Την Πέμπτη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να προχωρήσει σε νέα μείωση του επιτοκίου καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης, σηματοδοτώντας την πέμπτη διαδοχική μείωση από τον περασμένο Σεπτέμβριο και την έκτη συνολικά από τον Ιούνιο, όταν ξεκίνησε ο κύκλος χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής.
Με τη νέα μείωση, το επιτόκιο καταθέσεων αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,5%, επηρεάζοντας αντίστοιχα και το euribor, τον δείκτη αναφοράς για τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε χαμηλότερες δόσεις για τα δάνεια αυτά.
Η στάση της ΕΚΤ και οι προοπτικές της οικονομίας
Τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης της ΕΚΤ, που πραγματοποιήθηκε στις 29-30 Ιανουαρίου, καταδεικνύουν πως το 26μελές Διοικητικό Συμβούλιο τάσσεται υπέρ περαιτέρω μειώσεων επιτοκίων, με στόχο την αποφυγή εμποδίων στην οικονομική ανάκαμψη της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, ο στόχος για πληθωρισμό 2% εντός του 2025 θεωρείται εφικτός, γεγονός που επιτρέπει μεγαλύτερη εστίαση στην οικονομική ανάπτυξη, η οποία παραμένει αναιμική εδώ και δύο χρόνια.
«Καθώς η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού εξελίσσεται ικανοποιητικά, τα επιτόκια μπορούν να κινηθούν προς ένα ουδέτερο επίπεδο, ώστε να αποφευχθεί αδικαιολόγητη πίεση στην οικονομία. Ωστόσο, οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη δεν έχουν μεταβληθεί σε βαθμό που να απαιτεί επιτάχυνση της διαδικασίας», ανέφεραν αξιωματούχοι της ΕΚΤ.
Το ουδέτερο επιτόκιο και οι προσδοκίες της αγοράς
Παρόλο που η ΕΚΤ αποφεύγει να προσδιορίσει με ακρίβεια το ουδέτερο επιτόκιο, σε πρόσφατη μελέτη της (7 Φεβρουαρίου) το εκτιμά μεταξύ 1,75% και 2,25%. Αυτό σημαίνει ότι το επιτόκιο καταθέσεων μπορεί να μειωθεί περαιτέρω, καθώς ακόμα και μετά τη μείωση του Ιανουαρίου παραμένει υψηλότερο από το άνω όριο του ουδέτερου εύρους.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, ανέφερε πως η πορεία του πληθωρισμού εξελίσσεται ελαφρώς καλύτερα από τις προβλέψεις των προηγούμενων μηνών, παρά την αύξησή του στο 2,4% τον Δεκέμβριο. Επισήμανε επίσης ότι ένας κρίσιμος δείκτης της ΕΚΤ (Persistent and Common Component of Inflation) κυμαίνεται κοντά στο 2%, υποδηλώνοντας ότι ο γενικός πληθωρισμός τείνει να σταθεροποιηθεί γύρω από τον στόχο της ΕΚΤ.
Εφόσον τα νέα στοιχεία του πληθωρισμού για τον Φεβρουάριο, που θα ανακοινώσει η Eurostat την Καθαρά Δευτέρα, δεν επιφυλάσσουν δυσάρεστες εκπλήξεις, η απόφαση για μείωση των επιτοκίων την Πέμπτη θεωρείται σχεδόν βέβαιη.
Προκλήσεις και παράγοντες αβεβαιότητας
Οι αγορές προβλέπουν περαιτέρω μείωση του επιτοκίου καταθέσεων στο 2% έως το 2025, μια άποψη που συμμερίζονται αξιωματούχοι όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, και ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό.
Ωστόσο, από τη συνεδρίαση του Απριλίου και έπειτα, οι αποφάσεις για νέες μειώσεις ενδέχεται να γίνουν πιο δύσκολες. Σύμφωνα με τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης, επισημάνθηκε ότι όσο τα επιτόκια πλησιάζουν στο ουδέτερο έδαφος, απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή για τον ρυθμό και την έκταση των περαιτέρω μειώσεων.
Επιπλέον, εκφράστηκε η άποψη ότι το ουδέτερο επιτόκιο ενδέχεται να είναι υψηλότερο απ’ ό,τι πριν από την πανδημία, λόγω της αυξημένης ζήτησης αποταμιεύσεων που προκαλείται από τις επενδύσεις στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και την αύξηση του δημόσιου χρέους.
Τέλος, παράγοντες όπως το ενεργειακό κόστος και οι εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ, ιδίως οι πιθανοί δασμοί που επιδιώκει να επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ, ενδέχεται να διαμορφώσουν νέα δεδομένα για τη μελλοντική πορεία της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.
ΚΥΠΕ, ΑΠΕ-ΜΠΕ
