Καθώς οι σαρωτικοί δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζουν να επηρεάζουν το αμερικανικό χρηματιστήριο και να δημιουργούν κλίμα ανησυχίας για τις προοπτικές ανάπτυξης των ΗΠΑ, αναζητούνται άλλες αγορές που να μπορούν να αντέξουν την “καταιγίδα”. Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι Ευρώπη, Λατινική Αμερική, Ινδία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μπορούν να προσφέρουν κάποια κάλυψη στις μετοχές.
“Οι επενδυτές που απολάμβαναν τις επιδόσεις των αμερικανικών μετοχών και ιδίως των “Magnificent 7”, καθώς και άλλων περιουσιακών στοιχείων σε δολάριο αισθάνονται τώρα πολύ πόνο και άγχος“, επισημαίνει ο Malcolm Dorson, αναλυτής της Global X ETFs.
Όσοι επενδυτές αναζητούν κάλυψη μπορεί να τη βρουν στην Ινδία, στην Ευρώπη και σε περιοχές της Λατινικής Αμερικής, λέει.
Απάνεμο λιμάνι στη Λατινική Αμερική;
“Η Λατινική Αμερική φαίνεται σχετικά ασφαλής και φθηνή”, λέει ο Dorson, τονίζοντας ότι υπάρχει ένα πολύ ηπιότερο περιβάλλον δασμών σε ολόκληρη την περιοχή, αλλά και νομισματική σταθερότητα, ο πληθωρισμός είναι ελεγχόμενος και υπάρχει ισχυρή νομισματική πολιτική.
Ο Dorson χαρακτηρίζει την Αργεντινή ως καλά τοποθετημένη, κάνοντας μνεία στους ισχυρούς δεσμού του προέδρου Χαβιέρ Μιλέι με τον Ντόναλντ Τραμπ, το επίτευγμα της Αργεντινής να μειώσει τον πληθωρισμό, τις προοπτικές να πετύχει μια νέα συμφωνία με το ΔΝΤ και τις επερχόμενες ενδιάμεσες εκλογές που θα μπορούσαν να εδραιώσουν την εξουσία του Μιλέι.
“Και η Βραζιλία ξεχωρίζει”, σημειώνει. “Είναι η κορυφαία πρόταση μας για το δεύτερο εξάμηνο του 2025”. Όπως αναφέρει, “η Βραζιλία όχι μόνο έχει μερικά από τα υψηλότερα επιτόκια στον κόσμο, στηρίζοντας το νόμισμά της και ελέγχοντας τον πληθωρισμό, αλλά είναι πολύ φθηνή και υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να δούμε μια αξιοσημείωτη πολιτική μετατόπιση προς το κέντρο στις εκλογές του 2026”.
Ο Varun Laijawalla, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Ninety One, συμφωνεί ότι η Λατινική Αμερική μπορεί να είναι ένα καταφύγιο εν μέσω χρηματιστηριακής “καταιγίδας”. Αν και θεωρεί πως οι δασμοί θα “μοιράσουν πόνο” σε όλο τον κόσμο, εκτιμά πως η Λατινική Αμερική βρίσκεται “σε ένα καλό σημείο αυτή την περίοδο”.
Μιλώντας ο ίδιος για το Μεξικό, τονίζει ότι δεν επιβλήθηκαν πρόσθετοι δασμοί την περασμένη εβδομάδα. Δεδομένου ότι ο βασικότερος εμπορικός εταίρου του Μεξικό είναι οι ΗΠΑ, “σχεδόν κάθε συμφωνία που επιτυγχάνεται είναι μια καλή συμφωνία για το Μεξικό, καθώς απομακρύνει και ένα βάρος για τις αγορές”. Ο Laijawalla πιστεύει ότι στη βραζιλιάνικη αγορά υπάρχει ένας σεβαστός αριθμός επιχειρήσεων καλής ποιότητας σε λογικές αποτιμήσεις που στην πραγματικότητα ξεπερνούν τις προσδοκίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Arca Continental, μεταξύ των μεγαλύτερων εμφιαλωτών της Coca Cola παγκοσμίως, και μία από τις μεγαλύτερες συμμετοχές της Ninety One στο Μεξικό, η οποία έχει υπεραποδώσει τόσο σε σχέση με τους δείκτες αναφοράς της ΕΜ όσο και του Μεξικού από έτος σε έτος.
Ο Laijawalla σημειώνει χαρακτηριστικά ότι η Βραζιλία είναι “το παιδί της αφίσας” όσον αφορά την “κυκλικότητα των αναδυόμενων αγορών”. Αναγνωρίζει πάντως ότι το 2024 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τον “γίγαντα” της Νότιας Αμερικής. “Οι βραζιλιάνικες μετοχές επλήγησαν άσχημα”, λέει. “Οι εγχώριες μετοχές κινούνται σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ, σε μια αγορά που έχει τη δυνατότητα να αντιστρέψει το κλίμα”. Πιστεύει ότι φέτος ίσως είναι η χρονιά που τα επιτόκια της Βραζιλίας θα φτάσουν στο απόγειό τους, γεγονός που θα μπορούσε να απελευθερώσει “μια πολύ ισχυρή δυναμική, όπου θα δείτε τις ροές κεφαλαίων να μετατοπίζονται από τις επενδύσεις σταθερού εισοδήματος στις μετοχές”.
Ο Laijawalla σημειώνει ότι υπάρχουν ορισμένες μετοχές με “συναρπαστική ιδιοσυγκρασία”, όπως η κατασκευάστρια αεροσκαφών Embraer. “Οι γερασμένοι αεροπορικοί στόλοι, η αύξηση των κερδών των αεροπορικών εταιρειών και το μονοπώλιο της Embraer στην περιφερειακή αγορά των αεροσκαφών μπορεί να φέρει πολυετή ροή παραγγελιών για την εταιρεία”, σημειώνει.
Ο Laijawalla πιστεύει ότι ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα θα δυσκολευθεί να επανεκλεγεί, αλλά αν επικρατήσει ενδέχεται να ακολουθήσει πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις πολιτική μετά τις εκλογές του 2026.
Η Ινδία που καταναλώνει ασταμάτητα
Dorson και Laijawalla επισημαίνουν ότι το αδύναμο δολάριο θα δώσει ώθηση στις αναδυόμενες αγορές και εκτιμούν πως η Ινδία μπορεί να αποτελέσει ασφαλές καταφύγιο από τη χρηματιστηριακή “καταιγίδα”.
“Η Ινδία εξακολουθεί να είναι μια οικονομία προσανατολισμένη στην εγχώρια κατανάλωση”, σημειώνει ο Dorson. ΗΠΑ και Ινδία θα μπορούσαν να βρίσκονται στα πρόθυρα της υπογραφής μιας ιστορικής συμφωνίας για το ελεύθερο εμπόριο. Η Ινδία έχει υπογράψει εμπορικές συμφωνίες με κράτη σε όλο τον κόσμο, ενώ ένα deal Ινδίας-ΕΕ βρίσκεται επίσης στα σκαριά.
Ο Dorson λέει ότι οι ινδικές τράπεζες διαθέτουν “ελκυστικές αποτιμήσεις, έχουν σημαντικά περιθώρια για αύξηση των δανείων και είναι σχετικά προστατευμένες από το διεθνές εμπόριο”. Αναφέρει την Axis Bank και τη Federal Bank ως “δύο ποιοτικές εταιρείες που πιστεύουμε ότι συχνά παραβλέπονται”.
Ο Laijawalla προσθέτει ότι η Ινδία έχει ακόμη περιθώρια ανάπτυξης. “Θα καταναλώσει ο Ινδός καταναλωτής λιγότερη Pepsi εξαιτίας αυτού που συμβαίνει με τους δασμούς; Δεν το νομίζω. Θα σταματήσει ο Ινδός καταναλωτής να αγοράζει σπίτια; Δεν το νομίζω”, τονίζει. “Έτσι, υπάρχουν επιχειρήσεις στην Ινδία με εγχώριο προσανατολισμό, οι οποίες θα συνεχίσουν να λειτουργούν με γνώμονα τον Ινδό καταναλωτή και όχι το τι συμβαίνει στο Καπιτώλιο”.
Ο Maziar Minovi -CEO της Eurasia Group, πρώην τραπεζίτης της Goldman Sachs και μέλος της ομάδας στρατηγικής της για τις αναδυόμενες αγορές- βλέπει επίσης την Ινδία ως πιθανό καταφύγιο. “Δύσκολα θα μπορούσατε να βρείτε μια χώρα καλύτερα τοποθετημένη -σε αυτή την κατάσταση χάους που έχουμε περιέλθει- από την Ινδία”, σημειώνει ο Minovi. “Έχουν στενούς εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα, αλλά όχι τόσο πολύ στους τομείς που ανησυχούν την Ουάσινγκτον, και ο Μόντι και ο Τραμπ ταιριάζουν στο πώς προσεγγίζουν τη διαχείριση των οικονομιών τους αλλά και στην πιο δυναμική προσέγγισή τους στην πολιτική, στο πλαίσιο της δημοκρατίας”.
Το μέλλον των “γιγάντων”
Ο Minovi ανησυχεί για το πλήγμα που θα δεχθούν οι αναδυόμενες αγορές τόσο από την επιβράδυνση της ανάπτυξης των ΗΠΑ όσο και από την αδυναμία της Κίνας να αντιδράσει γρήγορα στο νέο περιβάλλον. Σημειώνει ότι ο οίκος του εκτιμά πως η ανάπτυξη των ΗΠΑ μπορεί να υποχωρήσει κατά 1,5% το 2025. “Στην καλύτερη περίπτωση, η ανάπτυξη θα παραμείνει θετική, αλλά αναιμική”, σημειώνει. Μια τέτοια επιβράδυνση, σημειώνει ο Minovi, θα πλήξει σκληρά τις αναδυόμενες αγορές από τη Χιλή έως την Κίνα.
Η οπτική του προέδρου της Κίνας Σι Τζινπίνγκ ότι “η ασφάλεια και η σταθερότητα του κόμματος είναι η κορυφαία προτεραιότητα και ακολουθεί η οικονομική ανάπτυξη” έχει επιδεινώσει το ασταθές οικονομικό περιβάλλον, τονίζει ο Minovi. “Η Κίνα περιορίζεται από το τεράστιο χρέος της. Ακόμη και αν βγάλει ‘το μεγάλο μπαζούκα’ και προωθήσει μια μεγάλη πρωτοβουλία τόνωσης, της οικονομίας, αναμένουμε μια αρκετά δύσκολη περίοδο προσαρμογής για τους Κινέζους”.
“Αν δεν δούμε γρήγορα μια αλλαγή στη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ”, σημειώνει ο Minovi, “νομίζω ότι θα περάσουμε σε μια πολύ επισφαλή περίοδο για τις αναδυόμενες αγορές”. Τονίζει ακόμα ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά δεν έχουν προσαρμοστεί ακόμα πνευματικά στη νέα εποχή. “Ψάχνουν να βρουν την αντίδραση με την οποία νιώθουν οικεία: μια επιτροπή για να σώσει τον κόσμο. Αυτή η επιτροπή δεν υπάρχει. Ακόμα και αν η κυβέρνηση Τραμπ αλλάξει πολιτική αντιμέτωπη με μια κρίση”, προσθέτει, “θα είναι ad hoc κίνηση και πλήρως ασυντόνιστη με τον υπόλοιπο κόσμο.
Όπως σημειώνει, δεν υπάρχουν Υπουργοί Οικονομικών σαν τον Tim Geithner και τον Hank Paulson που θα παρέμβουν για να στηρίξουν τις χρηματαγορές εν μέσω μιας κρίσης, παρέχοντας ένα δίχτυ ασφαλείας για τους επενδυτές.
Ασφαλές καταφύγιο τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα;
Σε αυτό το ασταθές περιβάλλον, ο Laijawalla προτρέπει τους επενδυτές να κοιτάξουν πέρα από τις συνήθεις αγορές. Υποδεικνύει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ως μια παραγνωρισμένη αλλά πολλά υποσχόμενη αγορά.
“Κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση όσον αφορά τους δασμούς”, επισημαίνει. “Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πιο ανοιχτά στο εμπόριο και στη μετανάστευση”. Κάνει αναφορά στο πρόγραμμα της “χρυσής βίζας”, που έχει φέρει πίσω στη χώρα ομογενείς “που παίρνουν δάνεια, αγοράζουν σπίτια και ενισχύουν την κατανάλωση στην αγορά”.
Τα ΗΑΕ έχουν υπογράψει μια σειρά συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, τα τελευταία δύο χρόνια, με περίπου 26 χώρες. Ανάμεσά τους και η Ινδία
Ο Laijawalla βλέπει τη μεγάλη ινδική κοινότητα στα ΗΑΕ ως ένα άλλο επενδυτικό story. Από τα 10,5 εκατ. περίπου του πληθυσμού των ΗΑΕ, υπολογίζεται ότι περίπου τα 4 εκατ. είναι Ινδοί υπήκοοι. Ινδοί ταξιδιώτες επισκέπτονται τακτικά το Ντουμπάι και το Άμπου Ντάμπι. “Θα μπορούσαν τα ΗΑΕ να είναι ένας τρόπος για να ‘παίξουμε’ με τους Ινδούς καταναλωτές;” αναρωτιέται.
Ο Laijawalla αναφέρει τέσσερις εταιρείες στα ΗΑΕ που επωφελούνται από αυτές τις τάσεις: τις εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων Aldar Properties και Emaar Properties, την τράπεζα Abu Dhabi Commercial Bank και την πρόσφατα εισηγμένη διανομής τροφίμων Talabat.
Ο Malcolm Dorson της Global X επισημαίνει τη “μαζική στροφή” της Γερμανίας προς περισσότερα δημοσιονομικά κίνητρα και την πιθανή επιστροφή σημαντικών ευρωπαϊκών κεφαλαίων από το αμερικανικό χρηματιστήριο ΗΠΑ εγχώριες αγορές τους. “Την τελευταία δεκαετία, περίπου 10 τρισ. δολάρια από όλο τον κόσμο έχουν επενδυθεί στην χρηματαγορά των ΗΠΑ. Πιστεύουμε ότι ένα σημαντικό μέρος από αυτά τα κεφάλαια βγήκε από την Ευρώπη. Θα επιστρέψουν κάποια από αυτά;” διερωτάται.
Στον Dorson αρέσουν η Γερμανία, η Ελλάδα και η Πολωνία. Του αρέσουν οι ελληνικές τράπεζες, οι πολωνικές εταιρείες που απευθύνονται πιο άμεσα στον καταναλωτή και ο δείκτης DAX της Γερμανίας.
Όσον αφορά το γεωπολιτικό κλίμα, οι επενδυτές είναι προετοιμασμένοι για τα δύσκολα. “Θα έρθουν οι κρίσεις και ίσως είναι πιο ακραίες και απρόβλεπτες” επισημαίνει ο Minovi, με ενδεχόμενες υπέρμετρες συνέπειες για τις αγορές και την παγκόσμια σταθερότητα.
Η “καταιγίδα” θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο από το αναμενόμενο και να χτυπήσει πιο σφοδρά. Η αναζήτηση ασφαλών καταφυγίων θα συνεχιστεί.
Απόδοση – επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
