Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε ζημία ύψους €7,94 δισ. για το 2024, ελαφρώς αυξημένη από τα €7,89 δισ. του 2023, σύμφωνα με τις ετήσιες οικονομικές της καταστάσεις. Η ζημία αυτή θα καταγραφεί στον ισολογισμό της και θα συμψηφιστεί με μελλοντικά κέρδη, ενώ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά δεν θα υπάρξει διανομή κερδών στις εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ.

Το 2023, η ΕΚΤ είχε μειώσει τη ζημία της μέσω της αποδέσμευσης του πλήρους ποσού των προβλέψεων για χρηματοοικονομικούς κινδύνους ύψους €6,62 δισ., κάτι που δεν κατέστη εφικτό το 2024, καθώς το σχετικό αποθεματικό μηδενίστηκε.

Αιτίες των ζημιών – Η επίδραση των επιτοκίων

Οι ζημιές προκύπτουν από τις νομισματικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια, στο πλαίσιο της προσπάθειας της ΕΚΤ να διατηρήσει τη σταθερότητα των τιμών.

  • Η ΕΚΤ είχε αγοράσει ομόλογα με σταθερά επιτόκια και μακρά διάρκεια μέσω των προγραμμάτων APP (Asset Purchase Programme) και PEPP (Pandemic Emergency Purchase Programme).
  • Ταυτόχρονα, οι αυξήσεις των βασικών επιτοκίων το 2022 και το 2023 οδήγησαν σε αύξηση των τόκων-εξόδων επί των υποχρεώσεών της, οι οποίες τοκίζονται με κυμαινόμενα επιτόκια.
  • Ως αποτέλεσμα, οι τόκοι-έσοδα δεν αυξήθηκαν αντίστοιχα με τους τόκους-εξόδους, δημιουργώντας το έλλειμμα στον ισολογισμό της τράπεζας.

Η ΕΚΤ αναγνωρίζει την πιθανότητα να καταγράψει ζημίες και τα επόμενα έτη, ωστόσο εκτιμά ότι θα είναι χαμηλότερες σε σχέση με αυτές του 2023 και του 2024. Μεσοπρόθεσμα, αναμένεται να επιστρέψει σε κερδοφορία.

Οικονομική ευρωστία και κεφαλαιακή επάρκεια

Παρά τις ζημιές, η ΕΚΤ τονίζει ότι μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί αποτελεσματικά και να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών.

Η οικονομική της ευρωστία ενισχύεται από:

  • Το κεφάλαιο και τους λογαριασμούς αναπροσαρμογής, τα οποία έφτασαν τα €59 δισ. στο τέλος του 2024, αυξημένα κατά €13 δισ. σε σχέση με το 2023.
  • Τα εποπτικά έσοδα, τα οποία αυξήθηκαν στα €681 εκατ. (2023: €654 εκατ.).
  • Τα αυξημένα έσοδα από τίτλους που διακρατούνται στο πλαίσιο του PEPP.

Μείωση του ισολογισμού της ΕΚΤ

Το συνολικό μέγεθος του ισολογισμού της ΕΚΤ μειώθηκε κατά €33 δισ., διαμορφούμενο στα €641 δισ. (2023: €673 δισ.). Αυτό αποδίδεται στη σταδιακή μείωση των ομολόγων που διακρατεί η ΕΚΤ μέσω του προγράμματος APP, καθώς και στη μείωση των δανειοδοτικών πράξεων του Ευρωσυστήματος.

Αντίστοιχα, ο ενοποιημένος ισολογισμός του Ευρωσυστήματος, που περιλαμβάνει και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ, διαμορφώθηκε στα €6,43 τρισ. στο τέλος του 2024 (2023: €6,89 τρισ.), καταγράφοντας πτώση λόγω της μείωσης των τίτλων νομισματικής πολιτικής.

Προοπτικές για τα επόμενα έτη

Η ΕΚΤ επισημαίνει ότι, παρά τις πρόσκαιρες ζημιές, παραμένει ισχυρή και σε θέση να εφαρμόσει τις νομισματικές της πολιτικές. Αναμένεται ότι η κερδοφορία θα επανέλθει σταδιακά καθώς μειώνονται οι δαπάνες από τόκους-εξόδους και σταθεροποιείται το κόστος της νομισματικής πολιτικής.