Το 2024 -και υπό προϋποθέσεις- αναμένεται να εκταμιεύσει η Δημοκρατία τη 2η και 3η δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης, συνολικού ποσού ύψους €200 εκατ.
Τα αιτήματα πληρωμής πιθανό να υποβληθούν από την Κυβέρνηση μεταξύ Δεκεμβρίου ’23 και Ιανουαρίου ’24.
Δηλαδή, τα αιτήματα θα υποβληθούν με ένα χρόνο καθυστέρηση, λόγω των αλλαγών που αποφασίστηκε να γίνουν στο Κυπριακό Σχέδιο αλλά και λόγω καθυστερήσεων στην εκπλήρωση των προαπαιτουμένων.
Αξίζει να σημειωθεί πως για να προωθηθούν τα αιτήματα πληρωμής, τα οποία θα υποβληθούν ξεχωριστά και όχι μαζί, όπως αρχικά προγραμματιζόταν, θα πρέπει προηγουμένως η Κομισιόν να εγκρίνει την τροποποίηση του Σχέδιου Ανάκαμψης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) έχει χρονικό περιθώριο δύο μηνών για να αξιολογήσει κατά πόσο το τροποποιημένο σχέδιο -που της απεστάλη από το Υπουργείο Οικονομικών την περασμένη Παρασκευή) πληροί όλα τα κριτήρια αξιολόγησης του κανονισμού.
Εάν η αξιολόγηση είναι θετική, η ΕΕ θα υποβάλει πρόταση για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου, στην οποία θα αποτυπώνονται οι αλλαγές του σχεδίου.
Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους τέσσερις εβδομάδες για να εγκρίνουν την αξιολόγηση της Επιτροπής. Σημειώνεται πως η 2η δόση είναι ύψους €85 εκατ. και η 3η δόση είναι ύψους €115 εκατ.
Αρμόδια πηγή ανέφερε στον «Φ» πως η πλειοψηφία των προαπαιτουμένων για τη 2η δόση έχουν υλοποιηθεί, καθώς έκλεισαν κάποια κεφάλαια που ήταν ανοιχτά. Μεταξύ άλλων, εγκρίθηκε από τη Βουλή το νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση των στρατηγικών επενδύσεων, ενώ προς ρύθμιση οδηγείται το θέμα της μαζικής εγκατάστασης και της λειτουργίας έξυπνης υποδομής μέτρησης (έξυπνοι μετρητές) από τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής (ΑΗΚ).
Για το προαπαιτούμενο που σχετίζεται με την εξασφάλιση πυροσβεστικού εξοπλισμού και αεροσκάφους θα γίνει ρύθμιση μέσω της τροποποίησης του Εθνικού Σχεδίου.
Αργήσαμε
Σε σχέση με την 3η δόση, θα πρέπει να υλοποιηθούν 30 στόχοι. Προ ημερών, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σε παρέμβασή του είχε σημειώσει επικριτικά την καθυστέρηση στην υλοποίηση της 2ης και 3ης δόσης.
Αρμόδια πηγή ανάφερε πως παρά το γεγονός ότι δεν έχουν εκταμιευθεί η 2η και 3η δόση, τρέχει η υλοποίηση των προαπαιτούμενων και των υπολοίπων δόσεων.
Υποστηρίζεται αρμοδίως πως η Κύπρος βρίσκεται σε καλή θέση σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη, καθώς ήδη έχει εκταμιεύσει ποσό €241.8 εκατ. Τον περασμένο Ιούλιο, με σημείωμά της η Κομισιόν ανέφερε πως μόνο η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα είχαν υποβάλει αίτημα για την εκταμίευση της 3ης δόσης.
Τέσσερις χώρες έχουν υποβάλει το δεύτερο αίτημα πληρωμής και άλλες 11 χώρες (περιλαμβανομένης και της Κύπρου) έχουν υποβάλλει μόνο ένα αίτημα πληρωμής. Άλλες εννέα χώρες δεν είχαν υποβάλει κανένα αίτημα πληρωμής.
Οι αλλαγές στο Σχέδιο
Την περασμένη Παρασκευή υποβλήθηκε επίσημα το αίτημα της Δημοκρατία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την τροποποίηση του Σχέδιου. Τους τελευταίους μήνες, οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών είχαν άτυπες επαφές με λειτουργούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) για τις περίπου πενήντα αλλαγές που έγιναν στο Εθνικό Σχέδιο, οι οποίες σχετίζονται με αφαίρεση κάποιων έργων, μείωση στόχων και μετάθεση των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης.
Συνολικά, η Δημοκρατία θα εκταμιεύσει από το Ευρωπαϊκό Ταμείο γύρω στο €1.2 δισ. μέχρι το 2026. Οι αναθεωρήσεις προνοιών του Σχέδιου έγιναν εξαιτίας της μείωσης κατά €90 εκατ. του ποσού που θα λάβει η Κύπρος από το Ταμείο Ανάκαμψης, λόγω της βελτίωσης των οικονομικών δεικτών πέρσι.
Τα κονδύλια θα αντικατασταθούν με πρόσθετους πόρους προς στα κράτη μέλη, μέσω του «RePower EU».
Στην Κύπρο θα κατανεμηθούν επιπρόσθετα €104 εκατ. υπό τη μορφή χορηγίας, για αναπροσαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, για ενίσχυση του τομέα της ενέργειας και παρεμβάσεων που μπορούν να συμβάλουν άμεσα και ουσιαστικά στον στόχο για ενεργειακή απεξάρτησή της από τη Ρωσία, και στην τροποποίηση μέτρων για περιπτώσεις όπου η επίτευξη των οροσήμων.
