Όταν ένας Δήμος εξασφαλίζει άδεια να δημιουργήσει τουαλέτες και αποδυτήρια στην παραλία και μαζί με αυτά κτίζει και καντίνα την οποίαν υπενοικιάζει, τότε δεν αναμένει κανείς να σεβαστούν τη συγκεκριμένη κρατική περιουσία οι ιδιώτες ενοικιαστές.
Στην παρανομία της αυθαίρετης κατασκευής/ενοικίασης, εμπλέκεται ο Δήμος Σωτήρας και, όπως υποστηρίζει ο Γενικός Ελεγκτής, η καντίνα βρέθηκε στα χέρια ιδιώτη με περίεργες διαδικασίες. Είπε επίσης, ότι εκεί διοργανώνονται συναυλίες και ενώ το υποστατικό ανηγέρθη το 2018, ο Έπαρχος το αντελήφθη το 2019. Η Πολεοδομία κίνησε δικαστικές διαδικασίες αλλά το υποστατικό εξακολουθεί να λειτουργεί.
Σχετική αναφορά έκανε ο ίδιος ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης ενημερώνοντας χθες την κοινοβουλευτική επιτροπή Ελέγχου σχετικά με τη διαχείριση εκμισθώσεων κρατικής γης. Χαρακτήρισε δε την όλη υπόθεση, «μνημείο παρανομίας».
Η περίπτωση αυτή διαβιβάστηκε στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς, μαζί με την ακόλουθη εκμίσθωση:
Στις 18.11.1985 εκμισθώθηκε κρατική γη σε ιδιώτη. Η σύμβαση τροποποιήθηκε στις 25.5.2005. Αφορούσε τη χρήση γης στη Σωτήρα αποκλειστικά ως κέντρο αναψυχής/καφεστιατόριο. Η ισχύς της συμφωνίας παρατάθηκε μέχρι την 1.9.2021. Το 2014, δηλαδή πριν τη λήξη της σύμβασης, ο μισθωτής απεβίωσε και αυτή μεταβιβάστηκε στους κληρονόμους του. Μετά τη λήξη της σύμβασης, οι κληρονόμοι του αρχικού μισθωτή παράνομα χρησιμοποιούν τα υποστατικά που δεν τους ανήκουν, υπέβαλαν δε νέα αίτηση για μίσθωση του συγκεκριμένου τεμαχίου για σκοπούς χρήσης και λειτουργίας των υποστατικών.
Ο Ελεγκτής υποδεικνύει, πως με βάση Κανονισμό, ρητά απαγορεύεται η εκμίσθωση της συγκεκριμένης κρατικής γης για τουριστικούς σκοπούς εφόσον αυτή απέχει λιγότερο από 500 μέτρα από την ανώτατη στάθμη παλίρροιας.
Ενημερώνοντας χθες τους βουλευτές, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρθηκε στον αναποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης της κρατικής γης, που οδήγησε τις καθυστερημένες εισπράξεις στα €8,5 εκατ. εκ των οποίων τα €5,4 εκατ. οφείλονται από μόλις 10 μισθωτές. Σε ορισμένες περιπτώσεις η καθυστέρηση είσπραξης ξεπερνούσε τα 10 χρόνια.
Αναφερόμενος σε άλλη περίπτωση, είπε πως το 1987 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την εκμίσθωση κρατικής γης σε νομικό πρόσωπο για τουριστικούς σκοπούς με νοίκι 0,5% (επί της αξίας του ακινήτου) επειδή ήταν μέτοχος και ο Συνεργατισμός. Όταν έφυγε από τη μέση ο Συνεργατισμός, το νοίκι έπρεπε (με βάση τους όρους) να αυξηθεί στο 6% της αγοραίας αξίας της γης. Στις 21.2.2019 το ποσοστό του Συνεργατισμού μειώθηκε σε 49,2% αλλά το μίσθωμα δεν αυξήθηκε κατά την πενταετία 2018-2023 οπόταν το νοίκι παραμένει €54.600 ενώ έπρεπε να ανέλθει σε €655.200.
Ο Γενικός Ελεγκτής κατέθεσε και τα εξής:
> Στις 23.11.2021 εκκρεμούσαν 8.178 αιτήσεις (διάθεσης κρατικής γης) προς εξέταση, εκ των οποίων κάποιες από το…1980.
> Μισθωτές τυγχάνουν προνομιακής αντιμετώπισης από το Υπουργικό Συμβούλιο.
> H διαδικασία για εκμίσθωση κρατικής γης είναι απόλυτα αδιαφανής και δεν γίνεται με οικονομικό, αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο.
> Το Κτηματολόγιο ανέχεται πρόδηλα παράνομες επεμβάσεις και συγκαλύπτει τους επεμβασίες.
> Ο μέσος όρος ολοκλήρωσης της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων για παραχώρηση κρατικής γης κυμαίνεται σε 72 μήνες αντί σε 12-18 (με βάση τον Χάρτη Δικαιωμάτων του Πολίτη).
> Το Κτηματολόγιο καθυστερεί σημαντικά να εισπράξει τα καθυστερημένα μισθώματα και να προωθήσει τη λήψη δικαστικών μέτρων εναντίον των οφειλετών ή/και να ακυρώσει τις συμβάσεις.
Επί του συγκεκριμένου, ο διευθυντής Κτηματολογίου ανέφερε ότι τα τελευταία πέντε χρόνια καταχωρήθηκαν 78 αγωγές για ανείσπρακτα, τα οποία αφορούν κυρίως μεγάλα ποσά.
> Το Κτηματολόγιο νομιμοποιεί, χωρίς την επιβολή κυρώσεων, την παράνομη χρήση κρατικής γης που προηγείται της εκμίσθωσης.
Στην έκθεση αναφέρεται, πως το Κτηματολόγιο αναθέτει δημόσιες συμβάσεις, που πολλές φορές είναι πολύ μεγάλης αξίας, με αδιαφανείς διαδικασίες που δεν διασφαλίζουν τα οικονομικά συμφέροντα του Κράτους δημιουργώντας προϋποθέσεις ανάπτυξης κρουσμάτων διαφθοράς.
> Το Κτηματολόγιο δεν παρακολουθεί επαρκώς τις εκμισθώσεις/άδειες χρήσης κρατικής γης και εντοπίστηκαν καθυστερήσεις στην αναθεώρηση των μισθωμάτων και στην ενημέρωση των μισθωτών κ.ο.κ..
Σχολιάζοντας τους κανονισμούς που προωθεί η κυβέρνηση, ο Γενικός Ελεγκτής αναγνώρισε ότι υπάρχουν και θετικά στοιχεία, αν και όπως παρατήρησε, στο θέμα των κατασκευών στη ζώνη προστασίας της παραλίας, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι πιο αρνητικές από τις υφιστάμενες.
Ο Γενικός Ελεγκτής αναγνώρισε πως ο νυν διευθυντής Κτηματολογίου ανέλαβε προ περίπου ενός έτους, οπόταν δεν χειρίστηκε τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην έκθεσή του.
Οι οφειλές αυξάνονται και πληθύνονται
Η Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου Άννα Ζαβού Χριστοφόρου υπέδειξε, πως τα καθυστερημένα έσοδα από ενοίκια αυξήθηκαν κατά 52,7% μεταξύ 2015-2019 και συγκεκριμένα από €3.118.288 έφτασαν στα €4.762.694. Είπε επίσης, πως 49% των καθυστερημένων εσόδων σχετίζεται με το 2% των χρεωστών οι οποίοι οφείλουν πέραν των €100.000 έκαστος.
Περαιτέρω ανέφερε, πως από συμβάσεις διάρκειας πέραν των 33 ετών οφείλεται συνολικά €1,3 εκατ. Εξήγησε πως καθυστερημένα έσοδα από 56% των χρεωστών σχετίζονται με ποσά κάτω των €500. Σημείωσε δε, πως οι μισές συμβάσεις έχουν ενοίκιο κάτω των €100 και όπως εξηγήθηκε αφορούν κυρίως γεωργικούς κλήρους.
Ο διευθυντής Κτηματολογίου Ελίκκος Ηλία ανέφερε ότι καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και γι’ αυτό προωθούνται κανονισμοί με τους οποίους επιχειρείται να κλείσουν πολλές τρύπες. Πάντως, ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε πως οι κανονισμοί δεν αντικαθιστούν την απευθείας παραχώρηση κρατικής γης με προσφορές, κάτι το οποίο θα εξυπηρετούσε το δημόσιο συμφέρον. Όπως είπε, έθεσε το θέμα στον υπουργό Εσωτερικών ο οποίος φαίνεται να κατανοεί την προσέγγιση αυτή.
Η βουλευτής Ειρήνη Χαραλαμπίδου έθεσε θέμα ανταλλαγής κρατικού φιλέτου με λάκκο, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά και ο Γενικός Ελεγκτής και ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Κουλίας ζήτησαν λεπτομερή ενημέρωση επί τούτου.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης κατέθεσε πρόταση νόμου, για άρση των στρεβλώσεων και φαίνεται να βρίσκει απήχηση ανάμεσα στα μέλη της Επιτροπής. Η πρόταση στόχο έχει να διασφαλίσει ότι οι εκμισθώσεις θα γίνοντα σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής διοίκησης, της διαφάνειας, της αναλογικότητας της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής των διακρίσεων. Οι πρόνοιες ουσιαστικά συναντούν τις θέσεις του Γενικού Ελεγκτή.
Ο βουλευτής Χρύσης Παντελίδης ανέφερε ότι θα καταβληθεί προσπάθεια να υλοποιηθούν οι εισηγήσεις του Γενικού Ελεγκτή ώστε να επιβληθεί τάξη στην παραχώρηση κρατικής γης σε ιδιώτες/τοπικές Αρχές.
Ο βουλευτής των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης έκανε αναφορά σε φαγοπότι και ζήτησε όπως ενημερωθεί η επιτροπή για την αξιοποίηση κρατικής παραλιακής γης από ξενοδοχειακή μονάδα στη Λεμεσό. Έκανε επίσης λόγο για διαχρονικό φαγοπότι στη διαχείριση κρατικής γης.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ κ. Ρίτα Σούπερμαν αναφέρθηκε σε παράπονα κατόχων βιομηχανικών τεμαχίων οι οποίοι δεν ενημερώνονται εγκαίρως για τη διαφοροποίηση του ενοικίου, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις να τους ζητείται να πληρώνουν αναδρομικά μέχρι και δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
