Προβληματίζουν ο πληθωρισμός της απληστίας και το ποσοστό κερδών των επιχειρήσεων.

Μεγάλη δημοσιότητα δόθηκε από τα ελληνικά ΜΜΕ στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής των Ελλήνων για το πρώτο τρίμηνο του 2023 και ιδιαίτερα στην επισήμανσή του ότι τα ψηλά επίπεδα του πληθωρισμού οφείλονται σε μεγάλο ποσοστά στα υψηλά περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων, κάτι που αποκαλείται διεθνώς greedflation ή πληθωρισμός της απληστίας.

Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής των Ελλήνων υιοθετεί στην έκθεσή του την πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σύμφωνα με την οποία για την αύξηση του πληθωρισμού κατά το 2022 ευθύνονται σε ποσοστό 45% τα κέρδη των επιχειρήσεων, σε ποσοστό 40% η πραγματική άνοδος τιμών των πρώτων υλών και των μέσων παραγωγής και μόνο κατά 15% οι μισθοί.

Αναφορικά με τα κέρδη των επιχειρήσεων, το ΔΝΤ υποβάλλει ότι κάποιες επιχειρήσεις, εκμεταλλευόμενες τις αυξήσεις των τιμών, αυξάνουν ακόμη περισσότερο τα περιθώριο κέρδους τους, κάνοντας ακόμα δυσκολότερη την κατάσταση για τους καταναλωτές.

Όπως γράφουν ελληνικά ΜΜΕ, ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού Φραγκίσκος Κουτεντάκης τόνισε ότι πρόκειται για ένα δύσκολο πρόβλημα, καθώς από τη μια ο υψηλός πληθωρισμός υποχρεώνει την Κεντρικές Τράπεζες να αυξάνουν τα επιτόκιά τους και από την άλλη ο έλεγχος των επιχειρηματικών κερδών είναι δύσκολος σε μια ελεύθερη αγορά.

Θεωρητικά -τόνισε- υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο και τα όργανα για να ασκηθεί έλεγχος στα κέρδη μέσω της Επιτροπής Ανταγωνισμού και της διενέργειας συνεχών ελέγχων, ωστόσο έδειξε να αμφιβάλλει αν αυτό μπορεί να γίνει έγκαιρα και αποτελεσματικά.

Τόνισε γενικά ότι τα κράτη θα πρέπει να βρουν τρόπους για τον έλεγχο του φαινομένου.

«Ο πληθωρισμός έχει αναδιανεμητικές επιπτώσεις, δηλαδή βελτιώνει τη θέση κάποιων επιδεινώνοντας τη θέση κάποιων άλλων» αναφέρει το Γραφείο Προϋπολογισμού και προσθέτει:

«Η αποτελεσματικότητα της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής (σ.σ. αύξηση επιτοκίων) εξαρτάται περισσότερο από τη συγκράτηση των επιχειρηματικών κερδών και λιγότερο από τον έλεγχο των μισθολογικών αυξήσεων.

Με άλλα λόγια, χωρίς μείωση των περιθωρίων κέρδους, η επιστροφή του πληθωρισμού στο επίπεδο του 2% θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο και υψηλότερα επιτόκια, με τις ανάλογες αρνητικές συνέπειες στην ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα».

Από την άλλη, ο πληθωρισμός παρουσιάζει έντονη διαφοροποίηση σε επιμέρους κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών.

Ενδεικτικά, στην κατηγορία των τροφίμων η μείωση (σ.σ. στην Ελλάδα) είναι οριακή, από 12,3% σε 11,4%, στην κατηγορία της ένδυσης και υπόδησης παρουσιάζει αύξηση από 5% σε 12,2%, ενώ στην κατηγορία της στέγασης βρίσκεται σε αρνητική περιοχή, στο -13,3% από 36,1% πέρυσι (λόγω της μείωσης των τιμών ενέργειας).

Η διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού κάποιων βασικών αγαθών, όπως τα τρόφιμα, επιβαρύνει το κόστος διαβίωσης των πιο ευάλωτων νοικοκυριών.