Ψηλά ξανά η παντιέρα του κυπριακού τουρισμού

Βρέθηκε αντικαταστατής των ρώσων τουριστών και οι αριθμοί ανεβαίνουν σε όλα τα επίπεδα

Υπερπήδησε η τουριστική βιομηχανία το σοκ και δέος μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και πλέον καλοβλέπει τους αριθμούς της χρονιάς-ρεκόρ του 2019. Το ζοφερό σκηνικό φαίνεται να υπερνίκησε η γρήγορη αντίδραση της εγχώριας τουριστικής βιομηχανίας και του Υφυπουργείου τουρισμού. Όλοι οι παράγοντες που απαρτίζουν την βαριά βιομηχανία του τόπου αισιοδοξούν πως παρά τα προβλήματα που υπάρχουν ακόμη, το 2023 θα είναι μια από τις καλύτερες χρονιές του κυπριακού τουρισμού.

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών, «European Tourism- Trends and Prospects (Q1/2023)» δείχνει την μεγάλη εξάρτηση που είχε απόκτηση η «βαριά» μας βιομηχανία από την ρωσική αγορά. Το 2019, οι χώρες με τα υψηλότερα ρωσικά μερίδιο αγοράς ήταν η Κύπρος (20% όλων των αφίξεων ήταν από τη Ρωσία), το Μαυροβούνιο (18%), η Γεωργία (16%) και την Τουρκία (12%).

Από αυτούς τους προορισμούς, μόνο η Κύπρος είναι μέρος της ΕΕ με τι γνωστές απαγορεύσεις. Μόνο η απώλεια αυτού του τμήματος της αγοράς είχε ως αποτέλεσμα απώλεια €600 εκατ. το 2022. Η Ουκρανία ήταν επίσης μια σημαντική αγορά για την Κύπρο, με το 2% των επισκέψεων στην Κύπρο το 2019 να προέρχονται από Ουκρανία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κώστας Κουμής: Επικαιροποίηση Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού με χρονικό ορίζοντα το 2035

Η Κύπρος το 2022 βρέθηκε στο -19.5% συγκριτικά με το 2019 όσον αφορά τις αφίξεις, ενώ τους πρώτους μήνες του 2023, οι αφίξεις βρέθηκαν στο -11.8% από το 2019. Οι αφίξεις ξένων τουριστών στην Ευρώπη ήταν 18% πιο κάτω από τα επίπεδα του 2019 για ολόκληρο το 2022.

Τα έσοδα από τον τουρισμό για το 2022 ανέρχονται στα 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ, μόλις 9% λιγότερα από τα έσοδα που αποκτήθηκαν το 2019. Σε σύγκριση με τα έσοδα που αποκτήθηκαν το 2021 από τον τουρισμό, το 2022 επιτεύχθηκε αύξηση των εσόδων κατά 61%, θέτοντας μια ισχυρά ανοδική τάση για το μέλλον.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι, παρά τον χαμηλότερο αριθμό τουριστικών αφίξεων και εσόδων από τον τουρισμό που καταγράφηκαν το 2022 σε σύγκριση με τις προ-πανδημικές χρονιές, το 2022 σημειώθηκε αυξημένη δαπάνη ανά τουρίστα, η οποία ανήλθε σε €760 ανά άτομο. Οι δαπάνες ανά τουρίστα που παρατηρήθηκαν το 2022 σημείωσαν αύξηση 13%, σε σύγκριση με τις δαπάνες ανά τουρίστα που καταγράφηκαν το 2019, οι οποίες ανέρχονταν στα €675, υποδεικνύοντας ότι ο τουρισμός του νησιού μετατοπίζεται προς μια καλύτερη ποιότητα τουρισμού με υψηλότερες δαπάνες επισκεπτών.

ΞΑΝΑΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙ Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Τη σημερινή εποχή ένας τουρίστας έχει πληθώρα ταξιδιωτικών επιλογών αναφορικά με τα μέρη που μπορεί να ταξιδέψει. Χώρες όπως η Κύπρος, με οικονομία που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην τουριστική βιομηχανία, θα πρέπει συνεχώς να ενισχύουν και να αναζωογονούν τις τεχνικές προσέλκυσης τουρισμού, δίνοντας έμφαση στο μάρκετινγκ προορισμού (destination marketing) αλλά και στην επωνυμία προορισμού (place branding), ούτως ώστε να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν άλλους προορισμούς, να προσελκύσουν τουρισμό από όλο τον κόσμο και να προωθηθούν σε παγκόσμια κλίμακα.

H διαδικτυακή φήμη της Κύπρου ως προορισμού, που αφορά τη γενική ικανοποίηση του πελάτη, σήμερα βρίσκεται στο 86%, ελάχιστα πίσω από Τουρκία και Ελλάδα (με 88% και 87% αντίστοιχα). Γενικός στόχος, είναι μέχρι το 2030 το ποσοστό να ανεβεί στο 90%.

Όραμα του πρώην Υφυπουργού Τουρισμού και απώτερος στόχος της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030 (ΕΣΤ2030) είναι να εδραιωθεί η Κύπρος ως ένας ολόχρονος, ποιοτικότερος, ψηφιακά έξυπνος, πιο προσβάσιμος τουριστικός προορισμός, που σέβεται το περιβάλλον και διοχετεύει τα οφέλη από τον τουρισμό σε όλες τις περιοχές του νησιού.

ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΙΜΟΤΗΤΑ

Αυτό που σημειώνει η έκθεση είναι ότι η κυπριακή κυβέρνηση «εκμεταλλεύτηκε» τα νέα δεδομένα, τόσο για να αναπτύξει ένα πιο διαφοροποιημένο μείγμα αγοράς πηγών τουρισμού, μειώνοντας την εξάρτηση από Ρώσους επισκέπτες, αλλά και για να διαφοροποιήσει το τουριστικό προϊόν της.

Συναφώς, στην έκθεση τονίζεται πως σε μια προσπάθεια να διευρύνει τη φήμη της Κύπρου, πέραν του «ήλιου και της θάλασσας», το Υφυπουργείο Τουρισμού προώθησε εντός του 2022 κοινότητες, οι οποίες συνέβαλλαν στην ενθάρρυνση μεγαλύτερης γεωγραφικής διασποράς του τουρισμού πέραν από τα παραθαλάσσια hotspots. Ταυτόχρονα, η αυξημένη αεροπορική σύνδεση της Κύπρου σε όλη την Ευρώπη βοήθησε επίσης στην αντικατάσταση του ρωσικού τμήματος αφίξεων.

Το 2022, η χώρα μας διείσδυσε στις ευρωπαϊκές αγορές όσο ποτέ στο παρελθόν. Χάρη στους σχεδιασμούς των προηγούμενων ετών και τις εντατικές προσπάθειες όλων των φορέων, το αισθητά εμπλουτισμένο πτητικό πρόγραμμα από και προς τα κυπριακά αεροδρόμια και τις στοχευμένες εκστρατείες προβολής της Κύπρου στο εξωτερικό, το περασμένο καλοκαίρι προσελκύσαμε μεγάλο αριθμό ταξιδιωτών από χώρες όπως η Πολωνία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ελβετία και άλλες. Πλέον στη χώρα μας αναλογεί ένα ολοένα και αυξανόμενο μερίδιο επισκεπτών από την ευρωπαϊκή αγορά.

ΒΡΕΤΑΝΟΙ-ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΙ ΚΡΑΤΟΥΝ ΤΑ ΣΚΗΠΤΡΑ

Αν μελετήσουμε τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για τον Απρίλιο του 2023 παρατηρούμε πως οι αφίξεις τουριστών ανήλθαν σε 342.736 σε σύγκριση με 289.335 τον Απρίλιο 2022, σημειώνοντας αύξηση 18,5%. Τώρα για την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2023, οι αφίξεις τουριστών ανήλθαν σε 736.629 σε σύγκριση με 534.040 την αντίστοιχη περίοδο του 2022, σημειώνοντας αύξηση 37,9%.

Οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξαν η κυριότερη πηγή τουρισμού για τον Απρίλιο 2023, αφού αποτέλεσαν το 36,3% (124.455) των συνολικών αφίξεων, οι αφίξεις από το Ισραήλ το 9,9% (34.069), οι αφίξεις από την Πολωνία και τη Γερμανία το 6,7% (23.063 και 23.038 αντίστοιχα) και οι αφίξεις από την Ελλάδα το 6,2% (21.184). Ο σκοπός ταξιδιού τον Απρίλιο 2023 ήταν για ποσοστό 79,3% των τουριστών οι διακοπές, για 14,5% η επίσκεψη σε φίλους ή συγγενείς και για ποσοστό 6,0% επαγγελματικός. Αντίστοιχα, για τον Απρίλιο 2022, ποσοστό 80,2% επισκέφθηκε την Κύπρο για διακοπές, 14,6% για επίσκεψη σε φίλους ή συγγενείς και 5,2% για επαγγελματικούς λόγους.

ΑΣΣΟΣ ΣΤΟ ΜΑΝΙΚΙ ΤΟ 2023

Το πρώτο δεκαήμερο Ιουλίου θα ανοίξει στην περιοχή Ζακακίου στη Λεμεσό το City of Dreams Mediterranean, το πρώτο πολυθεματικό θέρετρο στην Ευρώπη, όπως ανακοίνωσε η Melco Resorts & Entertainment.

Το θέρετρο είναι ανοικτό από τις 12 Ιουνίου για συγκεκριμένο αριθμό προσκεκλημένων, ενώ οι πύλες του για το ευρύ κοινό θα ανοίξουν στις 10 Ιουλίου. Περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών, όπως το μεγαλύτερο καζίνο της Ευρώπης, πολυάριθμες εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας, εστιατόρια που θα προσφέρουν υψηλή γαστρονομία, καθώς επίσης και το μεγαλύτερο συνεδριακό κέντρο (MICE) στην Κύπρο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Λεφτά για λίφτινγκ στον ιατρικό τουρισμό

Ο Grant Johnson, Γενικός Διευθυντής των City of Dreams Mediterranean και Cyprus Casinos, δήλωσε πως πρόκειται για το πρώτο μας εγχείρημα εντός ευρωπαϊκού εδάφους, ένα έργο-ορόσημο που θα εισαγάγει στην Κύπρο τα βραβευμένα πρότυπα ψυχαγωγίας και αναψυχής της Melco και την καινοτομία στη βιομηχανία των ξενοδοχείων πολυτελείας του νησιού. Αξίζει να αναφερθεί ότι είναι το πρώτο έργο ανάπτυξης στην Κύπρο που πέτυχε αξιολόγηση BREEAM Excellent στο στάδιο του σχεδιασμού, αφού σχεδιάστηκε με πυξίδα τη βιωσιμότητα.

Η ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΗΡΘΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΥΘΕΝΑ

Kάποιες συγκυρίες που έδωσαν το έναυσμα και ευνόησαν την κρουαζιέρα γενικότερα και τη Λεμεσό, η οποία εξελίσσεται σε κύριο σταθμό «επίσκεψης» πολλών κρουαζιερόπλοιων. Όμως όσοι μας ήρθαν με τα κρουαζιερόπλοια αν και ημερήσιοι επισκέπτες, εντούτοις οι χιλιάδες αποφασίζουν να κατέβουν για λίγες ώρες από τα κρουαζιερόπλοια και αφήνουν εισόδημα και συνάλλαγμα.

Σε κάθε σταθμό οι εταιρείες κρουαζιέρας διαθέτουν εκδρομή προς πώληση και το ίδιο κάνουν και όταν φτάνουν στη Λεμεσό, με πολλούς από τους ταξιδιώτες να κατεβαίνουν, να μεταφέρονται με μισθωμένα πούλμαν σε διάφορους προορισμούς για ξενάγηση. Υπάρχουν εκδρομές που περιλαμβάνουν τα Λεύκαρα και τον Άγιο Λάζαρο της Λάρνακας, την παλιά Λευκωσία, την Πέτρα του Ρωμιού, το Κούριο, το Κολόσσι, την Χοιροκοιτία, την Πάφο και άλλα μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και χώρους εστίασης ή και οινοποιεία.

Κάποιοι επισκέπτες προτιμούν απλώς βόλτα στη Λεμεσό, αφήνοντας όμως και πάλι εισόδημα, βοηθώντας έτσι την οικονομία. Η αύξηση, μάλιστα, των συγκεκριμένων επισκεπτών είχε τέτοια δυναμική που, σύμφωνα με πληροφορίες», το Υφυπουργείο Τουρισμού επιθυμεί να εμπλέξει την Στατιστική Υπηρεσία και στη συλλογή στοιχείων όσον αφορά τα έσο- δα από τους ημερήσιους επισκέπτες, μέσω ερωτηματολογίων στα λιμάνια.

Τα στοιχεία της DP World Limassol, της εταιρείας διαχείρισης του επιβατικού τερματικού λένε πως την περσινή χρονιά μας τίμησαν 165 κρουαζιερόπλοια και 200.000 περίπου επιβάτες/ ημερήσιοι επισκέπτες.

Πέραν αυτού, το λιμάνι Λεμεσού πλέον είναι και λιμάνι αφετηρίας για μεγάλες κρουαζιέρες διεθνούς φήμης εταιρειών που έχουν δημιουργήσει και γραφεία στην Κύπρο, όπως η Royal Caribbean. Σε θετικά αποτελέσματα, μάλιστα, ευελπιστεί και φέτος η εταιρεία που σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το λιμάνι Λεμεσού θα υποδεχθεί περισσότερα από 200 κρουαζιερόπλοια και 300.000 περίπου επιβάτες.

ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΟΡΓΑΝΩΤΕΣ

Τα στοιχεία για το 2022 δείχνουν πως πλέον η βαριά βιομηχανία της χώρας έχει λιγότερη εξάρτηση από τους οργανωτές ταξιδιών. Και αυτό πλέον είναι διαχρονικός στόχος και προγραμματισμός για το Υφυπουργείο Τουρισμού αλλά και για τους ίδιους του παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας ένεκα και από τις αλλεπάλληλες πτωχεύσεις παγκόσμιων κολοσσών του τομέα των οργανωμένων ταξιδιών που είχε αγγίξει και την Κύπρο την τελευταία πενταετία .

Πριν την πανδημία ο τουρισμός μας εξαρτάτο κατά 70% από οργανωτές ταξιδίων και μόλις 30% από μεμονωμένους ταξιδιώτες, σήμερα τα ποσοστά για το 2022 είναι κοντά 50/50. Αλλά η κύρια αγορά μας από όπου αντλούμε τουρισμό, αυτή του Ηνωμένου Βασιλείου υπάρχει σημαντικό ρεύμα τουρισμού μέσω οργανωτών ταξιδίων.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Ο ΓΑΜΗΛΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Διαχρονικά ο γαμήλιος τουρισμός παρουσιάζει μια μικρή ετήσια αύξηση, με εξαίρεση την περίοδο της πανδημίας και όλα δείχνουν πως η φετινή χρονιά θα είναι ενδεχομένως μια από τις καλύτερες για τον τομέα. Οι περισσότεροι γάμοι τελούνται μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου, γεγονός που καταδεικνύει ότι υπάρχει δυνατότητα επέκτασης της περιόδου τέλεσης γάμων και σε μήνες μη-αιχμής.

Tο 2018 είχαν πραγματοποιηθεί 8.368 πολιτικοί γάμοι αλλοδαπών σε δήμους, με τον αριθμό να αυξάνει στις 8.481 το 2019. Το 2020, εξαιτίας και της πανδημίας, ο αριθμός περιορίστηκε στους 754 για να φτάσει τις 4.137 το 2021 και τις 6 χιλ., σχεδόν, το 2022. Για φέτος, η εκτίμηση είναι ότι θα πιάσουμε πενταψήφιο αριθμό. Συγκεκριμένα, αναμένεται ότι για το 2023 ο αριθμός θα ξεπεράσει τις 10.000 γαμήλιες τελετές, εκ των οποίων η πλειοψηφία θα προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η ανάπτυξη του τομέα είναι τέτοια, που από τις αρχές του 2023 ξεκίνησε η συλλογή στατιστικών στοιχείων για τους πολιτικούς γάμους, από τη Στατιστική Υπηρεσία. Σύμφωνα με στοιχεία του Υφυπουργείου Τουρισμού, οι κύριες χώρες – πηγές για πολιτικούς γάμους, σύμφωνα με τα στοιχεία των δημοτικών Αρχών, είναι κατά σειρά προτεραιότητας Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία (μέχρι τις αρχές 2022), Ισραήλ, Πολωνία, Λίβανος, Ντουμπάι (expats, luxury destination weddings and events), Ιορδανία, Ουγγαρία, Βαλτικές Χώρες, Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία, Σκανδιναβικές Χώρες. Οι αγορές των ΗΠΑ και Γαλλίας παρουσιάζουν επίσης αύξηση.

Η Κύπρος, με βάση τον αριθμό έκδοσης αδειών πολιτικών γάμων, και σύμφωνα με πληροφορίες οργανωτών ταξιδιών, κατέχει εξέχουσα θέση ανάμεσα σε ανταγωνιστικούς ευρωπαϊκούς και μεσογειακούς προορισμούς.

ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΡΕΚΟΡ ΤΑΞΙΔΙΩΝ ΤΗ ΦΕΤΙΝΗ ΧΡΟΝΙΑ

Αυξημένο ενδιαφέρον για ταξίδια των κατοίκων Κύπρου στο εξωτερικό καταγράφεται τη φετινή χρονιά, με τον επίτιμο πρόεδρο του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Άκη Κελεπέσιη να εμφανίζεται πεπεισμένος πως στο τέλος της χρονιάς θα φτάσουν στο 1,5 εκατομμύριο, καταγράφοντας δηλαδή την επίδοση-ρεκόρ που είχε καταγραφεί το 2019. Πάντως τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας για του μήνες Μάρτιο και Απρίλιο δείχνουν μια τάση που μπορεί να επιφέρει και ρεκόρ στον τομέα αυτό.

Συγκεκριμένα τον Μάρτιο επέστρεψαν πίσω στο νησί 113,805 σε σχέση με τον Μάρτιο 2022 καταγράφηκε αύξηση της τάξεως του 90%, καθώς πέρυσι οι επιστροφές Κυπρίων περιορίστηκαν σε 59,918. κάτοικοι Κύπρου. Τώρα τον Απρίλιο τα ταξίδια κατοίκων Κύπρου στο εξωτερικό το 2023 ανήλθαν στις 135.659 σε σύγκριση με 81.062 τον Απρίλιο 2022, σημειώνοντας αύξηση 67,4%. Όσον αφορά τα στατιστικά του Μαρτίου οι 34.455 ή το 30,3% επιλέ- γουν την Ελλάδα ως προορισμό και ακολουθούν προορισμοί όπως ο Ηνωμένο Βασίλειο με 14,4% (16.386), η Βουλγαρία με 4,0% (4.527) και η Ιταλία με 3,5% (3.959).

Τώρα τον Απρίλιο, λόγω και του Πάσχα, υπήρξε αυξημένο ενδιαφέρον σε σύγκριση με πέρυσι για ταξίδια προς την Ελλάδα, με την Κέρκυρα και τη Χίο να έχουν την τιμητική τους. Ο κ. Κελεπέσιης σημειώνει πως αυξημένο εν- διαφέρον επιδεικνύεται και για ταξίδια προς την Κεντρική Ευρώπη. Οι κυριότερες χώρες από τις οποίες επέστρεψαν οι κάτοικοι Κύπρου τον Απρίλιο 2023 ήταν η Ελλάδα με 34,0% (46.086), το Ηνωμένο Βασίλειο με 8,5% (11.482), η Γαλλία με 4,2% (5.664), η Ιταλία με 3,7% (4.962) και η Ουγγαρία με 3,6% (4.886). Σε σχέση με τις τιμές των πακέτων που προσφέρουν οι ταξιδιωτικοί πράκτορες, ο κ. Κελεπέσιης μάς ανέφερε πως παρά τον πληθωρισμό και την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους οι τιμές είναι ελάχιστα αυξημένες σε σύγκριση με πέρυσι.

Από το περιοδικό Insider Μαΐου