Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκφράσει την επιθυμία της να καταστεί η ηλεκτρονική τιμολόγηση κυρίαρχος τρόπος τιμολόγησης μεταξύ των επιχειρήσεων (B2B) μέχρι το 2020. Η πανδημία, όμως, έσπρωξε την ημερομηνία πιο κάτω χρονικά. Η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως και όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όφειλαν να εναρμονιστούν με την Οδηγία 55/2014, η οποία καθόριζε τις 18/04/2019 ως την ημερομηνία κατά την οποία όλα τα κράτη μέλη θα έπρεπε να ήταν τεχνικά έτοιμα να αποδέχονται ηλεκτρονικά τιμολόγια.
Στο πλαίσιο της υποχρέωσης αυτής, η Κύπρος ενσωμάτωσε τις πρόνοιες της Οδηγίας 55/2019 στην τοπική νομοθεσία με την ψήφιση του περί της έκδοσης Ηλεκτρονικών Τιμολογίων Νομού 89(Ι)/2019. Η νομοθεσία προβλέπει επίσης ότι οι φορείς του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα (Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δημόσια Πανεπιστήμια, CyTA, ΑΗΚ, ΑνΑΔ κ.λπ) θα έπρεπε να είναι τεχνικά έτοιμοι να αποδέχονται ηλεκτρονικά τιμολόγια από τις 18/04/2020. Όμως, για να ολοκληρωθεί η πλήρης εναρμόνιση θα πρέπει να τροποποιηθεί η νομοθεσία, ούτως ώστε να καταστεί υποχρεωτική η ηλεκτρονική τιμολόγηση.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, στα πλαίσια του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους, ανακοίνωσε την Τρίτη 9/3 την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης, με σκοπό την τροποποίηση του περί της Έκδοσης Ηλεκτρονικών Τιμολογίων στο Πλαίσιο των Δημόσιων Συμβάσεων Νόμος του 2021 (89(I)/2019). Η εν λόγω τροποποίηση αποσκοπεί κυρίως στην υποχρεωτική έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων, στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων και να βάλει στην τελική ευθεία την εναρμόνισή μας με την ευρωπαϊκή Οδηγία.
Τι είναι η ηλεκτρονική τιμολόγηση
Στην απλούστερη μορφή, η ηλεκτρονική τιμολόγηση είναι η απουσία χαρτιού από τη διαδικασία τιμολόγησης. Ηλεκτρονικό τιμολόγιο θεωρείται το τιμολόγιο που έχει εκδοθεί, μεταδοθεί και παραληφθεί σε μια δομημένη μορφή ( σύμφωνα με το πρότυπο ηλεκτρονικού τιμολογίου ΕΝ 16931), που επιτρέπει την αυτόματη και ηλεκτρονική επεξεργασία του.
Πρόκειται ουσιαστικά για δομημένο τιμολόγιο που εκδίδεται σε ηλεκτρονική μορφή με τη χρήση τυποποιημένων διαδικτυακών εντύπων. Η μεταφορά του ηλεκτρονικού τιμολογίου έγινε σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μέσω της υποδομής PEPPOL (Pan – European Puplic Procurement on -Line).
Υπό το πρόγραμμα «Διευκόλυνση – Συνδέοντας την Ευρώπη» έχει τρέξει και η Κύπρος την υιοθέτηση της Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης στην Κύπρο. Το έργο έχει υλοποιηθεί υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Οικονομικών και απώτερος στόχος ήταν να καταστεί τότε η Κυπριακή Κυβέρνηση τεχνικά έτοιμη έτσι ώστε μέχρι τον Απρίλιο του 2019 να μπορεί να αποδέχεται ηλεκτρονικά τιμολόγια. Η υποχρέωση προέκυπτε μέσα από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 55/2014 και την ανάγκη δημιουργίας της ενιαίας ψηφιακής αγοράς για την άρση εμποδίων μεταξύ τον κρατών μελών. Η ίδια υποχρέωση ίσχυε και για τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Στοχεύοντας σε μια ενιαία ψηφιακή αγορά και άρση των διασυνοριακών εμποδίων μεταξύ των χωρών μελών, η εισαγωγή της PEPPOL θα βοηθά σημαντικά στην αυτοματοποίηση των διαδικασιών μεταξύ υφιστάμενων ανομοιογενών συστημάτων πληροφορικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η υπό διαβούλευση τροποποίηση
Το σκεπτικό προβλέπει η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση να ξεκινήσει ταυτόχρονα με την εφαρμογή του συστήματος επιχειρησιακού σχεδιασμού από το Γενικό Λογιστήριο, δηλαδή από 1/1/2022. Για την ομαλότερη μετάβαση στην ηλεκτρονική τιμολόγηση από την αγορά, αρχικά αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για συμβάσεις πάνω από ένα συγκεκριμένο ποσό που αναμένεται να καθοριστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και το οποίο θα αναθεωρείται μετά από συνεννόηση με το Γενικό Λογιστήριο και απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Στόχος, στο τέλος να εφαρμόζεται υποχρεωτικά από τις κεντρικές κυβερνητικές αρχές και τις κεντρικές αρχές αγορών, καθώς και από τις μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές και τους αναθέτοντες φορείς, στα ηλεκτρονικά τιμολόγια που εκδίδονται κατά την εκτέλεση των συμβάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της περί σύναψης δημοσίων συμβάσεων νομοθεσίας.
Οι εξαιρέσεις
Το νομοσχέδιο που τίθεται προς διαβούλευση θα αφήνει έξω από την ηλεκτρονική τιμολόγηση συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του περί του Συντονισμού των Διαδικασιών Σύναψης Ορισμένων Συμβάσεων Έργων, Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών που συνάπτονται από τους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας. Ο λόγος είναι κυρίως το στοιχείο του απορρήτου που συνοδεύει αυτά τα έργα, για την ασφάλεια του κράτους.
Τα πλεονεκτήματα
Τα πλεονεκτήματα που θα φέρει αυτή η εξέλιξη είναι η μείωση λαθών στην καταχώρηση τιμολογίου, ο πιο γρήγορος κύκλος πληρωμής και η διαφάνεια στη διαδικασία πληρωμών, καθώς και η καλύτερη διαχείρισης της ρευστότητας. Ουσιαστικά, η σωστή χρήσης του το καθιστά είναι ένα υπέρ εργαλείο όσο αφορά την μείωση της γραφειοκρατίας αλλά και αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.
Τι είναι το Peppol και ποιο ρόλο έχει;
Το PEPPOL (Pan-European Public Procurement Online) είναι το πανευρωπαϊκό ανοικτό τεχνολογικό πρότυπο του φορέα OpenPEPPOL, που περιλαμβάνει ένα σύνολο τεχνουργημάτων (artifacts) και τεχνικών προδιαγραφών που αφορά στη διασυνοριακή ηλεκτρονική σύναψη συμβάσεων μεταξύ διαφορετικών πληροφοριακών συστημάτων ηλεκτρονικών συμβάσεων (eProcurement) ή/και παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικού επιχειρείν. Ο OpenPEPPOL είναι ουσιαστικά μη κερδοσκοπικός διεθνής οργανισμός με μέλη δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, με σκοπό την ανάπτυξη και τη συντήρηση των προδιαγραφών PEPPOL, ήτοι των δομικών στοιχείων και των υπηρεσιών και της εφαρμογής αυτών σε όλη την Ευρώπη.
