέγχους, όσον αφορά στην ποσόστωση τουλάχιστον μόνο 21 παραβάσεις εντόπισε από το 2017 ως το 2020, το 2021 δεν έκανε κανένα έλεγχο, όπως και από το 2012 μέχρι το 2017. Καταλαβαίνετε ότι ο μη έλεγχος για την εφαρμογή του προτύπου οδήγησε στη σημερινή κατάσταση με χαλλούμια πολλών ταχυτήτων». «Δεν μπορεί να συνυπάρξει το χαλλούμι ως ΠΟΠ και ως εμπορικό σήμα και καλέσαμε για τελευταία φορά τόσο το υπουργείο Γεωργίας, που έχει να κάνει με τον έλεγχο του χαλλουμιού ως ΠΟΠ, αλλά και το υπουργείο Εμπορίου, που έχει να κάνει με τα άλλα είδη, τα οποία ονομάζονται χαλλούμι, να εξασκήσουν τους απαραίτητους ελέγχους και εντός 15 ημερών να έρθουν ξανά στην Επιτροπή για να μας φέρει τα αποτελέσματα τα οποία θα έπρεπε να είχε πριν δέκα χρόνια», τόνισε ο κ. Γαβριήλ.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χαράλαμπος Πάζαρος, ανέφερε πως «από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καθοριστεί ένα πλαίσιο το οποίο οφείλουμε να εφαρμόσουμε αν θέλουμε να διατηρήσουμε το καθεστώς προστασίας του κυπριακού χαλλουμιού. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να συνεργαστούν οι εμπλεκόμενοι και κυρίως οι αιγοπροβατοτρόφοι, οι αγελαδοτρόφοι και οι τυροκόμοι να καταλήξουν σε ποσόστωση που να είναι εντός του πλαισίου που εγκρίθηκε από τις Βρυξέλλες και που να είναι εφικτό να παραχθεί». «Η στάση κάποιων εκ των εμπλεκόμενων στην αλυσίδα παραγωγής του χαλλουμιού ζημιώνει τους ιδίους, δεν επιτρέπει τη μαζική και απρόσκοπτη παραγωγή του χαλλουμιού ως προϊόν ΠΟΠ, αφού η παράταση του θέματος της ποσόστωσης και γενικά οι μεταξύ τους διαφωνίες πλήττουν την όλη αλυσίδα και την εμπορία του και θέτουν μάλιστα σε κίνδυνο την αναγνώρισή του ως εθνικό προϊόν της Κύπρου που με τόση προσπάθεια ως κράτος πετύχαμε», συμπλήρωσε σχετικά.
