Παρόλο που τα 17 μέτρα, συνολικής υπολογισθείσας αξίας €196 εκατ., για αναχαίτιση της ακρίβειας, τα οποία ανακοίνωσε χθες η Κυβέρνηση, κρίνεται σχεδόν απ’ όλα τα κόμματα ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και θα προσφέρουν κάποια ανάσα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εκφράζονται παράλληλα και επιφυλάξεις έως ανησυχίες από μερίδα  οικονομολόγων για το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης του πληθωρισμού.

Και αυτό γιατί κάποια από τα μέτρα είναι πιθανό να βελτιώσουν την καταναλωτική δυνατότητα των νοικοκυριών και μέσω αυξημένης κατανάλωσης να ανατροφοδοτήσουν τις ανατιμήσεις προϊόντων.

Η Κυβέρνηση επιδίωξε να προλάβει νέες αυξήσεις τιμών, μέσω της διεύρυνσης του καταλόγου των προϊόντων τα οποία θα υπόκεινται σε μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, προσθέτοντας το κρέας και τα λαχανικά, καθώς τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας έδειχναν πως τα προϊόντα αυτά κατέγραψαν σοβαρές αυξήσεις τιμών.

Ειδικοί, μιλώντας στον «Φ», ανέφεραν πως πρόκειται για ένα δυναμικό πακέτο μέτρων, το οποίο θα στηρίξει σημαντικά την κοινωνία από την ακρίβεια για μερικούς μήνες, ωστόσο, υπέδειξαν πως πρόκειται και για πληθωριστικά μέτρα σε ένα μέρος τους.

Παράλληλα, θεωρούν πως κάποια μέτρα θα συμβάλουν στην ανάπτυξη, καθώς θα πέσει χρήμα στην αγορά και θα υπάρξει αύξηση της κατανάλωσης. Επισήμαναν, δε, πως από τα 11 μέτρα άμεσης απόδοσης, ύψους €141 εκατ., το κράτος θα έχει και αυτό οικονομικό όφελος, καθώς μέσω της ενίσχυσης της κατανάλωσης θα έχει έσοδα από φορολογίες.

Όσον αφορά τη δημοσιονομική πτυχή των μέτρων, σύμφωνα με οικονομολόγους η Κυβέρνηση κινήθηκε σε γενικές γραμμές στις δημοσιονομικές δυνατότητες του κράτους, με ένα διαχειρίσιμο το κόστος που αντιστοιχεί στο 0.3% του ΑΕΠ.

Πιο στοχευμένα

Την ίδια ώρα, εκφράζεται η άποψη πως τα μέτρα είναι πιο στοχευμένα σε σχέση με προηγούμενα μέτρα, αν και κάποια από αυτά απευθύνονται σε όλους τους καταναλωτές, με κάποιους περιορισμούς ή κλίμακες. Για παράδειγμα, η επιδότηση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος (για την ακρίβεια, η επιδότηση της αύξησης που θα καταγράφεται στις διατιμήσεις των επόμενων καταμετρήσεων, σε σύγκριση με το ύψος των διατιμήσεων τον Ιούνιο του 2022), σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους είναι οριζόντια, αλλά και μερικώς στοχευμένη, καθώς το ύψος της επιδότησης θα είναι κλιμακωτό και ανάλογο με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που θα έχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις.

Σε σχέση με τη μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, υπάρχουν κάποιες απόψεις πως το συγκεκριμένο μέτρο θα μπορούσε να ήταν στοχευμένο και να μείνουν εκτός τα εμπορικά οχήματα που ανήκουν σε μεγάλες επιχειρήσεις, κάτι το οποίο αναφέρθηκε από πλευράς της Κυβέρνησης ότι δεν ήταν πρακτικά εφικτό να υλοποιηθεί.

Επιδότηση επιτοκίου

Αναφορικά με το σχέδιο επιδότησης επιτοκίων 2% για στεγαστικά δάνεια, υπάρχει η άποψη πως λόγω της μεγάλης αύξησης των δόσεων που καταβάλλουν νοικοκυριά, θα μπορούσε η επιδότηση να επεκταθεί και σε παλαιοτέρα δάνεια και όχι μόνο σε αυτά που έχουν συναφθεί από 1/1/2022 μέχρι 31/12/2023.

Εν συντομία οι αποφάσεις για στήριξη εν μέσω πληθωρισμού

Πιέσεις προς την ΑΗΚ για φωτοβολταϊκά

Από τις πιο σημαντικές χθεσινές αποφάσεις -και τις πιο καλοδεχούμενες- θεωρούνται αυτές που σχετίζονται με μέτρα για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων από νοικοκυριά, χωρίς αρχικό κεφάλαιο και με διμηνιαία δόση 150 ευρώ (και με χορηγία 1.000 ευρώ), αλλά και η απόφαση να αυξηθεί η ισχύς των φωτοβολταϊκών που θα μπορούν να εγκαθιστούν σε τεμάχια επιχειρήσεων, ώστε να ενισχυθούν η φθηνή αυτοπαραγωγή και η ανταγωνιστικότητα κυπριακών επιχειρήσεων.

Υπάρχουν όμως και προβληματισμοί ότι ίσως δεν αποδειχθεί αρκετό το κονδύλι των €30 εκατ. που προορίζεται για το πρόγραμμα «φωτοβολταϊκά για όλους», καθώς προβλέπεται μεγάλη ανταπόκριση από νοικοκυριά. Προφανώς η Κυβέρνηση θα εξετάσει σε επόμενο στάδιο την πιθανότητα επέκτασης του προγράμματος. Παράλληλα, ζητείται από παράγοντες της αγοράς να ασκηθούν πιέσεις στην ΑΗΚ για την επίσπευση των διαδικασιών σύνδεσης των φωτοβολταϊκών συστημάτων, καθώς υπάρχουν πολλά παράπονα για χρονοβόρες – γραφειοκρατικές διαδικασίες.