Την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, ένα σχέδιο δράσης για την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, δημοσίευσε χθες η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενιαία αγορά και την ανταγωνιστικότητα, η οποία καταγράφει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πυξίδα βασίζεται στις τρεις επιταγές μετασχηματισμού για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, που προσδιορίστηκαν στην έκθεση Ντράγκι: μείωση του χάσματος καινοτομίας, απανθρακοποίηση και ανταγωνιστικότητα και μείωση των εξαρτήσεων.

Πιο αναλυτικά, η έκθεση βασίζεται σε 22 βασικούς δείκτες, όπως  η ενσωμάτωση στην ενιαία αγορά, οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη και οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Τα στοιχεία αυτά καθιστούν δυνατή την αξιολόγηση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και τον εντοπισμό τομέων που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Το σχέδιο της ΕΕ περιέχει μέτρα που θα πρέπει να εγκριθούν μεταξύ 2025 και 2026, τα οποία θα συμπληρωθούν με την «Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία», για την ενίσχυση της παραγωγής καθαρής ενέργειας στην ΕΕ, που θα ανακοινωθεί στα τέλη Φεβρουαρίου.

Πρόβλημα ανταγωνιστικότητας

Τα κύρια ευρήματα της έκθεσης είναι: Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση από διάφορες οπτικές γωνίες, συμπεριλαμβανομένου του υψηλού ενεργειακού κόστους.

Η ενιαία αγορά, όπου ζουν 450 εκατομμύρια καταναλωτές και 23 εκατομμύρια εταιρείες, αποτελεί τον πυρήνα της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Ωστόσο, τα επίμονα εμπόδια στην ενιαία αγορά την εμποδίζουν να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές της. Η κανονιστική επιβάρυνση θεωρείται εμπόδιο από τα δύο τρίτα των εταιρειών. Η Ευρώπη διαθέτει σταθερές επενδυτικές δαπάνες, ισχυρή ερευνητική δραστηριότητα και άφθονη δεξαμενή ταλέντων. Ωστόσο, οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης παραμένουν χαμηλές και η ψηφιοποίηση προχωρά πολύ αργά. Η Ευρώπη έχει ισχυρή βιομηχανική βάση, αλλά οι υψηλές τιμές ενέργειας επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητά της.

Η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» έρχεται για να επιταχύνει τις τεχνολογικές επενδύσεις στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ πρέπει να καθοδηγείται από την καινοτομία και όχι από παραδοσιακά μέτρα όπως η αύξηση της εισροής εργασίας ή ο περιορισμός των μισθών. Ωστόσο, η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα περίπλοκο τοπίο: Ένα μεγάλο χάσμα καινοτομίας σε σύγκριση με ανταγωνιστές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, αλλά και υψηλό ενεργειακό κόστος και γεωπολιτική αστάθεια. Επιπλέον, η μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών άνθρακα πρέπει να αντιμετωπιστεί κατά τρόπο ώστε να μην διακυβεύεται η τεχνολογική και βιομηχανική ανταγωνιστικότητα.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε για την έκθεση που δημοσιεύτηκε: «Η Ευρώπη έχει όλα όσα χρειάζεται για να πετύχει στον αγώνα προς την κορυφή. Αλλά, ταυτόχρονα, πρέπει να διορθώσουμε τις αδυναμίες μας για να ανακτήσουμε την ανταγωνιστικότητα. Η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» μετατρέπει τις εξαιρετικές συστάσεις της έκθεσης Ντράγκι σε οδικό χάρτη. Τώρα λοιπόν έχουμε ένα σχέδιο. Έχουμε την πολιτική βούληση. Σημασία έχει η ταχύτητα και η ενότητα. Ο κόσμος δεν μας περιμένει. Όλα τα κράτη μέλη συμφωνούν επ’ αυτού. Λοιπόν, ας μετατρέψουμε αυτή τη συναίνεση σε πράξη».