Χρειάστηκε να κυλήσει αρκετό νερό στο αυλάκι ώστε οι κυπριακές τράπεζες να γίνουν ιδιαίτερα ανταγωνιστικές στο ελλαδικό περιβάλλον και ενίοτε να αποκτήσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, όπως για παράδειγμα η Τράπεζα Κύπρου, η οποία ανακοίνωσε, εκτός από την διανομή του 70% των κερδών, ότι θα εξεταστεί και η εισαγωγή ενδιάμεσων μερισμάτων.
Για το 2024, η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε ότι θα προτείνει ποσοστό διανομής (payout ratio) ύψους 50% για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2024, που αποτελεί το ανώτατο όριο της πολιτικής διανομής του συγκροτήματος για το 2024 και από τα μεγαλύτερα στον ελλαδικό τραπεζικό χώρο.
Aυτό και μόνο τής δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο Χρηματιστήριο Αθηνών, όπου διαπραγματεύεται με τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών και στόχος είναι να γίνουν ελκυστικές στην ευρύτερη επενδυτική κοινότητα.
Προς το παρόν, η μερισματική πολιτική που ακολουθεί η Τράπεζα Κύπρου είναι ιδιαίτερα γενναιόδωρη προς τους μετόχους της, ενώ στην περίπτωση της Ελληνικής Τράπεζας η ανταμοιβή των μετόχων έχει «παγώσει» μέχρι να ολοκληρωθεί τo deal με τον όμιλο Eurobank και προχωρήσει η εξαγορά από την Eurobank Cyprus. Μια κίνηση που θα αλλάξει τις ισορροπίες στον κυπριακό και εελλαδικό τραπεζικό χώρο, γιατί η Ελληνική Τράπεζα κάτω από την ομπρέλα του ελληνικού ομίλου Eurobank αποκτάει δυναμική, ενώ ο ελληνικός όμιλος μεγαλώνει ακόμη περισσότερο εκτός των ελληνικών συνόρων σκοπεύοντας να υλοποιήσει διάφορα στρατηγικά σχέδια.
Η συγχώνευση της Ελληνικής Τράπεζας με την Eurobank Κύπρου, η οποία προγραμματίζεται για το τρίτο τρίμηνο του 2025, θα δημιουργήσει έναν τραπεζικό όμιλο με ενεργητικό 100 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν όσο το μισό ελληνικό ΑΕΠ και υπερτριπλάσιο του ΑΕΠ της Κύπρου.
Οι μέτοχοι θέλουν χρήμα
Οι μέτοχοι όλων των τραπεζών αυτό που θέλουν στο τέλος της ημέρας είναι κέρδη και διανομή μερίσματος. Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινώσει οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, η Τράπεζα Πειραιώς έχει ανεβάσει το ποσοστό διανομής στο 35% (από 25% αρχικά) των κερδών του 2024 και στοχεύει σε payout ratio 50% από τα κέρδη του 2025. Η Eurobank έχει κάνει λόγο για διανομή έως του 50% των κερδών του 2024 και 50% των κερδών του 2025. Η Alpha Bank στοχεύει σε διανομή μερίσματος 35% των κερδών του 2024 και μέχρι 50% των κερδών του 2025. Η Εθνική έχει στόχο για μέρισμα άνω του 40% και έως 50% από τα κέρδη του 2024 και 50% από τα κέρδη του 2025.
Ανέβηκαν ψηλά οι αξίες
Τα κέρδη που ανακοινώνουν αλλά και η εξαγορά της Ελληνικής από την Eurobank Cyprus έχουν ανεβάσει τις χρηματιστηριακές αξίες. Είναι ενδεικτικό ότι οι δύο κυπριακές συστημικές τράπεζες διαθέτουν χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση €4,3 δισ., κατά 455% υψηλότερη σε σχέση με το 2021, όταν οι μετοχές του κλάδου είχαν χρηματιστηριακή αξία €780 εκατ. Η χρηματιστηριακή αξία της Τράπεζας Κύπρου είναι €2,37 δισ. (τιμή κλεισίματος Τετάρτης €5,40 ) και της Ελληνικής €1.96 δις. (τιμή κλεισίματος Τετάρτης €4,76). Η απόδοση της τιμής της μετοχής της Τράπεζας Κύπρου σε διάστημα ενός μηνός είχε απόδοση 8,06%, σε τρεις μήνες 20,45%, σε διάστημα έξι μηνών 13,08% και σ’ ένα χρόνο 53,58%.
Η χρηματιστηριακή αξία της Ελληνικής πήρε σημαντική ώθηση από το ενδιαφέρον του ελληνικού ομίλου Eurobank και η τιμή της σε σχέση με τον Ιούλιο του 2021, όταν απέκτησε το αρχικό ποσοστό ο ελληνικός όμιλος παρουσίασε αύξηση 518%, από €0,77 που ήταν η μετοχή (Ιούλιος 2021). Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν το ενδιαφέρον της Eurobank οι όγκοι της Ελληνικής στο ΧΑΚ ήταν πολύ μικροί και πολύ περιορισμένοι σε σχέση με το συναλλακτική κίνηση της Τράπεζας Κύπρου. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία η απόδοση της μετοχής της Ελληνικής σε διάστημα τριών μηνών είχε άνοδο 2,81%, σε διάστημα έξι μηνών πάνω από 56,58% και σε ένα χρόνο έφθασε το 105%.
Πάντως, ο ανταγωνισμός στο Χρηματιστήριο Αθηνών καλά κρατεί. Η τιμή της Εθνικής Τράπεζας (ήταν €8,48 ( τιμή κλεισίματος Τετάρτη) και η κεφαλαιοποίηση €7,76 δις., της Εurobank €2,51 (τιμή Τετάρτης) και η κεφαλαιοποίηση €9,23 δις., της Τράπεζας Πειραιώς €4,55 (τιμή Τετάρτης) και η κεφαλαιοποίηση €5,69 δις. και της Alpha Bank €1,84 (τιμή Τετάρτης) και κεφαλαιοποίηση €4,34 δισ.
Λόγοι αλλαγής
Οι συγκρίσεις με το παρελθόν δείχνουν και τους λόγους ανόδου των μετοχών αλλά και το ενδιαφέρον που παρουσιάζεται για τις κυπριακές συστημικές τράπεζες. Τα κάποτε ψηλά ποσοστά κόκκινων δανείων έχουν περιοριστεί σε μονοψήφια επίπεδα, οι ζημιές έχουν γυρίσει σε κέρδη, οι κεφαλαιακοί δείκτες κινούνται άνω των ευρωπαϊκών μέσων όρων, η ρευστότητα που διαθέτουν είναι από τις ψηλότερες της Ευρωζώνης, οι αναλυτές αναβαθμίζουν διαδοχικά τις τιμές – στόχους και οι επενδυτές τουλάχιστον για την Τράπεζα Κύπρου παίρνουν τα πρώτα μερίσματα έπειτα από μια αποχή πολλών ετών. Ωστόσο, η μεγάλη πρόκληση των κυπριακών τραπεζών δεν έχει σχέση μόνο με το κόστος τους αλλά και με το γεγονός ότι πρέπει να ανοίξουν νέους ορίζοντες και αγορές για να έρθουν κέρδη, και να ξεφύγουν από την κλασική συνταγή των επιτοκιακών περιθωρίων.
Πολιτική της Τράπεζας Κύπρου
Η Τράπεζα Κύπρου έδωσε ένα δείγμα γραφής στην ανακοίνωση των ετήσιων αποτελεσμάτων του 2024 ανοίγοντας ορίζοντες πέραν από το αυστηρώς κυπριακό επιχειρείν. Το 2024, η Τράπεζα Κύπρου επέκτεινε το χαρτοφυλάκιο διεθνών δανείων κυρίως σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο κατά περίπου 50%.
Τα δάνεια προήλθαν από ελληνικές επιχειρηματικές μονάδες οι οποίες επεκτείνονται στην Κύπρο και δραστηριοποιούνται σε επιλεκτικό τομείς (π.χ. υποδομές, τουρισμός, μεταφορές, τεχνολογία και ενέργεια). Ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι η Τράπεζα Κύπρου σκέφτεται, αν και είναι πρόωρο, την επιστροφή της στην Ελλάδα. Αυτή τη φορά όχι με φυσική παρουσία, αφού η τεχνολογία έχει προχωρήσει πολύ και οι καιροί έχουν αλλάξει, αλλά υποστηρίζει την ψηφιακή παροχή υπηρεσιών. Ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Πανίκος Νικολάου στην παρουσίαση των ετήσιων αποτελεσμάτων 2024 τόνισε ότι η πολιτική εστιάζεται στην ενδυνάμωση των μη επιτοκιακών εσόδων και διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε απόφαση για φυσική παρουσία της Τράπεζας Κύπρου στην Ελλάδα, αλλά μπορεί να έχει ψηφιακή παρουσία. Προχωρώντας ένα βήμα περισσότερο υπέδειξε ότι, ανταγωνιστές των τραπεζών στο μέλλον δεν είναι οι παραδοσιακές τράπεζες, αλλά οι εταιρείες Fintech και τις λαμβάνουν πλήρως υπόψη.
Μεγαλώνει και διεθνοποιείται η Eurobank μέσω της Ελληνικής
Αυτή τη στιγμή, από τις ελληνικές τράπεζες τη μεγαλύτερη παρουσία στο εξωτερικό έχει ο όμιλος Eurobank. Η τράπεζα από την άνοιξη εκτιμάται ότι θα ανοίξει το πρώτο Γραφείο Αντιπροσωπείας στη Βομβάη της Ινδίας, μια υπόθεση που προχωρά γρήγορα και είναι και αυτή εν αναμονή έγκρισης από τις Αρχές.
Υπενθυμίζεται ότι ο επικεφαλής του ομίλου Eurobank, Φωκίων Καραβίας, ταξίδεψε στην Ινδία με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και υπέγραψε μνημόνιο για λογαριασμό του ομίλου με το Ινδικό Εμπορικό Επιμελητήριο, ώστε να εργαστούν από κοινού για την ίδρυση Επιχειρηματικού Συμβουλίου Ινδίας – Ελλάδας – Κύπρου.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της, η Eurobank θα ανοίξει ακόμα Γραφεία Αντιπροσωπειών στη Μέση Ανατολή, όπως στο Τελ Αβίβ και στο Άμπου Ντάμπι, που προτιμήθηκε τελικά από το Ντουμπάι. Τα γραφεία αυτά θα αποτελέσουν τη θύρα για επενδύσεις, υπηρεσίες διαχείρισης σε κεφαλαιούχους και κινήσεις κεφαλαίων προς την Ε.Ε., με πιθανότερη «γέφυρα» την Κύπρο, ειδικά όσον αφορά την Ινδία, καθώς υπάρχουν τα κοινά στοιχεία βρετανικής κουλτούρας και Δικαίου λόγω Κοινοπολιτείας, ή και την Ελλάδα.
Η Eurobank έχει σημαντική παρουσία, με μεγάλα μερίδια αγοράς, εκτός από την Κύπρο, και στη Βουλγαρία και παρουσία στο Λουξεμβούργο, ενώ οι θυγατρικές στο εξωτερικό πλησιάζουν ήδη να αποδώσουν μερίδιο κοντά στο 50% των κερδών του ομίλου.
