Η απόφαση που έλαβε η Ανώτερη Διοίκηση της ΡΑΕΚ στις 15 Δεκεμβρίου, με την οποία επέβαλε πρόστιμο 100,000 ευρώ στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) για παραβάσεις της νομοθεσίας και παραλείψεις ως προς ασφαλή λειτουργία του συστήματος μεταφοράς, αναδεικνύουν σοβαρά προβλήματα που για περίπου μία πενταετία (από το 2017 και εντεύθεν) έθεταν σε μεγάλο κίνδυνο την ηλεκτροδότηση της αστικής Λευκωσίας.
Σε γενικές γραμμές, η ηλεκτροδότηση μεγάλων και πυκνοκατοικημένων περιοχών της Λευκωσίας (Στρόβολος, Δασούπολη, κέντρο της πόλης) στηριζόταν μόνο σε ένα υπόγειο καλώδιο μεταφοράς, αντί σε δύο που έπρεπε, για να τυγχάνουν διαχείρισης οποιαδήποτε προβλήματα. Και μάλιστα, ακόμα και το εναπομείναν καλώδιο, παρουσίαζε και εκείνο προβλήματα, μαζί με άλλες παρενέργειες, που λόγω αμέλειας και ασυνεννοησίας δεν αντιμετωπίζονταν.
Η μη διακοπή της ηλεκτροδότησης της αστικής Λευκωσίας για μεγάλο διάστημα (μέρες ή εβδομάδες!) προκύπτει, από το πόρισμα της έρευνας που πραγματοποίησε η ΡΑΕΚ, ότι οφειλόταν απλά στην καλή τύχη των οικιακών και εμπορικών καταναλωτών ηλεκτρισμού της πρωτεύουσας.
Προκύπτει μάλιστα από την απόφαση της ΡΑΕΚ ότι «η άκρως ανεπιθύμητη κατάσταση του Δακτυλίου Υπόγειων Καλωδίων Υψηλής Τάσης της Αστικής Περιοχής Λευκωσίας συνεχίζεται μέχρι σήμερα, παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί»!
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραβάσεις της νομοθεσίας και οι παραλείψεις ως προς τη διατήρηση των υπόγειων καλωδίων υψηλής τάσης σε καλή λειτουργική κατάσταση υπήρχαν κατά την περίοδο πριν τον διορισμό του Σταύρου Σταυρινού στη θέση του σημερινού εκτελεστικού διευθυντή του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου. Καταγράφεται δε, στην απόφαση της ΡΑΕΚ, ότι τα προβλήματα στα υπόγεια καλώδια υψηλής τάσης της αστικής Λευκωσίας γνωστοποιήθηκαν στη ΡΑΕΚ από τη διοίκηση του κ. Σταυρινού.
Η σημερινή διοίκηση έλαβε μέτρα για να περιοριστούν οι κίνδυνοι από την ανεπαρκή και ριψοκίνδυνη κατάσταση του δακτυλίου καλωδίων. Κατά την Ανώτερη Διοίκηση της ΡΑΕΚ, τα συγκεκριμένα μέτρα από την τωρινή διοίκηση του ΔΣΜΚ, συνιστούν επιβεβαίωση των προβλημάτων, των παραλείψεων και των παραβάσεων της νομοθεσίας που παρατηρήθηκαν κατά την προηγούμενη διοίκηση. Ωστόσο, ευθύνες για την επικίνδυνη κατάσταση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρισμού στην αστική Λευκωσία προφανώς φέρει και ο Ιδιοκτήτης Συστήματος Μεταφοράς (ΑΗΚ), ο οποίος κλήθηκε ήδη από τη ΡΑΕΚ να τοποθετηθεί επί συγκεκριμένων ερωτήσεων και είναι πιθανό να δεκτεί και αυτός τσουχτερό πρόστιμο.
Είναι επίσης ανησυχητικό -και πρέπει να προβληματίσει το Υπουργείο Ενέργειας– το γεγονός ότι ΡΑΕΚ και Διαχειριστής εμφανίζονται να συμφωνούν ότι μέρος των προβλημάτων που έθεσαν -και ενδεχομένως θέτουν ακόμα- σε κίνδυνο την ομαλή ηλεκτροδότηση της αστικής Λευκωσίας, οφείλεται στην έλλειψη πλήρους ανεξαρτησίας του γραφείου του Διαχειριστή Μεταφοράς από την ΑΗΚ και ειδικότερα στη συνεχιζόμενη ακόμα και σήμερα αδυναμία στελέχωσης του Διαχειριστή με δικό του προσωπικό και όχι με προσωπικό που αποσπάται από την ΑΗΚ.
Στην εξάρτηση του Διαχειριστή από προσωπικό που οργανικά ανήκει στην ΑΗΚ αποδίδεται πλέον και επίσημα ένα μεγάλο μέρος των καθυστερήσεων στην έναρξη λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού. Η λειτουργία της αγοράς αναβλήθηκε έως τώρα μερικές φορές και παραμονές Χριστουγέννων η ΡΑΕΚ εξέδωσε ανακοίνωση, μέσω της οποίας ενημερώνει ότι η λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ίσως ξεκινήσει προς το τελος του 2025! Νοουμένου ότι μέχρι τότε θα έχει διασφαλιστεί η αμεροληψία του Διαχειριστή, είτε μέσω της πρόσληψης από τον ίδιο τον ΔΣΜΚ επαρκούς προσωπικού, είτε με την αποχώρηση των σημερινών υπαλλήλων του από την ΑΗΚ και την πλήρη ένταξή τους στο οργανόγραμμα του Διαχειριστή.
Πρόβλημα στη λειτουργία
Η σημερινή διοίκηση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς περιέγραψε αναλυτικά τα προβλήματα που υπήρχαν και υπάρχουν σε σχέση με την στελέχωση του Διαχειριστή. Σύμφωνα με τον ΔΣΜΚ:
– Η κυπριακή Πολιτεία παρέλειψε να διαθέσει στον εκάστοτε επικεφαλής του ΔΣΜΚ τη δυνατότητα εφαρμογής βασικών εξουσιών στο προσωπικό του, ώστε να μπορεί να επιτελέσει τα καθήκοντα και τις ευθύνες που η νομοθεσία του αναθέτει.
– Οι εκάστοτε Διευθυντές του ΔΣΜΚ δεν είχαν την ευκαιρία να έχουν εξουσία περιγραφής των προσόντων, την επιλογή, την αξιολόγηση, τον πειθαρχικό έλεγχο, την ανέλιξη ή την αποπομπή προσωπικού που διαθέτει στον Διαχειριστή (με απόσπαση) η ΑΗΚ,
– Το προσωπικό του ΔΣΜΚ, αποτελεί μέχρι και σήμερα προσωπικό της ΑΗΚ, η οποία δεν έχει τροποποιήσει μέχρι σήμερα τους Κανονισμούς της, ως επιβάλλει η νομοθεσία, ώστε να υπαχθεί το εν λόγω προσωπικό κάτω από τον Διευθυντή του ΔΣΜΚ,
– Με την εν λόγω κατάσταση, περιγράφει ο Διαχειριστής, επιτρεπόταν η μετακίνηση και η εύκολη επιστροφή του προσωπικού (από τον Διαχειριστή Μεταφοράς) στην ΑΗΚ, σε βάρος της τεχνογνωσίας, συνέπειας και συνέχειας που απαιτείται,
– Τα οργανογράμματα του ΔΣΜΚ τύγχαναν συχνών τροποποιήσεων και καταρτίζονταν όχι με βάση τις ανάγκες του ΔΣΜΚ αλλά βάσει των τεχνικών γνώσεων και ικανοτήτων των υπαλλήλων που η ΑΗΚ αποφάσιζε να διαθέσει προς τον ΔΣΜΚ,
– Λόγω της μη ύπαρξης του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου, ο ΔΣΜΚ αντιμετώπιζε -αναπόφευκτα- σοβαρές αδυναμίες να επιτελέσει τα καθήκοντά του,
– Η ικανότητα του ΔΣΜΚ να εκτελεί τα καθήκοντά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ικανότητα του Ιδιοκτήτη Συστήματος Μεταφοράς – ΑΗΚ να ανταποκρίνεται στις δικές του αρμοδιότητες, ενώ αρκετά από τα όσα αναφέρονται για την προβληματική στελέχωση του ΔΣΜΚ ισχύουν και για τον ΙΣΜ-ΑΗΚ.
