Οι «Προτιμήσεις Βιωσιμότητας» (“Sustainability Preferences”) επενδυτών και η ενσωμάτωσή τους στις λειτουργίες των επενδυτικών εταιρειών

Φούλα Παπαγεωργίου- FCCA, awarded the CFA Institute, Certificate in ESG Investing, Head Wealth Management Middle Office, Eurobank Cyprus
Φραντζέσκος Πέτρου – FRM, Senior Officer, Investment Advisory, Wealth Management Investment Services, Eurobank Cyprus

Εκτιμώντας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις ενέργειες που έχουν γίνει σε θέματα βιωσιμότητας, έχει εκδώσει, μεταξύ άλλων, τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό που τέθηκε σε ισχύ από τις 2/8/2022 (Κανονισμός) για τροποποιήσεις όσον αφορά την ενσωμάτωση παραγόντων, κινδύνων και προτιμήσεων βιωσιμότητας σε ορισμένες οργανωτικές απαιτήσεις και ορισμένους όρους λειτουργίας των επιχειρήσεων επενδύσεων.

Συγκεκριμένα, ο εν λόγω Κανονισμός συνομολογεί τροποποιητικές απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις επενδύσεων που προκύπτουν από διάφορες ενέργειες σε θέματα βιωσιμότητας, όπως τους «Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης» (“Sustainable Development Goals”), τη «συμφωνία του Παρισιού» (“Paris Agreement”), τους στόχους της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας» (“European Green Deal”) καθώς και τους στόχους του σχεδίου δράσης της Επιτροπής «Χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης» (Action Plan ‘Financing Sustainable Growth’) και λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, τους ακόλουθους προβληματισμούς/εκτιμήσεις:

  • η Πράσινη Συμφωνία και ο στόχος της (ως προς τη χρήση των πόρων, για να μηδενιστούν οι καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου – από το 2050 και μετά – και στην οποία η οικονομική ανάπτυξη θα έχει αποσυνδεθεί από τη χρήση των πόρων), απαιτεί να δίδονται σαφή μηνύματα στους επενδυτές όσον αφορά τις επενδύσεις τους, προς αποφυγή μη αξιοποιήσιμων στοιχείων ενεργητικού και προς αύξηση της βιώσιμης χρηματοδότησης.
  • ένας από τους στόχους που καθορίζονται στο σχέδιο δράσης «Χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης» είναι ο αναπροσανατολισμός των ροών κεφαλαίων προς βιώσιμες επενδύσεις. Σχετική εκτίμηση επιπτώσεων, κατέδειξε την ανάγκη να διευκρινιστεί ότι οι επιχειρήσεις επενδύσεων, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη παράγοντες βιωσιμότητας και όλους τους σχετικούς κινδύνους βιωσιμότητας, οι οποίοι, όταν ανακύπτουν, ενδέχεται να έχουν σημαντικό, πραγματικό ή δυνητικό, αρνητικό αντίκτυπο στην αξία μιας επένδυσης.
  • για να μπορέσουν οι πελάτες ή οι δυνητικοί πελάτες να κατανοήσουν τους εν λόγω διαφορετικούς βαθμούς βιωσιμότητας και να λάβουν ενημερωμένες επενδυτικές αποφάσεις όσον αφορά τη βιωσιμότητα, οι επιχειρήσεις επενδύσεων που παρέχουν επενδυτικές συμβουλές και υπηρεσίες διαχείρισης χαρτοφυλακίου θα πρέπει να εξηγούν τη διάκριση σε σχέση με τους διαφορετικούς βαθμούς βιωσιμότητας και τις κατηγορίες των χρηματοπιστωτικών μέσων.
  • για να αντιμετωπιστεί το θέμα όσον αφορά την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας (“Greenwashing”), δηλαδή, ειδικότερα, την πρακτική απόκτησης αθέμιτου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος με τη σύσταση ενός χρηματοπιστωτικού μέσου ως φιλικού προς το περιβάλλον ή βιώσιμου, ενώ στην πραγματικότητα το εν λόγω χρηματοπιστωτικό μέσο δεν πληροί βασικά περιβαλλοντικά πρότυπα ή άλλα πρότυπα βιωσιμότητας.

Σε σχέση με τις τροποποιήσεις ως προς τη συλλογή «προτιμήσεων βιωσιμότητας» από τους επενδυτές (πελάτες ή δυνητικούς πελάτες), σημειώνονται τα ακόλουθα:

Τι αλλάζει σε σχέση με τις πληροφορίες που ζητούνται από τους επενδυτές (πελάτες των επιχειρήσεων επενδύσεων), για την εν λόγω ενσωμάτωση των «προτιμήσεων βιωσιμότητας»;

Λαμβάνοντας υπόψη τον Κανονισμό, θα πρέπει να υποβάλλονται επιπρόσθετες ερωτήσεις προς τους επενδυτές (πελάτες ή δυνητικούς πελάτες) από τις επιχειρήσεις επενδύσεων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (καθώς και άλλες επιχειρήσεις επενδύσεων εντός εμβέλειας του Κανονισμού), που παρέχουν επενδυτικές συμβουλές και διαχείριση χαρτοφυλακίου, με στόχο τον προσδιορισμό των ατομικών «προτιμήσεων βιωσιμότητας» των επενδυτών.

Με αυτό τον τρόπο, οι εν λόγω επιχειρήσεις επενδύσεων θα πρέπει να προβαίνουν σε συστάσεις προς τους επενδυτές (πελάτες) με κατάλληλα χρηματοπιστωτικά μέσα, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν τόσο τους χρηματοοικονομικούς στόχους όσο και τις «προτιμήσεις βιωσιμότητας» που έχουν εκφράσει οι εν λόγω επενδυτές.

Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση επενδυτικής συμβουλής, οι επιχειρήσεις επενδύσεων προτού ρωτήσουν τους πελάτες τους για τις ενδεχόμενες προτιμήσεις τους όσον αφορά τη βιωσιμότητα, θα πρέπει πρώτα να προβαίνουν στην αξιολόγηση των χρηματοοικονομικών στόχων (δηλαδή να αξιολογούν πρώτα τους επενδυτικούς στόχους, τον χρονικό ορίζοντα και την ατομική κατάσταση ενός πελάτη ή δυνητικού πελάτη).

ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

Με ποιους νέους κύριους ορισμούς, που σχετίζονται με τις «προτιμήσεις βιωσιμότητας» χρειάζεται να εξοικειωθούν οι επενδυτές;

1) Για τη διάκριση σε σχέση με τα επενδυτικά προϊόντα (δηλαδή τα χρηματοπιστωτικά μέσα που προβλέπονται στον Κανονισμό), γίνεται αρχικά διαχωρισμός στις ακόλουθες τρεις κύριες κατηγορίες επενδυτικών προϊόντων (και περεταίρω κατατάξεις ανάλογα με το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο – π.χ. σε διαφορετικούς βαθμούς βιωσιμότητας):

α) «Περιβαλλοντικά Βιώσιμη Επένδυση» (“Environmentally Sustainable Investments”) με βάση την ‘Ταξονομία’ (“Taxonomy”): επένδυση σε μία ή περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες οι οποίες χαρακτηρίζονται περιβαλλοντικά βιώσιμες, λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα «κριτήρια των περιβαλλοντικά βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων» δυνάμει του σχετικού κανονισμού ‘Ταξονομία’. Συγκεκριμένα, προκειμένου να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο μία επένδυση είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη, μια οικονομική δραστηριότητα χαρακτηρίζεται περιβαλλοντικά βιώσιμη όταν η εν λόγω οικονομική δραστηριότητα:

i) συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη ενός ή περισσοτέρων από τους 6 περιβαλλοντικούς στόχους (με βάση την ‘Ταξονομία’): (α) ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής· (β) η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή· (γ) η βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτινων και των θαλάσσιων πόρων· (δ) η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία· (ε) η πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης· (στ) η προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων.

ii) Σύμφωνα με σχετικές πρόνοιες (με βάση την ‘Ταξονομία’), δεν επιβαρύνει σημαντικά κανέναν από τους προαναφερόμενους περιβαλλοντικούς στόχους – δηλαδή αυτό το σημείο αφορά την αρχή «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (“Do No Significant Harm”).

iii) ασκείται σύμφωνα με τις ελάχιστες διασφαλίσεις που προβλέπονται στις σχετικές πρόνοιες (με βάση την ‘Ταξονομία’) και

iv) συμμορφώνεται προς σχετικά τεχνικά κριτήρια ελέγχου που θεσπίζει η Επιτροπή (με βάση την ‘Ταξονομία’).

β) «Αειφόρες Επενδύσεις» (“Sustainable Investments”) με βάση το ‘SFDR’: επένδυση σε οικονομική δραστηριότητα που συμβάλλει στην επίτευξη περιβαλλοντικού στόχου, η οποία μετράται με βασικούς δείκτες αποδοτικότητας των πόρων ως προς τη χρήση ενέργειας, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πρώτων υλών, υδάτων και γης, ως προς την παραγωγή αποβλήτων και τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, καθώς και ως προς τις επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και την κυκλική οικονομία, ή επένδυση σε οικονομική δραστηριότητα η οποία συμβάλλει σε επίτευξη κοινωνικού στόχου, όπως η αντιμετώπιση της ανισότητας, που προωθεί την κοινωνική συνοχή, την κοινωνική ένταξη και τις εργασιακές σχέσεις, ή επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο ή σε οικονομικά ή κοινωνικά μειονεκτούσες κοινότητες εφόσον δεν βλάπτουν σοβαρά κανέναν από αυτούς τους στόχους ενώ οι εταιρείες-αποδέκτες των επενδύσεων ακολουθούν ορθές πρακτικές διακυβέρνησης, ιδίως ως προς τις ορθές δομές διαχείρισης, τις εργασιακές σχέσεις, την αμοιβή του προσωπικού και τη φορολογική συμμόρφωση.

Σημειώνονται πιο κάτω σχετικές κατηγορίες:

– Άρθρο 8 ‘SFDR’ (γνωστό ως προϊόν “Light Green”): Όταν ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν ενέχει, μεταξύ άλλων, προώθηση περιβαλλοντικών ή κοινωνικών χαρακτηριστικών, ή συνδυασμό αυτών, και εφόσον οι εταιρείες στις οποίες πραγματοποιούνται οι επενδύσεις ακολουθούν ορθές πρακτικές διακυβέρνησης.

– Άρθρο 9 ‘SFDR’ (γνωστό ως προϊόν “Dark Green”): Όταν ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν έχει ως στόχο του «αειφόρες επενδύσεις» και έχει καθοριστεί ένας δείκτης ως δείκτης αναφοράς.

Περαιτέρω, το Άρθρο 6 ‘SFDR’, αναφέρεται σε μια τρίτη κατηγορία προϊόντων ‘SFDR’, που δεν καλύπτονται από τα Άρθρα 8 και 9, τα οποία, ως εκ τούτου, ταξινομούνται ως μη βιώσιμα.

Η κάθε μια από τις προαναφερόμενες κατηγορίες προϋποθέτει αντίστοιχες πρόνοιες για γνωστοποιήσεις πληροφοριών, με βάση το ‘SFDR’.

γ) χρηματοπιστωτικό μέσο που λαμβάνει υπόψη τις «κύριες δυσμενείς επιπτώσεις» («Principal Adverse Impacts» ή αλλιώς γνωστά με το ακρώνυμο «PAIs») στους «παράγοντες βιωσιμότητας».

2) «Παράγοντες βιωσιμότητας» (“Sustainability Factors”) που είναι και οι «παράγοντες αειφορίας» του κανονισμού “SFDR”: περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα, ζητήματα προσωπικού, σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και καταπολέμησης της διαφθοράς και της δωροδοκίας.

Υπάρχουν περιπτώσεις που οι εν λόγω παράγοντες αναφέρονται και ως ‘ESG Factors’, φράση που δηλώνει τις υπο- κατηγορίες ‘Environmental’, ‘Social’, ‘Governance’ – δηλαδή αναφέρεται στους τρεις πυλώνες της βιωσιμότητας με βάση τις αρχές “United Nations’ Principles for Responsible Investment (PRI)”.

3) «Κίνδυνος βιωσιμότητας» (“Sustainability Risk”), που με βάση το “SFDR” είναι: γεγονός ή περίσταση στον περιβαλλοντικό ή κοινωνικό τομέα ή στον τομέα της διακυβέρνησης που, εάν επέλθει, θα μπορούσε να έχει πραγματικές ή δυνητικές σημαντικές αρνητικές επιπτώ- σεις στην αξία της επένδυσης.

4) «Προτιμήσεις βιωσιμότητας», που είναι οι επιλογές ενός πελάτη ή δυνητικού πελάτη σχετικά με το αν και κατά πόσον ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα χρηματοπιστωτικά μέσα θα πρέπει να περι- ληφθούν στην επένδυσή του:

α) χρηματοπιστωτικό μέσο για το οποίο ο επενδυτής (πελάτης) καθορίζει ότι μια ελάχιστη αναλογία επενδύεται σε «περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις» (με βάση τον ορισμό 1.α. πιο πάνω).

β) χρηματοπιστωτικό μέσο για το οποίο ο επενδυτής (πελάτης) καθορίζει ότι μια ελάχιστη αναλογία επενδύεται σε «αειφόρες επενδύσεις» (με βάση τον ορισμό 1.β. πιο πάνω).

γ) χρηματοπιστωτικό μέσο που λαμβάνει υπόψη τις «κύριες δυσμενείς επιπτώσεις» στους «παράγοντες βιωσιμότητας» (“PAIs”) (με βάση τον ορισμό 1.γ. πιο πάνω), στο οποίο τα ποιοτικά ή ποσοτικά στοιχεία που αποδεικνύουν την εν λόγω συνεκτίμηση καθορίζονται από τον επενδυτή (πελάτη).

ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Πρακτικό παράδειγμα εφαρμογής κατά την αξιολόγηση καταλληλόλητας στη σύναψη της πελατειακής σχέσης – αναμενόμενα κύρια στάδια για τη συλλογή «προτιμήσεων βιωσιμότητας» από τον επενδυτή, νοουμένου ότι οι σχετικές επενδυτικές υπηρεσίες αφορούν «επενδυτική συμβουλή» ή «διαχείριση χαρτοφυλακίου».

Συνήθης πρακτική είναι η συλλογή τέτοιων πληροφοριών κατά τη διάρκεια της συνάντησης για την σύναψη πελατειακής σχέσης, μέσω σχετικών ερωτηματολογίων, η παροχή σχετικής ενημέρωσης προς τον πελάτη από τις επιχειρήσεις επενδύσεων (π.χ. ενημέρωση για σχετικές πολιτικές και μεθοδολογίες) και η διεξαγωγή σχετικής συζήτησης.

1ο στάδιο: Πρώτα θα πρέπει να δια- πιστωθεί αν ο πελάτης ενδιαφέρεται να δηλώσει τις ατομικές του “προτιμήσεις βιωσιμότητας”. Αν ναι, τότε θα προχωρήσει στα επόμενα στάδια πιο κάτω.

2ο στάδιο: Θα πρέπει να απαντήσει σε συγκεκριμένες ερωτήσεις για τις ατομικές του “προτιμήσεις βιωσιμότητας”, μέσω σχετικών εξειδικευμένων ερωτήσεων που υποβάλλονται από τις επιχειρήσεις επενδύσεων, καθορίζοντας μια ελάχιστη αναλογία επένδυσης σε «περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις» ή/και «αειφόρες επενδύσεις» – καθώς και τα ποιοτικά ή ποσοτικά στοιχεία σε σχέση με επιλογή του για χρηματοπιστωτικό μέσο που λαμβάνει υπόψη τις «κύριες δυσμενείς επιπτώσεις» στους παράγοντες βιωσιμότητας(PAIs), όπου εφαρμόζεται.

3ο στάδιο: Θα συμφωνηθούν επενδυτικές αποφάσεις και στρατηγικές χαρτοφυλακίου και το πώς θα διενεργείται ο έλεγχος καταλληλόλητας, έτσι ώστε να γίνονται συστάσεις προς τους επενδυτές (πελάτες) με κατάλληλα χρηματοπιστωτικά μέσα, και να αντικατοπτρίζονται στο χαρτοφυλάκιο τους τόσο οι χρηματοοικονομικοί στόχοι όσο και οι «προτιμήσεις βιωσιμότητας» που έχουν εκφράσει.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ EUROBANK ΚΥΠΡΟΥ ΜΕΣΩ WEALTH MANAGEMENT

Σημείωση για πληροφορίες σε σχέση με επενδυτικές υπηρεσίες από την Eurobank Κύπρου:

Η Eurobank Κύπρου, μέσω του Wealth Management, παρέχει πρόσβαση και τεχνογνωσία σε μια ευρεία γκάμα χρηματοπιστωτικών προϊόντων και υπηρεσιών σε διεθνή κλίμακα, λαμβάνοντας υπόψη και τις «προτιμήσεις βιωσιμότητας» των επενδυτών (πελατών), παρέχοντας παράλληλα ευελιξία επιλογής μεταξύ διαφόρων επιπέδων λήψης αποφάσεων.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Eurobank Κύπρου ακολουθώντας στο σύνδεσμο: https://www.eurobank.com.cy/el-gr/ topnav/wealth-management ή να επικοινωνήσετε μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου CyprusPrivateBanking@eurobank.com.cy

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Eurobank Cyprus Ltd
Τηλ: +357 22 208000
Email: info@eurobank.com.cy
Web: www.eurobank.com.cy