Μπορεί αρκετές επιχειρήσεις να καλύπτουν ανάγκες με αιτητές πολιτικού ασύλου, ωστόσο η συγκεκριμένη πρακτική εγκυμονεί και κινδύνους, καθώς επιχειρήσεις μπορεί να μείνουν εκτεθειμένες ή και να παρανομήσουν και μάλιστα εν αγνοία τους.
Το ζήτημα τέθηκε από τις εργοδοτικές οργανώσεις στην προχθεσινή πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής παρακολούθησης της νέας στρατηγικής απασχόλησηw υπηκόων τρίτων χωρών στην Κύπρο. Όπως πληροφορείται ο «Φ», από πλευράς ΟΕΒ τέθηκε το ζήτημα της απασχόλησης αιτητών πολιτικού ασύλου, καθώς με τη σημερινή πρακτική, εφόσον υπάρξει απορριπτική απόφαση για παροχή ασύλου, ουδείς ενημερώνει τον εργοδότη για τη συγκεκριμένη εξέλιξη.
Ως αποτέλεσμα -και εφόσον ο αιτητής πολιτικού ασύλου, ήτοι ο εργαζόμενος, δεν ενημερώσει σχετικά – ο εργοδότης είναι εκτεθειμένος σε επιθεωρήσεις, είτε της Αστυνομίας, είτε του Υπουργείου Εργασίας και κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με πρόστιμα και κατηγορούμενος για παράνομη εργοδότηση. Τη στιγμή, μάλιστα, που, όπως υποστηρίζουν οι εργοδοτικές οργανώσεις, ο εργοδότης ή η επιχείρηση καταβάλλει κανονικά τη μισθοδοσία του εργαζόμενου και τις κοινωνικές ασφαλίσεις του αιτητή πολιτικού ασύλου, για τον οποίο κατέθεσε όλα τα σχετικά συμβόλαια και πήρε τη σχετική άδεια από το Τμήμα Εργασίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στο μενού 12%, κατώτατος και συμβάσεις
Για το ζήτημα, το Τμήμα Εργασίας αλλά και το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων ανέφεραν προχθές πως την ενημέρωση στον εργοδότη θα πρέπει να τη δίδει το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού, το οποίο ενημερώνει σχετικά και τον αιτητή πολιτικού ασύλου σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης.
Στην απουσία, πάντως, εκπροσώπου του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού, οι εργοδότες επέμεναν προχθές πως θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση μεταξύ όλων των αρμόδιων τμημάτων της Κυβέρνησης, που προφανώς δεν συνδέονται ούτε επικοινωνούν αυτόματα και μέσω ψηφιακών καναλιών μεταξύ τους, για να βρεθεί ένας μηχανισμός που να ενημερώνει σχετικά και τον εργοδότη και τις επιχειρήσεις στις περιπτώσεις που υπάρχει σε ισχύ συμβόλαιο και άδεια απασχόλησης αιτητών πολιτικού ασύλου.
Σε αντίθετη περίπτωση, οι εργοδότες θα παραμείνουν εκτεθειμένοι, τη στιγμή που όπως αναφέραμε έχουν εξασφαλίσει τις σχετικές άδειες από το Τμήμα Εργασίας, όπως προβλέπεται και στη νέα στρατηγική απασχόλησης.
Το θέμα, όπως και τα αιτήματα των συντεχνιών για επαναφορά των τεχνικών επιτροπών, για το οποίο γράψαμε χθες, θα προωθηθούν από τον γ.δ. του υπουργείου, ενώ αναμένεται να συζητηθούν και στο πλαίσιο αυριανής συνεδρίας του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος, μαζί με παρατηρήσεις που επίσης ήγειραν προχθές οι εργοδοτικές οργανώσεις για καθυστερήσεις στην έκδοση αδειών απασχόλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες, παρά την εφαρμογή της νέας στρατηγικής.
Οι αιτητές ασύλου
Η νέα στρατηγική απασχόλησης αλλοδαπών από τρίτες χώρες δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου τις διαδικασίες για απασχόληση αιτητών ασύλου. Όπως αναφέρεται σε αυτήν, η απασχόληση των αιτητών ασύλου διέπεται από τον περί Προσφύγων Νόμο/ περί Προσφύγων Κανονισμούς και το σχετικό Διάταγμα του Υπουργού Εργασίας.
Η απασχόληση τους επιτρέπεται μετά από καθορισμένο διάστημα από την ημερομηνία υποβολής της αίτησής τους για διεθνή προστασία, το οποίο προβλέπεται από την ανωτέρω νομοθεσία. Για εργοδότηση αιτητή ασύλου απαιτείται επίσης η υπογραφή Σύμβασης Απασχόλησης Αιτητή Ασύλου, τόσο από τον εργοδότη όσο και από τον αιτητή, το οποίο εξετάζεται από το Τμήμα Εργασίας.
Βάσει των όσων ισχύουν σήμερα, οι αιτητές ασύλου μπορούν να εργοδοτηθούν –σε συγκεκριμένους τομείς που ορίζει υπουργικό διάταγμα- μόλις ένα μήνα μετά την υποβολή της αίτησής τους για πολιτικό άσυλο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ποιους ψάχνουν αλλά δεν βρίσκουν οι εργοδότες – Τι χρειάζεται η αγορά
Υπενθυμίζουμε ότι οι αιτητές πολιτικού ασύλου μπορούν βάσει των υφιστάμενων διαταγμάτων να εργάζονται σε αρκετούς τομείς της οικονομίας και ως εργάτες, μεταξύ άλλων στη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, στη μεταποίηση (ως εργάτες παραγωγής ζωοτροφών, ως εργάτες παραγωγής σε αρτοποιεία και γαλακτοκομεία, ως αχθοφόροι φορτοεκφορτώσεων), στη διαχείριση αποβλήτων, στο εμπόριο – επισκευές, στον επισιτιστικό κλάδο και στα ξενοδοχεία (ως βοηθοί κουζίνας, καθαριστές κουζίνας και διανομείς φαγητού).
Οι αλλαγές του Αυγούστου για αιτητές
Από τον Αύγουστο θα πρέπει να έχουν περάσει εννέα μήνες από την ημερομηνία υποβολής αίτησης για να μπορούν νόμιμα να απασχοληθούν αιτητές ασύλου.
Αυτό, βάσει διατάγματος που εξέδωσε ο τέως υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής στις αρχές του χρόνου, διάταγμα το οποίο επισήμως η ΟΕΒ ζήτησε να αλλάξει, προκειμένου η νέα ρύθμιση για συμπλήρωση των εννέα μηνών, αντί του ενός, να τεθεί σε ισχύ με τη νέα χρονιά. Αίτημα, πάντως, που φαίνεται πως δεν πρόκειται να ικανοποιηθεί, καθώς η αλλαγή, όσον αφορά το χρονικό διάστημα των εννέα μηνών, είχε αποφασιστεί ενόψει και της υιοθέτησης της νέας στρατηγικής για την απασχόληση ξένων από τρίτες χώρες, αφήνοντας έτσι αρκετό χρόνο στους εργοδότες να προβούν σε πιο μόνιμες διευθετήσεις και για κάλυψη των αναγκών τους.
Θεωρείται, ωστόσο, βέβαιο πως οι αλλαγές που θα τεθούν σε ισχύ τον Αύγουστο θα δυσκολεύουν τους εργοδότες να εξεύρουν, με την ευκολία του παρελθόντος, αιτητές πολιτικού ασύλου για κάλυψη αναγκών τους.