Πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες εμφανίζονται ως περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένες αλλά δανείζουν εν τέλει περισσότερα χρήματα σε «καφέ» βιομηχανίες (με χρήση άνθρακα και υψηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου) άνθρακα, παρά σε πράσινες». Αυτό είναι το συμπέρασμα άρθρου που δημοσιεύτηκε χθες στο blog της ΕΚΤ με τίτλο «Πράσινος δανεισμός: μιλάνε οι τράπεζες;». Το υπογράφουν οι Mariassunta Giannetti, Martina Jasova, Maria Loumioti, Caterina Mendicino.

Η έρευνα, σύμφωνα με τους αρθρογράφους, διερευνά τις επιλογές και τις επικοινωνιακές τοποθετήσεις 101 συστημικών τραπεζικών ομίλων της Ευρωζώνης. «Εντοπίσαμε επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις λέξεις και τις φράσεις που χρησιμοποιούν συνήθως οι τράπεζες για να απεικονίσουν το περιβαλλοντικό τους προφίλ και δημιουργήσαμε ένα λεξικό με λέξεις-κλειδιά. Βρίσκουμε ότι οι τράπεζες συνήθως συζητούν το αποτύπωμά τους για το κλίμα στο πλαίσιο των «χρηματοδοτικών» δραστηριοτήτων και των αποφάσεων «δανεισμού», για να απεικονίσουν την ενεργό συμβολή τους σε μια βιώσιμη οικονομία.

Περιστασιακά, οι τράπεζες συζητούν επίσης άλλες πτυχές των περιβαλλοντικών τους δραστηριοτήτων, για παράδειγμα τις άμεσες εκπομπές τους».

«Διαπιστώνουμε», σημειώνουν οι τέσσερις αρθρογράφοι «ότι οι τράπεζες με πιο εκτεταμένες φιλοπεριβαλλοντικές γνωστοποιήσεις είναι επίσης πιο πιθανό να υιοθετήσουν πρότυπα αναφοράς βιωσιμότητας. Εξετάζοντας τα δεδομένα δανείων διαπιστώνουμε ότι αυτές οι ίδιες τράπεζες τείνουν να εξειδικεύονται στην παροχή δανείων σε «καφέ» βιομηχανίες.

Αυτό συνάδει με την υπόθεση ότι οι τράπεζες με μεγαλύτερη έκθεση σε «καφέ» βιομηχανίες βρίσκονται υπό μεγαλύτερη πίεση να αποκαλύψουν τις περιβαλλοντικές στρατηγικές και τα σχέδιά τους για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ο όγκος της περιβαλλοντικής γνωστοποίησης συσχετίζεται επίσης με υψηλότερες περιβαλλοντικές αξιολογήσεις, που παρέχονται από εξωτερικούς οργανισμούς αξιολόγησης. Αυτή η παρατήρηση υποστηρίζει το συμπέρασμα ότι το μέτρο μας αποτυπώνει την προσπάθεια των τραπεζών να απεικονίσουν τον εαυτό τους ως περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένο».

Κατά τους αρθρογράφους της ΕΚΤ, «οι αποκλίσεις μεταξύ των περιβαλλοντικών γνωστοποιήσεων των τραπεζών και των πρακτικών δανεισμού τους προκύπτουν επειδή οι τράπεζες είναι απρόθυμες να διαταράξουν τις καθιερωμένες δανειοδοτικές σχέσεις με μεγαλύτερους δανειολήπτες, με μεγάλο αποτύπωμα άνθρακα. Αν οι δανειολήπτες σε «καφέ» βιομηχανίες είναι ασύμφοροι λόγω έλλειψης εναλλακτικών επιλογών χρηματοδότησης, οι τράπεζες μπορεί να προτιμούν να ανανεώνουν τα δάνειά τους για να διατηρήσουν τους δανειολήπτες και να αποφύγουν να πραγματοποιήσουν ζημίες στους ισολογισμούς τους.

Οι τράπεζες με υψηλή περιβαλλοντική δημοσιοποίηση πράγματι τείνουν να δανείζουν όχι μόνο σε «καφέ» δανειολήπτες με τους οποίους έχουν αποκλειστικές σχέσεις, αλλά και σε εκείνους με περιορισμένες επιλογές χρηματοδότησης και που θα αντιμετώπιζαν προβλήματα εάν η τραπεζική τους σχέση τερματιζόταν. Οι τελευταίες είναι επίσης απίθανο να έχουν την επιχειρησιακή και οικονομική ικανότητα να στραφούν σε πιο πράσινες τεχνολογίες».