Μεγάλη εκμετάλλευση γίνεται με τουρκοκυπριακούς κλήρους από 30 εταιρείες και άτομα που στο σύνολο τους επιχορηγούνται αδρά από τον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) ο οποίος καταβάλλει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως.
Το σύνολο όσων επιχορηγούνται από τον ΚΟΑΠ για καλλιέργεια τουρκοκυπριακής αλλά και κρατικής γης ανέρχεται σε εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Τα πιο πάνω περιλαμβάνονται στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, για το έτος 2022, που συζητείται ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ελέγχου. Αξίζει να σημειωθεί, πως συνολικά 12.955 άτομα λαμβάνουν επιδότηση χωρίς συμφωνία μίσθωσης με το δημόσιο. Αυτοί εκμεταλλεύονται 94.661 τεμάχια γης που αντιστοιχούν σε 226.479 δεκάρια. Η συνολική επιδότησή τους ανέρχεται σε €7.600.408.
Χιλιάδες άλλοι αξιοποιούν μικρότερες εκτάσεις τις οποίες καλλιεργούν και για τις οποίες επίσης επιχορηγούνται.
Σύμφωνα πάντα με την έκθεση, συνολικά 16 αιτητές κατέχουν τουρκοκυπριακή γη (που τέμνεται με κρατική γη) πέραν των 300 δεκαρίων έκαστος και η ολική έκταση ανέρχεται σε 8.115 δεκάρια. Αυτοί επιδοτούνται ετησίως με €272.530. Άλλες 15 εταιρείες κατέχουν 13.068 δεκάρια και επιδοτούνται με €438.743 ετησίως.
Μόνο ένας έλαβε €62.830
Μόνο ένας από αυτούς εισέπραξε, σε ένα χρόνο, χορηγία €62.830. Η Ελεγκτική Υπηρεσία επισημαίνει, πως η συγκέντρωση μεγάλων εκτάσεων κρατικής και τ/κ γης σε συγκεκριμένα άτομα και μάλιστα χωρίς, ενδεχομένως, τη σύναψη σχετικών συμφωνιών μίσθωσης, είναι παράτυπη, αντίθετη με τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και δημιουργεί δυσμενή διάκριση μεταξύ των πολιτών του κράτους.
17.559 άτομα αιτήθηκαν πέραν των δέκα δεκαρίων
Στην έκθεση καταγράφεται επίσης, πως για το 2022, 17.559 ενδιαφερόμενοι αιτήθηκαν έκαστος έκταση μεγαλύτερη των δέκα δεκαρίων για συνολική έκταση 1.230.046 δεκαρίων και μέσο όρο έκτασης, ανά αίτηση, τα 70 δεκάρια. Σε αυτούς καταβλήθηκε ενίσχυση ύψους €27,8 εκατ.
Κατά μέσον όρο έχει καταβληθεί στον καθένα ποσό ύψους €1.582. Ο αριθμός όσων αιτούνται έκταση μικρότερη των 10 δεκαρίων ανήλθε σε 12.668 στους οποίους καταβλήθηκε συνολικό ποσό που ξεπερνά στο σύνολο τα €1,7 εκατ.
Στην έκθεση αναφέρεται επίσης, πως μεγάλος αριθμός τεμαχίων που αφορούν σε σημαντική έκταση γης, τόσο κρατικής/χαλίτικης όσο και τ/κ ιδιοκτησίας, τα οποία καλλιεργούνται από πρόσωπα που δεν κατέχουν σχετική συμφωνία μίσθωσης, εξακολουθούν να επιδοτούνται από τον Οργανισμό.
Όπως υποδεικνύεται, αριθμός 6.885 αιτητών κατέχουν 27.598 τεμάχια κρατικής γης εμβαδού 59.541 δεκαρίων και επιχορηγούνται με €1.998.136. Παράλληλα, 6.070 αιτητές εκμεταλλεύονται 76.063 τεμάχια τουρκοκυπριακής γης και επιδοτούνται με €5.602.272.
Δεν ελέγχεται η νομιμότητα
Όπως υποδεικνύεται στην έκθεση, ο Οργανισμός εξακολουθούσε και κατά το έτος 2022 να μην διενεργεί οποιοδήποτε έλεγχο για διαπίστωση της νόμιμης κατοχής των τεμαχίων, παρόλο που το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (ΤΚΧ), από τον Δεκέμβριο του 2020, ενημέρωσε τον ΚΟΑΠ, ότι ετοίμασε σχετικό κατάλογο με τους κατόχους άδειας χρήσης κρατικής γης για γεωργικούς σκοπούς.
Παρέμβαση ΕΕ για πιθανές απάτες
Σε σχέση με ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (για αιτήσεις που αφορούν την προώθηση γεωργικών προϊόντων στις τρίτες χώρες και στην εσωτερική αγορά οι οποίες ενισχύονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση) ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει, πως η Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (OLAF) ξεκίνησε προκαταρκτική έρευνα σε σχέση με τα εν λόγω Προγράμματα Προώθησης.
