Η δυσλειτουργία της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Αποβλήτων (ΟΕΔΑ) και άλλα προβλήματα ανεπάρκειας που παρουσιάζει από την έναρξη της λειτουργίας της το 2017 στην κοινότητα Πεντακώμου, οδήγησε την κυβέρνηση να επεξεργάζεται σχέδια για ανάληψη της λειτουργίας της μονάδας σε περίπτωση τερματισμού της σύμβασης με τον υφιστάμενο ανάδοχο.

Οι διεργασίες αυτές βρίσκονται σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα μετά και τη μη ανταπόκριση του αναδόχου σε συστάσεις του υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για συνέχιση της λειτουργίας της μονάδας. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο δράσης ετοιμάστηκε από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) το οποίο δεν είχε καμία συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, ούτε κατά τον σχεδιασμό και τη μελέτη της μονάδας ΟΕΔΑ Πεντακώμου, αλλά ούτε και στη φάση κατασκευής της.

Στο σχέδιο δράσης περιλαμβάνεται ο τερματισμός της σύμβασης της λειτουργίας της ΟΕΔΑ Πεντακώμου και του Σταθμού Μεταφόρτωσης Αποβλήτων (ΣΜΑ) στο Καντού. Έχουν περιληφθεί όλες οι ενέργειες ώστε το κράτος να είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σε τερματισμό της σύμβασης, είτε αυτός προκύψει εκ μέρους του αναδόχου, είτε εκ μέρους του κράτους. Σημειώνεται ότι, προς το σκοπό αυτό έχει ζητηθεί η συνδρομή της Νομικής Υπηρεσίας.

Το ΤΑΥ έχει ετοιμάσει ιστορικό γεγονότων για τη σύμβαση κατασκευής και λειτουργίας της μονάδας με αρ. ΥΠΕΣ. 02/2013 για το έργο Μελέτη, Κατασκευή και Λειτουργία της Μονάδας ΟΕΔΑ και του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) επαρχίας Λεμεσού που υπογράφηκε στις 6/3/2015 από το Υπουργείο Εσωτερικών. Οι κατασκευαστικές εργασίες ολοκληρώθηκαν με επίβλεψη συμβούλου μηχανικού του υπουργείου Εσωτερικών, ο οποίος έκανε και την προσωρινή παραλαβή του έργου στις 9/11/2017.

Το Υπουργικό Συμβούλιο στις 26/08/2015 με την απόφαση του ενέκρινε τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων του υπουργού Εσωτερικών, που προνοούνταν στους περί Αποβλήτων Νόμους του 2011 έως 2014, στον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Ως αποτέλεσμα της πιο πάνω απόφασης μεταφέρθηκε στο ΤΑΥ αριθμός συμβάσεων σχετικά με μελέτη, κατασκευή και διαχείριση έργων Στερεών Αποβλήτων περιλαμβανομένης και της σύμβασης του ΟΕΔΑ Πεντακώμου.

Στις 11/10/2017 με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ) εγκρίθηκε επίσημα η μεταφορά της εν λόγω σύμβασης στο ΤΑΥ ενώ η διαδικασία παράδοσης των σχετικών φακέλων από το υπουργείο Εσωτερικών ολοκληρώθηκε στις 04/12/2017.

Το υπουργείο Γεωργίας αναμένει την τοποθέτηση της Νομικής Υπηρεσίας σε ότι αφορά στα επόμενα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν σχετικά με τον τερματισμό της σύμβασης με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και την προστασία του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η Αναπτυξιακή Εταιρεία Επαρχίας Λεμεσού (ΑΝΕΛΕΜ), στην οποία συμμετέχουν οι 11 κοινότητες του Συμπλέγματος Κούρη – Ξυλούρικου, το Συμβούλιο Εκμετάλλευσης Διαχείρισης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων επαρχίας Λεμεσού (ΣΕΔΑΛ) και το ΤΑΥ θα συνεργαστούν από κοινού προκειμένου να επιτευχθεί μεταξύ τους μία συμφωνία για συνέχιση της απασχόλησης του υφιστάμενου προσωπικού κατά το μεταβατικό στάδιο μεταξύ τερματισμού της σύμβασης και της ανάθεσης της λειτουργίας της μονάδας σε νέο ανάδοχο.

Θα προηγηθεί η αποστολή επιστολής από το ΤΑΥ στον ανάδοχο για λύση της εργοδότησης του εντός 14 ημερών. Σημειώνεται ότι για τις διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι ενήμερες και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις που εκπροσωπούν τους εργαζομένους στη μονάδα. Η κυβέρνηση, μάλιστα, προσδοκεί σε ενεργότερη συμμετοχή των συντεχνιών κατά το τελικό στάδιο εξασφάλισης των υπηρεσιών του προσωπικού. Για το σκοπό αυτό για όλες τις εξελίξεις γίνονται με την καθοδήγηση των αρμοδίων Τμημάτων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Ωστόσο, για να έχει επιτυχία το όλο εγχείρημα πρέπει να υπογραφτεί σχετική συμφωνία μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και να διασφαλιστεί εκ μέρους της ΑΝΕΛΕΜ η συνέχιση της παροχής των υπηρεσιών του προσωπικού. Μόνο τότε το ΤΑΥ θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στη λύση της σύμβασης λειτουργίας με τον υφιστάμενο ανάδοχο.

Ο τερματισμός της εν λόγω σύμβασης μπορεί να γίνει με τη εφαρμογή μίας εκ των δύο προνοιών της υφιστάμενης σύμβασης. Πρώτο κάνοντας επίκληση του άρθρου 14.1: Υποβολή επιστολής ειδοποίησης για συμμόρφωση του αναδόχου με τις απαιτήσεις της σύμβασης, εντός συγκεκριμένου εύλογου χρονικού διαστήματος. Σε περίπτωση που ο ανάδοχος δεν συμμορφωθεί τότε το ΤΑΥ θα του δώσει προειδοποίηση 14 ημερών για λύση της εργοδότησης του, σύμφωνα με το άρθρο 14.2 της σύμβασης λειτουργίας. Δεύτερο, εφαρμόζοντας άμεσα το άρθρο 14.2: Υποβολή επιστολής λύση της εργοδότησης του εντός 14 ημερών για μη συμμόρφωση του με τις απαιτήσεις της σύμβασης.

Τρέχουν διαδικασίες για τη λειτουργία και αναβάθμιση της μονάδας

Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων θα προχωρήσει στην πρόσληψη συμβούλου για την ετοιμασία εγγράφων διαγωνισμού για τη λειτουργία της μονάδας ως έχει σήμερα, καθώς και την αναβάθμισή της σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2022-2028, για διάρκεια τουλάχιστον 10 χρόνων. Ο εν λόγω σύμβουλος θα επιβλέψει και την αιτούμενη αναβάθμιση. Η προκήρυξη του διαγωνισμού αναμένεται να γίνει σύντομα. Η ετοιμασία των εγγράφων διαγωνισμού για τη λειτουργία/ αναβάθμιση της μονάδας θα έχει διάρκεια 10 εβδομάδες από την υπογραφή της σύμβασης.

Σημειώνεται ότι πρέπει να ληφθούν αποφάσεις που αφορούν:

α) Στην τεχνολογία της μονάδας καθώς και στα τελικά προϊόντα που θα παράγονται και β) στη διαχείριση του παραγόμενου RDF/SRF μέχρι την αναβάθμιση της μονάδας. Σήμερα, η μεγαλύτερη ποσότητα ενταφιάζεται, ενώ μικρή ποσότητα παραδίδεται στην Τσιμεντοποιεία Βασιλικού για καύση.

Σε διάστημα δύο μηνών, εντός Νοεμβρίου, αναμένεται να υποβληθεί σχετική πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για λήψη τελικής απόφασης. Στην εν λόγω πρόταση θα περιλαμβάνεται και αναφορά για εξασφάλιση από τον κρατικό προϋπολογισμό των απαιτούμενων πιστώσεων. Η εν λόγω υπουργική απόφαση θα χρησιμοποιηθεί και ως διαβεβαίωση προς την ΕΕ, μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, για λήψη διορθωτικών μέτρων από το κράτος έτσι ώστε να μην δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα στην συγχρηματοδότηση του έργου.

Ακολούθως και αφού ολοκληρωθούν τα έγγραφα διαγωνισμού, το ΤΑΥ θα προχωρήσει στη δημοσίευση ανοικτού δημόσιου διαγωνισμού για την αναβάθμιση και λειτουργία της μονάδας. Η προκήρυξη του διαγωνισμού εκτιμάται να γίνει στα μέσα Φεβρουαρίου 2024 και θα αποτελείται από δύο φάσεις. Η πρώτη φάση αφορά την προεπιλογή ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων, ενώ η δεύτερη φάση την υποβολή προσφορών από τους επιλεχθέντες οικονομικούς φορείς της πρώτης φάσης σε δύο φακέλους: Τεχνική προσφορά και οικονομική προσφορά. Από την ημέρα προκήρυξης του εν λόγω διαγωνισμού θα απαιτηθούν 9-12 μήνες μέχρι την υπογραφή της νέας σύμβασης λειτουργίας.

Σε ότι αφορά την υφιστάμενη μονάδα, θα γίνει σε πρώτη φάση πρόσληψη διευθυντή λειτουργίας της μονάδας και ακολούθως ομάδας έργου που θα αναλάβει τη διεύθυνση της μονάδας στο μεταβατικό στάδιο μεταξύ τερματισμού της υφιστάμενης σύμβασης και της ανάθεσης σε νέο ανάδοχο, σε συνεργασία με λειτουργούς του ΤΑΥ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στο ακουστικό για να δουν Χριστοδουλίδη οι κοινότητες Βασιλικού

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο

Μονόδρομος είναι για το κράτος ο τερματισμός της σύμβασης λειτουργίας της μονάδας ΟΕΔΑ Πεντακώμου και η ανάληψη της λειτουργίας της με το υφιστάμενο προσωπικό.

Με την πρόσληψη διευθυντή ή και ομάδας έργου, το υφιστάμενο προσωπικό που γνωρίζει όλες τις διαδικασίες για τη λειτουργία της μονάδας και νοουμένου ότι εξασφαλίσει τη συνέχιση του επαγγέλματος του, θα τα δώσει όλα ώστε να μην προκύψουν προβλήματα, μέχρι να γίνουν όσες διαδικασίες απαιτούνται για να εισέλθει στη μονάδα νέος ανάδοχος.

Με βάση, μάλιστα, τις διαδικασίες του δημοσίου, μέχρι να προκηρυχτεί ο διαγωνισμός για λειτουργία και αναβάθμιση της μονάδας, αλλά και να πέσουν οι υπογραφές της νέας σύμβασης, θα παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα και αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις θα γίνει εντός του 2025. Ωστόσο, μόνο με αυτά τα μέτρα μπορεί να επιλυθούν τα σοβαρότατα προβλήματα δυσλειτουργίας της μονάδας.