Η αντίστροφη μέτρηση για την πρώτη αναπροσαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού, που θεσπίστηκε και ισχύει από την 1η Ιανουαρίου της φετινής χρονιάς, έχει αρχίσει, καθώς την 1η Ιανουαρίου του 2024 θα τεθεί σε ισχύ νέο διάταγμα.
Στο πλαίσιο αυτό και στα σφιχτά πλέον χρονοδιαγράμματα που απομένουν μέχρι το τέλος του χρόνου, η Επιτροπή Αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, που έχει εδώ και κάποιο καιρό διοριστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, αναμένεται από βδομάδας να έχει την πρώτη της συνεδρίαση, η οποία εκτός απροόπτου θα διεξαχθεί την ερχόμενη Τρίτη.
Τα μέλη που έχουν διοριστεί στην Επιτροπή έχουν πάντως ο καθένας ξεχωριστά ήδη εμπλοκή με το θέμα, κυρίως μέσω των διαπραγματεύσεων που υπήρξαν για την έκδοση του υφιστάμενου διατάγματος. Το οποίο προβλέπει πως η Επιτροπή Αναπροσαρμογής αποτελείται από τρεις εκπρόσωπους των εργαζομένων, τρεις εκπρόσωπους των εργοδοτών και τρεις ανεξάρτητους ακαδημαϊκούς ή εγνωσμένου κύρους εμπειρογνώμονες, ειδικούς σε εργασιακά θέματα, εκ των οποίων ο ένας ορίζεται ως ο προεδρεύων της Επιτροπής από το Υπουργικό Συμβούλιο που διορίζει όλα τα μέλη της.
Ποιοι είναι οι εννέα
Βάσει της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, προεδρεύων της Επιτροπής θα είναι ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εργασίας Ανδρέας Ζαχαριάδης, ο οποίος αποτελεί έναν εκ των τριών εμπειρογνωμόνων που διορίστηκαν. Οι άλλοι δύο εμπειρογνώμονες είναι ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων Άντης Αποστόλου και ο Ανδρέας Χαρίτου, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Σημειώνουμε ότι ο κ. Χαρίτου αποτελεί και μη εκτελεστικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.
Οι τρεις εκπρόσωποι των εργοδοτών που διόρισε τον Υπουργικό Συμβούλιο είναι: Ο Δημήτρης Βάσης, πρώτος αντιπρόεδρος της ΟΕΒ και Διοικητικός Σύμβουλος, της KPMG Limited, η διευθύντρια του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων και Κοινωνικής Πολιτικής της ΟΕΒ Λένα Παναγιώτου και ο Αιμίλιος Μιχαήλ που είναι ο διευθυντής του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων, Κοινωνικής Πολιτικής και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού του ΚΕΒΕ.
Οι τρεις εκπρόσωποι των εργαζομένων που διόρισε το Υπουργικό Συμβούλιο αποτελούν καταρτισμένα και πολύπειρα στελέχη των συντεχνιών ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ. Πρόκειται για τον Χρίστο Καρύδη, οικονομολόγο και υπεύθυνο του Τμήματος Οικονομικών Μελετών της ΣΕΚ, τον Παύλο Καλοσυνάτο, διευθυντή του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ- ΠΕΟ) και τον Στέλιο Χριστοδούλου, ο οποίος είναι αναπληρωτής πρόεδρος της ΔΕΟΚ.
Τι θα εξετάσουν
Ρόλος της Επιτροπής Αναπροσαρμογής είναι να συντάξει εισηγητική έκθεση για την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού, η οποία θα υποβληθεί στον Υπουργό Εργασίας. Η εν λόγω έκθεση, όπως καταγράφεται στο υφιστάμενο διάταγμα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ακόλουθες παραμέτρους:
- την αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού, λαμβάνοντας υπόψη και τη διαφοροποίηση στο κόστος διαβίωσης,
- τις τάσεις στα επίπεδα απασχόλησης και ποσοστά ανεργίας,
- τη διαφοροποίηση στην οικονομική ανάπτυξη και στα επίπεδα παραγωγικότητας,
- τη διαφοροποίηση και τις τάσεις στα επίπεδα απολαβών και την κατανομή τους,
- τις επιπτώσεις που οποιαδήποτε μεταβολή του κατώτατου μισθού θα έχει στα επίπεδα απασχόλησης, τους δείκτες σχετικής και απόλυτης φτώχειας, το κόστος διαβίωσης και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Ακολούθως, η έκθεση που θα ετοιμαστεί αναμένεται να διαβιβαστεί και στα μέλη του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος, καθώς το διάταγμα αναφέρει πως «ο υπουργός, αφού λάβει υπόψη τις απόψεις των μελών του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος επί της έκθεσης της Επιτροπής, υποβάλλει συγκεκριμένη αιτιολογημένη εισήγηση για την αναπροσαρμογή του ύψους του κατώτατου μισθού στο Υπουργικό Συμβούλιο, περιλαμβανομένης και εισήγησης για μηδενική αναπροσαρμογή».
Ως εκ των πιο πάνω, ο ρόλος της Επιτροπής αναπροσαρμογής αναμένεται να είναι σημαντικός, αλλά τον πλέον αποφασιστικό ρόλο στην αναπροσαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού θα έχει στην ουσία η κυβέρνηση. Καθοριστικός αναμένεται να είναι και ο ρόλος του Υπουργού Εργασίας, ο οποίος καλείται να διαχειριστεί, μετά την ΑΤΑ άλλο ένα θέμα για το οποίο οι κοινωνικοί εταίροι έχουν διαφορετικές απόψεις τις οποίες φρόντισαν ήδη να δημοσιοποιήσουν.
Με τις εργοδοτικές οργανώσεις ΚΕΒΕ και ΟΕΒ να εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις σε αύξηση του εθνικού κατώτατου μισθού, λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί και του αυξημένου εργασιακού κόστους που θα προκύψει από τη νέα χρονιά και λόγω της αύξησης των εισφορών στο ΤΚΑ.
Την ίδια ώρα, οι συντεχνίες έθεσαν ήδη ξεχωριστά η κάθε μια, αλλά και με κοινό υπόμνημά τους προς τον ΠτΔ, την ανάγκη αύξησης του εθνικού κατώτατου μισθού, λόγω της ακρίβειας. Μάλιστα θέτουν ξανά στο τραπέζι και εκκρεμότητες που συζητούσαν πριν την έκδοση του υφιστάμενου διατάγματος, όπως είναι η ωριαία απόδοση του κατώτατου, ο καθορισμός ωραρίου που θα καλύπτει, η συμπερίληψη σε αυτόν και τιμαριθμικού επιδόματος (ΑΤΑ), θέμα κάλυψης των αργιών μέσω του διατάγματος και πληρωμής των υπερωριών.
Το πρώτο βήμα
Πάντως, παρά τα παράπονα που συνόδευσαν το περσινό διάταγμα, με τη θέσπιση γενικού κατώτατου μισθού έχουν ευνοηθεί γύρω στις 80 χιλ. εργαζόμενοι που λάμβαναν μικρότερο μισθό και εφόσον υπάρξει αύξηση του και φέτος κατά την πρώτη αναπροσαρμογή θα ευνοηθεί ξανά ο ίδιος αριθμός εργαζομένων, όπως μας αναφέρθηκε από το Υπουργείο Εργασίας.
Υπενθυμίζουμε ότι, σήμερα, με βάση το ισχύον διάταγμα, από την 1η Ιανουαρίου του 2023 ισχύει εθνικός κατώτατος μισθός το ύψος του οποίου καθορίστηκε στα 885 ευρώ ακαθάριστα ως κατώτατος μισθός πρόσληψης και στα 940 ακαθάριστα μετά από 6μηνη συνεχή περίοδο απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη.
Στο υφιστάμενο διάταγμα αναφερόταν πως το ωράριο απασχόλησης των εργαζομένων είναι αυτό που ίσχυε κατά την έκδοση του διατάγματος, σύμφωνα με συλλογική σύμβαση, συμφωνία ή πρακτική και πως οι διατάξεις του διατάγματος δεν εφαρμόζονται στους οικιακούς εργαζόμενους, στους εργάτες γεωργοκτηνοτροφίας και στους εργαζόμενους στη ναυτιλία, καθώς και για εργαζόμενους στα ξενοδοχεία.
Για τους τελευταίους εφαρμόζεται ως γνωστό άλλο διάταγμα.
Τι είχε πει προεκλογικά ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στην Ισότητα
Μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής των προεδρικών εκλογών του περασμένου Φεβρουαρίου, η συντεχνία Ισότητα αποτάθηκε στους δύο υποψήφιους με ερωτηματολόγιο το οποίο αναφερόταν και στον κατώτατο μισθό.
Το ερωτηματολόγιο και οι απαντήσεις των υποψήφιων βρίσκονται ακόμα στο διαδίκτυο και στην ιστοσελίδα της συντεχνίας και, όπως προκύπτει, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στις 10 Φεβρουαρίου αντιμετώπιζε θετικά το ενδεχόμενο ωριαίας απόδοσης του κατώτατου μισθού. Την ίδια ώρα δεν ήταν τόσο ξεκάθαρος όσον αφορά την ενσωμάτωση της ΑΤΑ.
Ακολουθούν οι ερωτήσεις της συντεχνίας και δύο απαντήσεις του υποψηφίου, τότε, Προέδρου για το θέμα:
Προτίθεστε να προβείτε σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή του Κατώτατου Μισθού;
ΝΧ: «Η θεσμοθέτηση του κατώτατου μισθού είναι μια σημαντική κοινωνική κατάκτηση, η οποία πρέπει να αξιοποιηθεί ώστε, μέσα από τον κοινωνικό διάλογο, το ύψος του κατώτατου μισθού να είναι εγγύτερο στις ανάγκες των εργαζομένων και στο κόστος ζωής».
Προτίθεστε να προβείτε σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για καθορισμό του Κατώτατου Μισθού σε ωριαία βάση;
ΝΧ: Η σύνδεση του κατώτατου μισθού με τις ώρες εργασίας είναι σημαντική για τη διασφάλιση της καταβολής του με τον σωστό τρόπο και στον σχεδιασμό για το πρώτο διάστημα της διακυβέρνησης προβλέπονται σχετικές ενέργειες για ρύθμιση του ζητήματος με αποτελεσματικό τρόπο».