Ποικίλα τα σχόλια των βουλευτών μετά το πέρας της παρουσίασης του κρατικού προϋπολογισμού από τον υπουργό Οικονομικών Μάκη Κεραυνό.
ΔΗΚΟ: Επιτυγχάνει τη χρυσή τομή
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης εξέφρασε ικανοποίηση για ο πρώτος προϋπολογισμός, που ετοιμάστηκε και κατατέθηκε από την Κυβέρνηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, επιτυγχάνει τη χρυσή τομή, όπως είπε, «ανάμεσα στην κοινωνική ευαισθησία για κοινωνική συνοχή και στη διαφύλαξη της δημοσιονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας».
Ανέφερε ότι προϋπολογισμός του 2024, παρουσιάζεται και συζητείται «υπό το φως της πρόσφατης, ιστορικής, θα έλεγα, αναβάθμισης της κυπριακής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα, από τον οίκο Moody’s, για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια και των ορθών μέτρων, κόστους 196 εκ. ευρώ, που αποφάσισε η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, την περασμένη Παρασκευή, για στήριξη της κυπριακής κοινωνίας».
Παράλληλα, ανέφερε ότι ο προϋπολογισμός συζητείται «και στη σκιά της συνεχιζόμενης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των προβλημάτων που προκαλεί σε όλη την Ευρώπη, των τρομοκρατικών επιθέσεων της Hamas και της αναπόφευκτης πολεμικής κλιμάκωσης στο Ισραήλ και στη Μέση Ανατολή και του μακροχρόνια υψηλού πληθωρισμού και των αρνητικών συνεπειών που αυτός προκαλεί».
«Σκοπός της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη είναι η ευημερία των ανθρώπων και όχι των αριθμών», ανέφερε και πρόσθεσε πως «με δεδομένο το γεγονός ότι η ευημερία των αριθμών είναι προϋπόθεση για την ευημερία των ανθρώπων, ο κρατικός Προϋπολογισμός 2024, καταρτισμένος με προσοχή, με σύνεση και με μέτρο, χωρίς λαϊκισμούς, δημιουργεί τις συνθήκες για ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή και δημοσιονομική σταθερότητα».
ΔΗΣΥ: Η Κυβέρνηση κατέθεσε πλεονασματικό προϋπολογισμό για το 2024 – Θα κάνουμε εισηγήσεις
Ο Βουλευτής ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης εξέφρασε την ικανοποίηση του ΔΗΣΥ για τις επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας, οι οποίες παραμένουν θετικές, όπως είπε.
«Οι πολιτικές των κυβερνήσεων του Δημοκρατικού Συναγερμού την τελευταία δεκαετία και οι δύσκολες αποφάσεις που συχνά έπρεπε να λάβουμε, έχουν δημιουργήσει μια υγιή βάση και επιτρέπουν σήμερα εκείνες οι αποφάσεις στη χώρα μας, να αντιμετωπίζει τις εξωγενείς πιέσεις με αξιοσημείωτη επάρκεια», πρόσθεσε.
Ο κ. Γεωργιάδης εξέφρασε επίσης ικανοποίηση για «το γεγονός ότι η Κυβέρνηση έχει καταθέσει ένα πλεονασματικό προϋπολογισμό για το 2024» και πρόσθεσε πως αυτός θα μελετηθεί «προσεχτικά και θα εισηγηθούμε τυχόν βελτιώσεις και προσθήκες».
Επιπλέον, εξέφρασε ανησυχία «για την τάση διόγκωσης του κρατικού μισθολογίου, που φτάνει το 14% σε ένα μόνο χρόνο, κάτι για το οποίο είχαμε έγκαιρα προειδοποιήσει», όπως είπε.
Ανέφερε ότι «η συγκράτηση του μισθολογίου και γενικότερα των δημοσίων δαπανών είναι απαραίτητη, θα διασφαλίσει τη σταθερότητα και θα επιτρέψει την προσεκτική προώθηση φορολογικών κινήτρων και ελαφρύνσεων προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων» και «θα επιτρέψει επίσης την ικανοποίηση βασικών πολιτικών προτεραιοτήτων, όπως είναι η αμυντική θωράκιση στην οποία πρέπει να διατεθούν αυξημένα κονδύλια».
«Και είναι κάθετα αντίθετη η προσέγγιση μας με αυτή του ΑΚΕΛ, που αντί να στηρίζει τη δημοσιονομική πειθαρχία, την καταγγέλλει», πρόσθεσε.
ΑΚΕΛ: Με ελλείμματα και ανισορροπίες
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Καυκαλιάς είπε ότι «ο πρώτος προϋπολογισμός της νέας Κυβέρνησης έχει κατατεθεί με ελλείμματα και ανισορροπίες, οι οποίες αγνοούν τις πραγματικές προκλήσεις και ανάγκες της κοινωνίας», όπως είναι η προστασία με ολοκληρωμένες πολιτικές από την ακρίβεια, η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος και η τόνωση της κατανάλωσης, η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας, η απουσία ολοκληρωμένων προτάσεων για την προσιτή στέγη, η στήριξη των δανειοληπτών, λόγω του υψηλού κόστους δανεισμού και του ετεροβαρούς νομικού πλαισίου υπέρ των τραπεζών σε ό,τι αφορά στις εκποιήσεις και η στήριξη της οικογένειας και ιδιαίτερα των νέων γονιών.
«Την ίδια ώρα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν προσεγγίζονται τομείς της οικονομίας που λόγω των εξελίξεων ευεργετήθηκαν με επιπρόσθετα κέρδη. Αναφέρομαι ασφαλώς στη φορολόγηση υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας και των τραπεζών», πρόσθεσε.
Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι «παρά τις αυξήσεις στις κοινωνικές παροχές, δεν αυξάνεται το διαθέσιμο εισόδημα των ευάλωτων ομάδων, ενώ το κρίσιμο θέμα της επαρκούς προσφοράς προσιτής στέγης δεν αντιμετωπίζεται».
Σε ό,τι αφορά στην αναπτυξιακή πολιτική του κράτους, ο κ. Καυκαλιάς είπε ότι ενώ υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι, – γνωστό το ύψος των ποσών που έχει εισπράξει το κράτος από τα απροσδόκητα έσοδα, την ακρίβεια και τις φορολογίες – εντούτοις αυτοί οι πόροι δεν διοχετεύονται αποτελεσματικά στην οικονομία» και πρόσθεσε ότι «οι στρεβλώσεις στην εσωτερική αγορά ενέργειας συνεχίζουν να υφίστανται, χωρίς να προστατεύουν την κοινωνία από τις διεθνείς αυξήσεις στις τιμές καυσίμων».
Τέλος, ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ με υπευθυνότητα, χωρίς να αγνοεί την ανάγκη για δημοσιονομική σταθερότητα θα συνεχίσει τη μελέτη των προϋπολογισμών ανά υπουργείο και θα καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις και εισηγήσεις.
ΕΛΑΜ: Περισσότερη επένδυση στον πρωτογενή τομέα
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι φιλοσοφία του ΕΛΑΜ είναι «η ύπαρξη ενός κοινωνικού κράτους που θα επενδύει στο πρωτογενή και δευτερογενή τομέα παραγωγής, στους εργαζόμενους και στους νέους ανθρώπους, θα στηρίζει τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τα άτομα με αναπηρίες, τους μονογονιούς, τους πολύτεκνους, τις κυπριακές επιχειρήσεις» και «θα ευγνωμονεί με τις πράξεις του τους συνταξιούχους και τους βετεράνους πολέμους».
«Θα στηρίζει τους πολίτες απέναντι στο κύμα της ακρίβειας και του πληθωρισμού», ανέφερε και πρόσθεσε πως «ένας κράτος που θα θέτει το καλό των δανειοληπτών πάνω από το συμφέρον των τραπεζών» και «θα ενισχύει το αξιόμαχο και την αποτρεπτική ικανότητα της ΕΦ και θα σταματά να σπαταλά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε παράνομους μετανάστες εις βάρος των φορολογουμένων», προσθέτοντας ότι «196 εκ. ευρώ θα ξοδευτούν προς αυτή την κατεύθυνση».
ΕΔΕΚ: Ικανοποίηση για τον προϋπολογισμό
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους χαιρέτισε τον προϋπολογισμό και εξέφρασε ικανοποίηση γιατί αρκετές από τις θέσεις και προτάσεις της ΕΔΕΚ, όπως είπε, «έχουν συμπεριληφθεί σε αυτόν».
Επίσης, χαιρέτισε τα πρόσφατα, όπως είπε, «μέτρα κοινωνικής στήριξης τα οποία συμπεριλαμβάνουν θέσεις και της ΕΔΕΚ».
Ανέφερε επίσης ότι «βρισκόμαστε σε ένα ασταθές οικονομικό περιβάλλον, τόσο ευρωπαϊκό όσο και παγκόσμιο, και απαιτείται διαχείριση νούσιμη των οικονομικών χωρίς πειραματισμούς των προηγούμενων περιόδων» και πρόσθεσε ότι το 2026 ξεκινά η αποπληρωμή του δανείου προς την τρόικα και «θα πρέπει το κράτος να είναι έτοιμο να ανταπεξέλθει σε αυτή την υποχρέωση».
«Το γεγονός ότι σε αυτόν τον προϋπολογισμό υπάρχει ένα ποσό της τάξης των 5,94 δισ. ευρώ για κοινωνικές παροχές δείχνει την ευαισθησία της παρούσας Κυβέρνησης για το κράτος πρόνοια», ανέφερε και πρόσθεσε ότι η ΕΔΕΚ θα προσπαθήσει να βελτιώσει εκεί που «υπάρχουν δυνατότητες την αναβάθμιση του κράτους πρόνοιας».
ΔΗΠΑ- ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ: Στήριξη στην κυβέρνηση
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ- ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Αλέκος Τρυφωνίδης εξέφρασε την στήριξη της παράταξης του στις ενέργειες και πολιτικές που ακολουθούνται, αλλά και την πρόθεση ότι «θα συμβάλουμε εποικοδομητικά και θετικά με συγκεκριμένες προτάσεις και εισηγήσεις στην υλοποίηση των στόχων της Κυβέρνησης και όπου θεωρούμε ότι υπάρχουν αδυναμίες ή ελλείψεις».
Ανέφερε ότι «οι δημοσιονομικές προβλέψεις για το 2023 και 2024, αλλά και η πρόσφατη διπλή αναβάθμιση του πιστοληπτικού κινδύνου της χώρας μας από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s επιβεβαιώνουν και αποδεικνύουν την πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια και στέλνει αισιόδοξα μηνύματα» και πρόσθεσε ότι αυτά «θα πρέπει να αξιοποιηθούν προς όφελος των ευάλωτων και μικρομεσαίων στρωμάτων και γενικά της ευημερίας του λαού μας».
Είπε ακόμη ότι «η παρατεταμένη ακρίβεια και ο πληθωρισμός, και οι μεγάλες αυξήσεις στις δόσεις των δανείων, έχουν πλήξει σε μεγάλο βαθμό, τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις, γι’ αυτό επιβάλλεται να παρθούν μέτρα για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των συμπολιτών μας», ενώ εξέφρασε ικανοποίηση για το κυβερνητικό πακέτο 17 μέτρων κατά της ακρίβειας.
Σε σχέση με τα μέτρα αυτά, ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι «σε πρώτο στάδιο έχουμε εισηγηθεί όπως η περίοδος έναρξης της μείωσης του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης να είναι η 1η Νοεμβρίου 2023 και όχι η 1η Δεκεμβρίου 2023, διότι στις ορεινές κοινότητες οι κάτοικοι έχουν ήδη αρχίσει να χρησιμοποιούν το πετρέλαιο θέρμανσης».
Επίσης, χαιρέτισε την ένταξη των φοιτητών των πολυτέκνων στο Επίδομα Τέκνου και εισηγήθηκε να καταβάλλεται το 100% και όχι το 50%.
Ανέφερε επίσης ότι θα πρέπει να αυξηθεί το κριτήριο ηλικίας των 41 ετών για την παραχώρηση εφάπαξ ποσού ύψους 20.000 μέχρι 50.000 ευρώ σε νεαρά ζευγάρια ή νέους για επιδότηση αγοράς διαμερίσματος.
Αναφέρθηκε επίσης μεταξύ άλλων στο αίτημα της ΔΗΠΑ για να εξασφαλιστεί μια νέα παράταση αναστολής εκποιήσεων και εξέφρασε ικανοποίηση ότι εντός των επόμενων ημερών θα έρθουν τα νομοσχέδια για την αύξηση των αρμοδιοτήτων του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου και τις αλλαγές για το Ειδικό Δικαστήριο.
Επιπρόσθετα αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις εκκρεμότητες στο νέο Συνταξιοδοτικό Σχέδιο, στο ζήτημα της πιο γρήγορης ανέλιξης των χαμηλόμισθων δημοσίων υπαλλήλων κλίμακας Α2-5-7, στην αύξηση χορηγίας προς τα Προσφυγικά και Ακριτικά Σωματεία, στην δωρεάν νομική αρωγή σε κουρεμένους καταθέτες και κατόχους αξιογράφων ενώ χαιρέτισε τη δήλωση του Υπουργού για κλιμακωτή ΑΤΑ στις επόμενες περιόδους για να καλύψει περισσότερο τους χαμηλόμισθους αλλά και την αύξηση του κατώτατου μισθού για τους υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα.
Οικολόγοι: Η πρώτη ανάγνωση μας δίνει ένα προϋπολογισμό που έχει θετικό πρόσημο
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης είπε ότι «η πρώτη ανάγνωση μας δίνει ένα προϋπολογισμό που έχει θετικό πρόσημο (πλεόνασμα)», προσθέτοντας ότι η πρόθεση της Κυβέρνησης σε σχέση με τον προϋπολογισμό «ακολουθεί την πρόθεση της προηγούμενης Κυβέρνησης», που είναι «να είμαστε εντάξει με τις αξιολογήσεις, με τους δείκτες και για αυτό υπάρχουν κάποιες πρώτες επιφυλάξεις και ανησυχίες».
Ανέφερε ότι θα περίμενε να δει «ένα προϋπολογισμό πιο ανθρωποκεντρικό βάσει των εξαγγελιών του Προέδρου της Δημοκρατίας» και πρόσθεσε ότι μια επεξήγηση που δεν έχει γίνει αυτό είναι ότι «το Υπουργείο και το κράτος προνοητικά βλέποντας τις εξελίξεις στην περιοχή να προτιμούν να κρατήσουν κάποιο μαξιλαράκι ασφάλειας σε περίπτωση που έχουμε επιμήκυνση της αβέβαιης περιόδου».
Ο κ. Παπαδούρης είπε ότι έθεσε στον Υπουργό ότι τους πολίτες που «θεωρούσαμε παλιά μεσαία τάξη και σήμερα είναι μεσαία προς φτωχή κατηγορία αν είχαν και κανένα κομπόδεμα που θα τους βοηθούσε να αντέξουν περισσότερο πλέον δεν υπάρχει αυτό το κομπόδεμα».
Ανέφερε ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν θα έπρεπε «να είναι στοχευμένα μόνο και απόλυτα και αυστηρά στα πολύ ευάλωτα νοικοκυριά, αλλά έπρεπε να στοχευθούν επίσης και τα νοικοκυριά τα οποία είναι κάτω από τη μεσαία τάξη και κινδυνεύουν να φθάσουν στην κατηγορία των πολύ ευάλωτων νοικοκυριών».
Αναφορικά με τα ΜΕΔ, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι «περιμένουμε ακόμη τα μέτρα από την Κυβέρνηση» και «δεν θα προλάβουμε να τα καταθέσουμε μέχρι τις 31 Οκτωβρίου που λήγει η αναστολή των πληστειριασμών» γιατί η επόμενη συνεδρία της Ολομέλειας θα είναι στις 2 Νοεμβρίου και εξέφρασε την ελπίδα ότι το ΥΠΟΙΚ θα επεκτείνει αυτή την περίοδο.
Σε σχέση με το ενοίκιο έναντι δόσης, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι εκκρεμούν ακόμη 712 αιτήσεις και διερωτήθηκε πότε θα εξεταστούν αυτές οι αιτήσεις, ενώ σε σχέση με το Ταμείο Αλληλεγγύης είπε ότι τίποτε δεν μπορεί να προχωρήσει εάν δεν είναι έτοιμη η Πλατφόρμα για να μπορεί κάποιος να κάνει την αίτηση του.