Η ανάπτυξη πρωτοποριακών δυνατοτήτων Τεχνητής Νοημοσύνης με έναν προϋπολογισμό πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι κάτι το εντυπωσιακό. Τι είναι όμως πιο αξιοσημείωτο; Η δημιουργία εργαλείων που μπορούν να την ανταγωνιστούν, με ένα μικρό μόνο κλάσμα αυτού του ποσού.
Αυτή είναι μια απλοϊκή ανάγνωση των μεγαλύτερων παγκόσμιων ειδήσεων για τον κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης την περασμένη εβδομάδα. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν μπει σε “panic mode” και οι παγκόσμιες τεχνολογικές μετοχές δέχονται το πλήγμα, καθώς τα κύρια ειδησεογραφικά πρακτορεία αντιδρούν στις επιδόσεις του κινεζικού εργαστηρίου Τεχνητής Νοημοσύνης DeepSeek. Το τελευταίο της μοντέλο συζητήθηκε παντού, από τη Silicon Valley μέχρι το Νταβός, και τη Δευτέρα, ο AI Assistant της DeepSeek ξεπέρασε το ChatGPT της OpenAI στο App Store της Apple στις ΗΠΑ. Παρακολουθώ την DeepSeek εδώ και καιρό, γράφοντας τον Ιούνιο ότι η δύναμή της υποδηλώνει ότι οι προσπάθειες της Ουάσινγκτον να κρατήσει πίσω την Κίνα σε αυτή την κούρσα θα μπορούσαν να αποτύχουν. Τώρα δείχνει στον κόσμο ότι οι ανακαλύψεις μπορούν να συμβούν σε έναν, όπως είχε θέσει ένα ιδρυτικό μέλος της OpenAI, ανεπαρκή προϋπολογισμό.
Καθώς το DeepSeek γινόταν viral, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μαζί με τους τιτάνες της τεχνολογίας Σαμ Άλτμαν, Μασαγιόσι Σον και Λάρι Έλισον, παρουσίασαν το “Stargate” – ένα τολμηρό, χωρίς πολλές λεπτομέρειες, σχέδιο που αποσκοπεί στη διατήρηση της κυριαρχίας των ΗΠΑ στην αναδυόμενη τεχνολογία. Ο Τραμπ δήλωσε ότι το σχέδιο θα δαπανήσει “τουλάχιστον” 500 δισεκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη υποδομών Τεχνητής Νοημοσύνης και θα δημιουργήσει 100.000 αμερικανικές θέσεις εργασίας “σχεδόν αμέσως”.
Έχουμε πολλά να εξετάσουμε για το Stargate, το οποίο φαίνεται να αναδεικνύει όλα τα λάθη του τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μια τόσο μεγάλη επένδυση προσθέτει ακόμη περισσότερη φρενίτιδα σε μια τεχνολογία που δεν έχει καταφέρει πάντα να αποδείξει την ευρύτερη χρησιμότητά της. Δεν είναι επίσης σαφές γιατί αυτή η ανακοίνωση, που δεν περιλαμβάνει κυβερνητικά χρήματα, ήρθε από τον Λευκό Οίκο, αν και αποκάλυψε τη νέα πολίτικη εμπλοκή της αμερικανικής τεχνολογικής βιομηχανίας. Οι αμφιβολίες σχετικά με το αν το έργο μπορεί να συγκεντρώσει ακόμη και τα αρχικά 100 δισ. δολάρια, πόσο μάλλον τα 500 δισ. δολάρια, έχουν διχάσει τους επιχειρηματίες και προκάλεσαν μια σπάνια κριτική από τον στενό σύμμαχο του Τραμπ, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Tesla, Έλον Μασκ.
Αλλά αφήνοντας όλα αυτά τα ζητήματα στην άκρη, πρέπει να δώσω τα εύσημα στον πρόεδρο του έργου, τον ιδρυτή της SoftBank, Μασαγιόσι Σον, γιατί έκανε κάτι σωστό. Ο Σον, που τον αποκαλούν Μάσα, ξέρει ότι δεν μπορείς να κερδίσεις αν δεν παίξεις το παιχνίδι. Και η προσέγγισή του για την αντιμετώπιση μιας νέας διοίκησης που είναι γνωστή για τη συναλλακτική της συμπεριφορά είναι ανεπανάληπτη. Ενώ ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σιγκέρου Ισίμπα δεν έχει ακόμη συναντηθεί με τον Τραμπ, ο Σον έχει εμφανιστεί δίπλα του πολλές φορές μετά τη νίκη του τον Νοέμβριο.
Δεν έχει σημασία ότι δεν έχει τακτοποιήσει τις λεπτομέρειες ή αν δεν έχει τα χρήματα διαθέσιμα. Ο Σον έχει κερδίσει πρόσβαση και έχει χτίσει πολιτικό κεφάλαιο, ενώ έχει εισάγει την κολακεία στη σχέση του με τον νέο πρόεδρο. Στη συνέντευξη Τύπου για το Stargate, ο Τραμπ τον αποκάλεσε ως ο “φίλος μου Μάσα”. Ο Σον οικοδόμησε την παγκόσμια τεχνολογική αυτοκρατορία του με τολμηρές κινήσεις, αν και δεν ήταν όλες νικηφόρες. Αλλά είναι αυτή η ασταμάτητη ορμή που τον εκτόξευσε από τη φτωχογειτονιά όπου μεγάλωσε, στο τιμόνι της πιο τολμηρής τεχνολογικής επιχείρησης της Αμερικής.
Για να μετατραπεί όμως αυτό το έργο σε μια νίκη που θα έχει διάρκεια για την αμερικανική βιομηχανία τεχνολογίας, ειδικά με το DeepSeek να δείχνει ότι η Κίνα κλείνει την ψαλίδα γρήγορα και φτηνά, ο Σον θα χρειαστεί να επιδείξει ασυνήθιστη πειθαρχία. Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, η επένδυση των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υποσχέθηκε ο Σον διοχετεύτηκε σε μια ευρεία γκάμα νεοφυών επιχειρήσεων, από την χρεοκοπημένη WeWork μέχρι μια εταιρεία ρομπότ που φτιάχνει πίτσες. Τελικά φαίνεται ότι ο Σον, σε μεγάλο βαθμό μέσω του Vision Fund της SoftBank, βρήκε τα χρήματα που υποσχέθηκε τότε, αλλά είναι λιγότερο σαφές αν παρέδωσε τις 50.000 θέσεις εργασίας για τις οποίες δεσμεύτηκε παράλληλα. Αυτή τη φορά, θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτό και όχι στην εμμονή του Μασκ ότι ο Σον δεν έχει τα χρήματα.
Είναι σημαντικό για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στις ΗΠΑ να θέσουν τον Τραμπ και τον Σον προ των ευθυνών τους όσον αφορά στη δέσμευσή τους για τα αμερικάνικα εισοδήματα, ειδικά σε μια εποχή αυξανόμενης ανισότητας. Η OpenAI λέει ότι το εγχείρημα του Stargate θα δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ – προφανώς μια πολύ υψηλότερη εκτίμηση από τις 100.000 που είπε ο Τραμπ – και θα φέρει “τεράστια οικονομικά οφέλη” για τον κόσμο. (Οι Financial Times, στο μεταξύ, ανέφεραν ότι η επένδυση σε υποδομές “θα εξυπηρετεί αποκλειστικά την κατασκευάστρια του ChatGPT, OpenAI”).
Το Stargate, και το AI γενικότερα, υπόσχονται να φέρουν μακροπρόθεσμα, συλλογικά οφέλη στην αμερικανική οικονομία. Αλλά φανταστείτε τι θα μπορούσε να κάνει ένας τέτοιος προϋπολογισμός για να βοηθήσει τους ανθρώπους σε όλες τις ΗΠΑ τώρα, όπως αυτούς που ανοικοδομούν τις γειτονιές του Λος Άντζελες που καταστράφηκαν από τις πυρκαγιές ή τις κοινότητες της Βόρειας Καρολίνας που εξακολουθούν να πλήττονται από τις ζημιές του τυφώνα.
Υπάρχει όμως και ένα επίκαιρο μάθημα που προσφέρει το DeepSeek, το οποίο η ηγεσία του Stargate δεν πρέπει να αγνοήσει: Η Κίνα έχει δείξει ότι η έλλειψη μπορεί να τροφοδοτήσει την καινοτομία. Οι Αμερικανοί θα πρέπει να είναι προσεκτικοί ώστε η αφθονία να μην γεννήσει σπατάλη.
Αυτό το τεράστιο έργο ανάπτυξης AI δεν θα αποτελέσει αποτυχία αν δεν συγκεντρώσει ή δαπανήσει 500 δισ. δολάρια. Θα είναι επιτυχία αν ο Σον και η ηγεσία της Stargate είναι διαφανείς και δεσμευθούν υπεύθυνα στις υποσχέσεις τους για την απασχόληση, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι αυτό δεν ωφελεί μονάχα την πλούσια ελίτ της Silicon Valley. Τα data centers, ιστορικά, δεν ήταν σημαντική πηγή νέων θέσεων εργασίας. Αλλά η μέτρηση της επιτυχίας του εγχειρήματος βάσει αυτού θα διατηρούσε τον ανθρώπινο παράγοντα στην κορυφή των προτεραιοτήτων των ηγετών του τεχνολογικού κλάδου που προειδοποιούν για τις μελλοντικές διαταραχές της Τεχνητής Νοημοσύνης στην αγορά εργασίας.
Θα ξεκινήσω την καταμέτρηση: Η πρώτη κατασκευή data center που σχετίζεται με το έργο αναμένεται να δημιουργήσει αρχικά 57 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Έτσι, έχουμε άλλες 99.943 μέχρι την υπόσχεση του Τραμπ, και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες περισσότερες με βάση τη δήλωση της OpenAI. Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει.
Απόδοση – Επιμέλεια: Λυδία Ρουμποπούλου
