Πόλεμος ξέσπασε τις τελευταίες ημέρες γύρω από τα ζητήματα που άπτονται της παραγωγής και εμπορίας του χαλλουμιού, με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να παρουσιάζονται δυσαρεστημένοι, ένα χρόνο μετά την ημέρα εφαρμογής της συμφωνίας για την κατοχύρωση του προϊόντος ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ).

Αφορμή αποτέλεσε η τιμή που διατίθεται το αιγοπρόβειο γάλα στους τυροκόμους με τους κτηνοτρόφους να διεκδικούν τουλάχιστον αύξηση 10 σεντ το λίτρο, από τη στιγμή που χάνεται πλέον η επιπρόσθετη κρατική στήριξη που ίσχυε για τον πρώτο χρόνο εφαρμογή της συμφωνίας. Από πλευράς τους οι αγελαδοτρόφοι έχοντας σχέση ισχύος στην αγορά με τη δεσπόζουσα θέση που κατέχουν, πιέζουν με τον δικό τους τρόπο ώστε να διασφαλίσουν ότι δεν θα μειωθούν οι ποσότητες αγελαδινού γάλακτος που παράγουν σήμερα και απορροφούνται σε μεγάλο βαθμό στην παραγωγή χαλουμιού.

Την περασμένη χρονιά σε μια προσπάθεια να παραχθεί το χαλλούμι ΠΟΠ οι τυροκόμοι συμφώνησαν να πληρώσουν ακριβότερα τόσο το αιγοπρόβειο γάλα, όσο και το αγελαδινό. Σε μεγάλο βαθμό φαίνεται ότι έχουν μετακυλήσει τις αυξήσεις στην τιμή του προϊόντος, κάτι εξάλλου που διαπιστώνεται μέσα από τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, όπου με μείωση των ποσοτήτων που εξάγονται κατά 10% περίπου, υπήρχε αύξηση 10% στα έσοδα από την πώληση του προϊόντος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η διεθνής αγορά  αντέδρασε πολύ αρνητικά στη σημαντική άνοδο της  τιμής του χαλλουμιού και έχουν αντικατασταθεί ποσότητες από διάφορα τυριά σχάρας, που παράγονται σε διάφορες χώρες και σε πολύ πιο χαμηλή τιμή από αυτή του χαλλουμιού.

Ποια είναι όμως τα δεδομένα σε σύγκριση με την σίτιση των ζώων και τις τιμές που διατίθενται οι πρώτες ύλες για την παρασκευή του χαλλουμιού; Τον Φεβρουάριο του 2022 το κόστος διατροφής των ζώων ήταν €0,82 το λίτρο. Τον Ιούλιο του 2022,  όπου είχε επιτευχθεί η συμφωνία για την παραγωγή του χαλλουμιού ΠΟΠ, το κόστος ανήλθε στην υψηλότερή τιμή και έφθασε τα €1,21. Τον Ιούλιο του 2023, η τιμή έχει μειωθεί στα €1,09 το λίτρο.

Την ίδια ώρα η τιμή του πρόβειου γάλακτος από €1,08 τον Ιούλιο του 2022 ανήλθε σε €1,34 τον Αύγουστο του 2022 ως αποτέλεσμα της συμφωνίας, ενώ σήμερα ένα χρόνο μετά πωλείται στα €1,44 το λίτρο. Σε ότι αφορά την τιμή του αιγινού από €0,68 τον Ιούλιο του 2022 ανήλθε στα €0,85 τον Αύγουστο του 2022, με τη σημερινή τιμή να κυμαίνεται στα €0,95. Ταυτόχρονα, η τιμή του αγελαδινού γάλακτος ήταν €0,57 το λίτρο τον Ιούλιο του 2022, τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου ανήλθε στα €0,62 και σήμερα είναι €0,64 το λίτρο.

Στις 5 Σεπτεμβρίου δημοσιεύθηκαν από το παρατηρητήριο γάλακτος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα στοιχεία της τιμής παραγωγού του αγελαδινού γάλακτος. Παρατηρείται ότι η μέση τιμή παραγωγού στην Κύπρο βρίσκεται στα €0,64 και είναι πολύ πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στην τιμή παραγωγού, ο οποίος βρίσκεται στα €0,44 το λίτρο. Μέσα σε ένα χρόνο η μέση τιμή αγελαδινού γάλακτος παρουσιάζει μείωση 14%, ενώ αντίστοιχα στην Κύπρο την ίδια ώρα παρατηρείται αύξηση στην τιμή κατά 14%. Επιπλέον τα €0,64 το λίτρο είναι με μεγάλη διαφορά η υψηλότερη τιμή γάλακτος σε όλη την Ευρώπη. Ακολουθεί η Μάλτα με τιμή €0,56, η Εσθονία €0,51, η Φιλανδία και η Ιταλία με €0,51 και στην 6η θέση από τις πιο ακριβές βρίσκουμε την Ελλάδα με €0,50.