ΕΥ Κύπρου: Καθολική η απαίτηση για βιώσιµες κοινότητες

Οι καταναλωτές δεν κρίνουν πλέον µια επιχείρηση µόνο µε βάση την ποιότητα και την τιµή των προϊόντων της αλλά και µε τις αξίες που υπηρετεί και το κοινωνικό και περιβαλλοντικό της αποτύπωµα

**_{Σταύρος Βιολάρης, Συνέταιρος και Επικεφαλής Υπηρεσιών Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας, ΕΥ Κύπρου}**

Η προσπάθεια συµµόρφωσης των εταιρειών µε τα κριτήρια ESG έχει αρχίσει εδώ και κάποια χρόνια. Η ΕΥ Κύπρου είναι ικανοποιηµένη µε τις ενέργειες που έχει κάνει µέχρι σήµερα;

H ΕΥ έχει θέσει ως στόχο την επίτευξη µηδενικού καθαρού αποτυπώµατος άνθρακα (net zero) το 2025 και κινούµαστε σταθερά σε αυτήν την κατεύθυνση, µειώνοντας τις απόλυτες εκποµπές παγκοσµίως κατά περισσότερο από 43%, σε σχέση µε το 2019.

Είµαστε όµως εξίσου δεσµευµένοι και στα ζητήµατα κοινωνίας και διακυβέρνησης. Στο πλαίσιο της αποστολής µας για τη δηµιουργία ενός καλύτερου εργασιακού κόσµου, υλοποιούµε προγράµµατα, κινητοποιώντας τους ανθρώπους µας και τις µοναδικές δεξιότητες και γνώσεις τους, µε στόχο να επηρεάσουµε θετικά τις ζωές ενός δισεκατοµµυρίου ανθρώπων µέχρι το 2030.

Παράλληλα, δουλεύουµε σκληρά για να δηµιουργήσουµε ένα ευέλικτο και συµπεριληπτικό περιβάλλον εργασίας, στο οποίο οι άνθρωποί µας να µπορούν να αναπτυχθούν, προωθώντας τους επαγγελµατικούς τους στόχους σε απόλυτη ισορροπία µε την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή.

Συγχρόνως, όµως, στηρίζουµε τους πελάτες µας στη δική τους διαδροµή προς τη βιώσιµη ανάπτυξη, παρέχοντάς τους τα εργαλεία και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να χαράξουν τη στρατηγική τους, να µετρήσουν τις επιδόσεις τους, να συµµορφωθούν µε το νέο κανονιστικό πλαίσιο και να υποβάλουν τις απαιτούµενες αναφορές.

Η EY αναγνωρίζεται σήµερα ως ένας από τους παγκόσµιους οργανισµούς που ηγείται των υπηρεσιών βιώσιµης ανάπτυξης, µε τις Υπηρεσίες της Κλιµατικής Αλλαγής και Βιωσιµότητας να απασχολούν πάνω από 5.000 εξειδικευµένους επαγγελµατίες, µεταξύ των οποίων µηχανικοί, επιστήµονες και ειδικοί σε θέµατα βιώσιµης ανάπτυξης.

Οι ενέργειες ESG είναι σύµµαχος ή αντίπαλος της στρατηγικής ανάπτυξης µιας εταιρείας;

Η απαίτηση για βιώσιµες κοινότητες είναι σήµερα καθολική και προέρχεται από όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη, καταναλωτές, εργαζόµενους, ρυθµιστικές αρχές αλλά και τράπεζες και επενδυτές. Οι καταναλωτές δεν κρίνουν πλέον µια επιχείρηση µόνο µε βάση την ποιότητα και την τιµή των προϊόντων της αλλά και µε τις αξίες που υπηρετεί και το κοινωνικό και περιβαλλοντικό της αποτύπωµα. Αντίστοιχα, οι επενδυτές αξιολογούν τις επιχειρήσεις και για τις µη-χρηµατοοικονοµικές τους επιδόσεις και αναµένουν εξίσου αναλυτική και τεκµηριωµένη ενηµέρωση για αυτές. Συνεπώς, οι πρακτικές ESG οφείλουν να ενσωµατωθούν συστηµατικά στη στρατηγική του οργανισµού.

Οι επιχειρήσεις, ωστόσο, δεν πρέπει να προσεγγίζουν τα ζητήµατα ESG µόνο ως υποχρέωση συµµόρφωσης προς τις απαιτήσεις της κοινωνίας και του ρυθµιστικού πλαισίου. Η βιώσιµη ανάπτυξη ελλοχεύει σηµαντικές ευκαιρίες και οι επιχειρήσεις που εφαρµόζουν µε αποτελεσµατικό τρόπο µια στρατηγική βιώσιµης ανάπτυξης δεν δηµιουργούν µόνο ευρύτερη αξία για τον πλανήτη και την κοινωνία αλλά και µετρήσιµη χρηµατοοικονοµική αξία για τις ίδιες.

ΑΥΣΤΗΡΕΣ ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ

Ποιες είναι οι δυσκολίες και οι προκλήσεις που θα αντιµετωπίσουν όσες εταιρείες δεν εναρµονιστούν νωρίς µε τα κριτήρια ESG;

Το νέο ρυθµιστικό πλαίσιο προβλέπει σαφείς και αυστηρές προθεσµίες προσαρµογής για τις επιχειρήσεις, ανάλογα µε το µέγεθος, τη µορφή – εισηγµένη ή µη – και το αντικείµενο δραστηριότητας.

Η συµµόρφωση µε το πλέγµα των νέων κανονισµών περιλαµβάνει µια σειρά από προκλήσεις σε κάθε φάση. Απαιτείται αρχικά η συγκέντρωση αξιόπιστων και µετρήσιµων στοιχείων, πολλά από τα οποία δεν είναι άµεσα διαθέσιµα. Χρειάζονται επίσης η µεθοδολογία, οι διαδικασίες και τα εργαλεία για την επεξεργασία τους, και βέβαια το ανθρώπινο δυναµικό µε τις κατάλληλες δεξιότητες και εµπειρία. Οι προκλήσεις αυτές δηµιουργούν αυξηµένες απαιτήσεις για το σύνολο του οργανισµού, από τα αρµόδια στελέχη και τη διεύθυνση µέχρι τις επιτροπές ελέγχου και τα διοικητικά συµβούλια.

Όσο νωρίτερα ξεκινήσει αυτή η διαδικασία συµµόρφωσης, τόσο µεγαλύτερα τα περιθώρια διορθωτικών κινήσεων στην πορεία, ώστε να µπορέσουν έγκαιρα οι εταιρείες να ενσωµατώσουν τις πληροφορίες για τη βιωσιµότητα στις οικονοµικές τους καταστάσεις.

Οι κυπριακές επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί τη σηµαντικότητα της υιοθέτησης των κριτηρίων ESG;

Όπως και σε ολόκληρο τον κόσµο, η ΕΥ έχει δηµιουργήσει στην Κύπρο εδώ και αρκετά χρόνια ειδικό τµήµα Υπηρεσιών Κλιµατικής Αλλαγής και Βιωσιµότητας, στελεχωµένο µε εξειδικευµένους επαγγελµατίες, το οποίο βοηθά τις τοπικές επιχειρήσεις σε µια σειρά από ζητήµατα που συνδέονται µε το ESG, περιλαµβανοµένης της στρατηγικής, της µείωσης του ανθρακικού αποτυπώµατος, των εκθέσεων και της ανάλυσης των κινδύνων.

Η ζήτηση για τις υπηρεσίες αυτές αυξάνεται σταθερά και, ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια, βλέπουµε µία εντυπωσιακή ανταπόκριση των κυπριακών επιχειρήσεων. Αυτό ενδεχοµένως οφείλεται στις επερχόµενες νέες απαιτήσεις του ρυθµιστικού περιβάλλοντος και ειδικότερα του CSRD και των Ευρωπαϊκών Προτύπων Αναφοράς Αειφορίας (ESRS). Επιπρόσθετα, έχουν συµβάλει και τα κίνητρα της πολιτείας στην αυξανόµενη αυτή ζήτηση των υπηρεσιών αυτών. Βλέπουµε παράλληλα και µια έντονη διάθεση πολλών επιχειρήσεων να προχωρήσουν σε αυτήν την κατεύθυνση, ανεξάρτητα από τις ρυθµιστικές ή άλλες απαιτήσεις, γεγονός πολύ θετικό και πολύ υποσχόµενο.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ

Ποιες είναι οι προκλήσεις που θα προκύψουν για τις επιχειρήσεις µε την εφαρµογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για την Αναφορά Εταιρικής Αειφορίας (CSRD) σχετικά µε την υποβολή εκθέσεων βιωσιµότητας;

Η Οδηγία για την Αναφορά Εταιρικής Αειφορίας, που έθεσε σε εφαρµογή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκσυγχρονίζει και ενισχύει τους κανόνες σχετικά µε τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές πληροφορίες που πρέπει να αναφέρουν οι εταιρείες θέτοντας πολύ αυστηρά πρότυπα γύρω από τις µη-χρηµατοοικονοµικές επιδόσεις που οφείλουν να αναφέρουν. Με βάση το χρονοδιάγραµµα εφαρµογής στην Κύπρο, ένας µικρός αριθµός επιχειρήσεων θα πρέπει να συµµορφωθεί από το 2025 και οι περισσότερες µετά το 2026. Οι νέες εκθέσεις που καλούνται να υποβάλουν οι επιχειρήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο των τακτικών ετήσιων εκθέσεων τους.

Η πρώτη πρόκληση που αντιµετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι η συγκέντρωση, αξιολόγηση και επεξεργασία δεδοµένων που, µέχρι σήµερα, µπορεί να µην είχαν στη διάθεσή τους. Θα πρέπει, συνεπώς, να αναπτύξουν την στρατηγική τους για την συλλογή και αξιολόγηση των δεδοµένων που χρειάζονται. Οφείλουν, επίσης, να αναπτύξουν µια σειρά από ζητήµατα που δεν τις είχαν απασχολήσει µέχρι σήµερα και για τα οποία δεν έχουν επεξεργαστεί πολιτικές.

Ο έλεγχος των εκθέσεων περικλείει και αυτός σηµαντικές δυσκολίες, που συνδέονται µε τις διαδικασίες, τη φύλαξη αλλά και την επαλήθευση των στοιχείων. Είναι πολύ πιθανό να απαιτηθούν νέα εργαλεία και διαδικασίες, αλλά και εκπαίδευση και άµεση εµπλοκή, ακόµη και της ανώτερης διοίκησης.

Η έννοια, τέλος, της «διπλής ουσιαστικότητας» που εισάγει η οδηγία αποτελεί από µόνη της σηµαντική πρόκληση, καθώς οι επιχειρήσεις καλούνται να αξιολογήσουν, όχι µόνο τις θετικές και αρνητικές επιδράσεις των δραστηριοτήτων τους στην κοινωνία και το περιβάλλον, αλλά και τη χρηµατοοικονοµική επίδραση των θεµάτων ESG στον ίδιο τον οργανισµό. Αυτό που πρέπει να κατανοήσουµε είναι ότι το CSRD δεν εξαντλείται απλώς στη θέσπιση µίας διαδικασίας αναφοράς και τη βελτίωση της διαφάνειας. Ο αντίκτυπος της Οδηγίας αγγίζει την κατανόηση του τρόπου µε τον οποίο µία επιχείρηση συνεισφέρει στη βιώσιµη ανάπτυξη όλων όσων επηρεάζει µε τη δραστηριότητά της και του τρόπου µε τον οποίο το περιβάλλον της επηρεάζει αυτήν την ίδια.