Προβληματισμό και ανησυχία για το μέλλον του αγροτικού κόσμου και του πρωτογενή τομέα παραγωγής εξέφρασαν αγροτικές οργανώσεις και βουλευτές κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης της κοινοβουλευτικής επιτροπής Γεωργίας, όπου συζητήθηκε το θέμα των τεράστιων αυξήσεων και της ανάγκης στοχευμένης στήριξης των αγροτών.
Βουλευτές κάλεσαν τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες όπως προβούν σε περαιτέρω στήριξη του πρωτογενούς τομέα, ενώ επεσήμαναν την ανάγκη διαμόρφωσης ενός ολοκληρωμένου πλάνου δράσης, για αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο γεωργοκτηνοτροφικός τομέας.
Την τελευταία διετία αναφέρθηκε ότι οι τεράστιες αυξήσεις σε ηλεκτρικό ρεύμα, καύσιμα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, σε συνδυασμό με τις στρεβλώσεις στην αγορά που δεν επιτρέπουν την μετακύληση των αυξήσεων, έχουν φέρει τους γεωργοκτηνοτρόφους σε απελπιστική κατάσταση. Αναφέρω ενδεικτικά ότι η τιμή του χρωματισμένου γεωργικού πετρελαίου έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια, όπως και οι φορολογικές εισπράξεις του κράτους από αυτό.
Ο υπουργός Γεωργίας Πέτρος Ξενοφώντος αναφέρθηκε στα σχέδια της κυβέρνησης για στήριξη του αγροτικού κόσμου (ύψους €32,9 εκατ. σε δύο χρόνια) όπως και αυτά που αναμένονται συνολικού ύψους €4,4 εκατ. Σε σχέση με τη στήριξη των γεωργών της δυτικής Λευκωσίας, ο αρμόδιος υπουργός ανέφερε ότι έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο χορηγία προς ενίσχυσή τους €600.000, ενώ πρόσθεσε πως εκκρεμεί ακόμα ένα αίτημα το οποίο είναι ενώπιον του Υπουργείου Οικονομικών για ακόμα €400.000.
Τα υπόλοιπα σχέδια που εκκρεμούν στο Υπουργείο Οικονομικών αφορούν αντιστάθμιση των ζημιών που προκλήθηκαν στην γεωργική παραγωγή και στα μέσα παραγωγής από πυρκαγιές που ξέσπασαν κατά την περίοδο Αυγούστου – Σεπτεμβρίου του 2023 σε κοινότητες της επαρχίας Λεμεσού συνολικού ύψους €800.000, καθώς και σχέδιο για στήριξη επενδύσεων για αποκατάσταση του αγροτικού περιβάλλοντος από τις καταστροφές που προκάλεσαν οι συγκεκριμένες πυρκαγιές €200.000.
Τα άλλα δύο μέτρα που εκκρεμούν αφορούν τη στήριξη των σιτοκαλλιεργητών με ποσό €1,7 εκατ. και τη στήριξη των πατατοπαραγωγών με ποσό €1,3 εκατ.
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Γεωργίας, Γιαννάκης Γαβριήλ, ανέφερε ότι η κυβέρνηση πρέπει να κάνει πράξη τις προεκλογικές της δεσμεύσεις για μείωση του κόστους παραγωγής στον πρωτογενή τομέα. Όπως είπε, δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί, το δημοπρατήριο τιμών αγροτικών προϊόντων και η κάρτα του αγρότη. Πρόσθεσε ότι τρόποι υπάρχουν, με την ενίσχυση υφιστάμενων σχεδίων ιδιαίτερα ως προς τη μείωση βασικών συντελεστών παραγωγής όπως είναι το ηλεκτρικό ρεύμα και τα καύσιμα, καθώς και εξορθολογισμό του τρόπου καταβολής και επιστροφής του ΦΠΑ στους γεωργούς.
Ο βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας εισηγήθηκε όπως τα επενδυτικά σχέδια των γεωργοκτηνοτρόφων που λαμβάνουν έγκριση για ενίσχυση, να απαλλάσσονται από την καταβολή ΦΠΑ. Όπως εξήγησε οι γεωργοκτηνοτρόφοι μετά την έγκριση που λαμβάνουν για συγκεκριμένη επένδυση, κάνουν αίτηση σε τραπεζικό ίδρυμα, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται το ΦΠΑ και ακολούθως το παίρνουν πίσω. Αναφέρθηκε σε ανάλογη ρύθμιση που έχει γίνει στην Ελλάδα και κάλεσε τις αρμόδιες υπηρεσίες να εξετάσουν το αίτημα, ενώ πρόσθεσε ότι αν χρειαστεί νομοθετική ρύθμιση, τότε να ετοιμαστεί σχετική πρόταση νόμου και να ψηφιστεί από την Ολομέλεια.
Ο υπουργός Γεωργίας αναφερόμενος στη συγκεκριμένη πρόταση είπε πως έχει ήδη αναλάβει την πρωτοβουλία, ώστε να δουν πως μπορούν να το αντιμετωπίσουν και να το επιλύσουν. Από πλευράς του ο λειτουργός στο Τμήμα Φορολογίας Ιωάννης Ζεβλάρης ανέφερε ότι μετά τις αλλαγές στο μηχανογραφημένο σύστημα έχει μειωθεί ο χρόνος δικαιωμάτων επιστροφής από τον Μάρτιο στο 50% εντός 15 ημερών. Σημείωσε ότι οι φορολογούμενοι, συμπεριλαμβανομένων αγροτών, μπορούν να επισυνάψουν αποδεικτικά στοιχεία τα οποία περιλαμβάνουν τα τιμολόγια αγορών για να επιστραφεί άμεσα το ΦΠΑ.
Ο βουλευτής Κυριάκος Χατζηγιάννης, ανέφερε ότι «ρεύμα, νερό και επιτόκια τινάζουν τις τιμές στον αέρα», για να προσθέσει πως «ο πληθωρισμός καλπάζει και όταν ήρθε στη μέση του καύσωνα να κόψετε τα μέτρα, που είχαν να κάνουν με την επιδότηση του ηλεκτρισμού, ήταν μια πολιτική αχαρακτήριστη και άκρως λανθασμένη». Ο βουλευτής, Λίνος Παπαγιάννης, ανέφερε ότι «αυτό που συμβαίνει στην Κύπρο και είναι πολύ παράδοξο είναι ότι προτιμούμε ως κράτος είτε με τις διαδικασίες για τα επιδόματα, είτε με τις διαδικασίες για επιδοτήσεις, είτε ακόμα και με τον τρόπο που γίνονται οι έλεγχοι επιλεκτικά να βάζει το ίδιο το κράτος εμπόδια στους κτηνοτρόφους, τους παραγωγούς ή τους γεωργούς». Ο βουλευτής, Μιχάλης Γιακουμή, τόνισε την ανάγκη περαιτέρω στήριξης των γεωκτηνοτρόφων, ενόψει πληθωρισμού και ακρίβειας. Ο βουλευτής, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, κάλεσε εκ νέου τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες όπως προβούν σε περαιτέρω στήριξη του πρωτογενούς τομέα.
