Μπορεί με την ανακίνηση του ζητήματος για ελάφρυνση της αναλογιστικής μείωσης του 12% να καλλιεργήθηκαν προσδοκίες για πλήρη κατάργηση του πέναλτι αλλά η πρόταση που παρουσίασε χθες το Υπουργείο Εργασίας, αν και τις διέψευσε, δεν παύει να προσφέρει ανάσες σε χιλιάδες επηρεαζόμενους.

Περαιτέρω, με την πρόταση που παρουσιάστηκε χθες στο Συμβούλιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, διασφαλίζεται πως δεν διαταράσσεται η βιωσιμότητα του ΤΚΑ αλλά ούτε και προκύπτει από αυτήν αύξηση εισφορών.

Συνοπτικά, η πρόταση προβλέπει πως όσοι έχουν συμπληρώσει 40 χρόνια εισφορών δεν θα έχουν καμία αναλογιστική μείωση στη βασική σύνταξή τους και πως το 12% θα επιβάλλεται μόνο στη συμπληρωματική σύνταξη.

Η πρόταση θα επηρεάσει θετικά έναν στους τέσσερις συνταξιούχους που έχουν συνταξιοδοτηθεί πρόωρα στο 63ο έτος, συμπληρώνοντας δηλαδή το 70% της συνολικής περιόδου ασφάλισης ή 30 χρόνια εισφορών και έχουν υποστεί το πέναλτι, που ισχύει τα τελευταία 10 χρόνια περίπου.

Η θεσμοθετημένη σύνταξη αποτελείται από το βασικό μέρος και το συμπληρωματικό, με το πρώτο να είναι σταθερό κάθε χρόνο και ίδιο για όλους. Για την ώρα, το βασικό μέρος ανέρχεται στα 465,65 ευρώ χωρίς εξαρτώμενα και βάσει των όσων αναφέρθηκαν στη χθεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναμένεται να αυξηθεί γύρω στα 500 ευρώ με τον νέο χρόνο.

Στην ουσία, όπως είπε και ο υπουργός και όπως ισχύει και με το αφορολόγητο εισόδημα, όπου μέχρι ένα ποσό το εισόδημα δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος, έτσι και στην περίπτωση της αναλογιστικής μείωσης, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη πρόταση, το ποσό της πλήρους βασικής σύνταξης θα εξαιρείται από την αναλογιστική μείωση.

Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό της ελάφρυνσης που θα τύχουν όσοι επηρεάζονται θετικά από την πρόταση θα εξαρτάται βασικά από το ύψος της συμπληρωματικής σύνταξης κάθε επηρεαζόμενου, με το ποσό όμως που θα επωφεληθούν να είναι το ίδιο, λόγω της αφορολόγητης πλέον βασικής σύνταξης, που είναι η ίδια για όλους τους συνταξιούχους.

Για παράδειγμα, εάν η θεσμοθετημένη σύνταξη κάποιου είναι 1.000 ευρώ, που είναι περίπου και η μέση σύνταξη σήμερα, όπως μας αναφέρθηκε, και με δεδομένο ότι η βασική σύνταξη η οποία αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο θα φτάσει τα 500 ευρώ, τότε η αναλογιστική μείωση θα επιβληθεί στα άλλα 500 ευρώ. Έτσι, ενώ σήμερα κάποιος με θεσμοθετημένη σύνταξη 1.000 ευρώ, που αποχώρησε πρόωρα έχοντας υποστεί πέναλτι 12% και λάμβανε σύνταξη 880 ευρώ, με την πρόταση που παρουσιάστηκε χθες θα λαμβάνει πλέον 940 ευρώ, εφόσον πληροί τα κριτήρια των 40 χρόνων εισφορών, οπόταν η συνολική επιβάρυνση στη σύνταξη του θα περιοριστεί στο 6%.

Ένας δε συνταξιούχος των 600 ευρώ θα δει το πέναλτι του 12% να μειώνεται στο 2%, αφού για τα 500 ευρώ του βασικού μέρους δεν θα επηρεάζεται, ενώ το 12% στα 100 ευρώ ανέρχεται στα 12 ευρώ. Ως αποτέλεσμα, η σύνταξη του από 528 ευρώ θα αυξηθεί στα 588 ευρώ.

Αντίθετα, ένα συνταξιούχος που έφυγε στα 63 με πέναλτι 12% και με σύνταξη πριν το πέναλτι 1.500 ευρώ, θα δει περιορισμό του πέναλτι στο 8% της σύνταξης του. Η οποία και πάλι θα αυξήσει κατά 60 ευρώ τη σύνταξη του, από 1.320 σήμερα (με πέναλτι 12% στα 1500 ευρώ) σε 1380 (με πέναλτι 12% στα 1000 ευρώ).
Στην περίπτωση που κάποιος λαμβάνει μόνο βασική σύνταξη, τότε δεν θα έχει καμία αναλογιστική μείωση, αλλά τέτοιες περιπτώσεις είναι λίγες και πολύ πιθανόν να στηρίζονται και από το σχέδιο χαμηλοσυνταξιούχων, όπως και ο συνταξιούχος των 600 ευρώ, με ανοιχτό το ενδεχόμενο η αύξηση των συντάξεων που θα επέλθει να τους καθιστά μη δικαιούχους της μικρής επιταγής.

Αυτό μεταξύ άλλων είναι ένα από τα θέματα που θα απασχολήσουν τον κοινωνικό διάλογο, καθώς ο υπουργός Εργασίας, μιλώντας μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, είπε πως η πρόταση θα αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους.

Θέτοντας ήδη μία προϋπόθεση: Ότι το οικονομικό κόστος της πρότασης δεν μπορεί να αυξηθεί, επειδή βασίζεται στα συμπεράσματα της αναλογιστικής μελέτης. Κόστος που κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι κυμαίνεται κοντά στα 14 εκατ. ευρώ ετησίως, για τα πρώτα χρόνια εφαρμογής της πρότασης.