H Κομισιόν καλεί την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο να ανανεώσουν τη δυναμική των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ως θέμα υψηλής προτεραιότητας, προκειμένου να ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.

Στην έκθεση που ανακοινώθηκε χθες μετά την ολοκλήρωση της αποστολής ελέγχου στην μεταμνημονιακή περίοδο (Post Program Surveillance – PPS) από κλιμάκιο ελεγκτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία με την ΕΚΤ, τον ESM και το ΔΝΤ δόθηκαν κάποια συμπεράσματα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Οι ελεγκτές  στην έκθεση τονίζουν την ανάγκη για ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και να περιοριστεί ο μισθολογικός λογαριασμός του δημόσιου τομέα, μεταξύ άλλων με την καθιέρωση ενός μόνιμου μηχανισμού για τον μετριασμό της αύξησης των μισθών.

Σύμφωνα με την έκθεση, προκειμένου να διατηρηθεί η ανάπτυξη στο μέλλον, η «συνεχιζόμενη δημοσιονομική πειθαρχία και ανανεωμένη δυναμική των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι ζωτικής σημασίας».

Η εφαρμογή του σχεδίου ιδιωτικοποίησης είναι σε στασιμότητα αναφέρεται στην έκθεση το οποίο σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής.

Η Βουλή απέρριψε τον προϋπολογισμό πιστώσεων που προορίζονται για έργα ιδιωτικοποίησης αναφέρεται στην έκθεση οδηγώντας την κυβέρνηση να ακυρώσει τα διατάγματα για την Cyta και το ΧΑΚ. Οι ελεγκτές σημειώνουν ότι μόνο μικρά σχέδια ιδιωτικοποίησης παραμένουν επίσημα ενεργά αλλά οποιαδήποτε πρόοδος θα εξαρτηθεί από την έγκριση της Βουλής.

Οι ελεγκτές αναφέρουν ότι οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν στο πλαίσιο του προγράμματος, διαφορετικά στέλνουν αρνητικό μήνυμα στους επενδυτές. Τονίζουν επίσης ότι αποδυναμώνεται η ανταγωνιστικότητα των δημοσίων επιχειρήσεων όπως είναι η Cyta. Στην έκθεση σημειώνεται ότι η Βουλή απέρριψε τις περισσότερες νομοθετικές προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. 

Στην έκθεση σημειώνεται ότι η δημοσιονομική εξυγίανση συνέβαλε στην ενίσχυση της αξιοπιστίας του πολιτικού πλαισίου και στη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά. Η έκθεση παραδέχεται ότι η Κύπρος έχει αλλάξει σελίδα και έχει διαφύγει του κινδύνου, ακριβώς λόγω των μεταρρυθμίσεων, αλλά σημειώνει  ότι «σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε και να αξιοποιήσουμε αυτά τα  επιτεύγματα».

«Από δημοσιονομική άποψη, θα πρέπει να αντισταθμιστεί η αυξημένη πίεση στις δαπάνες, επιτρέποντας τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για δημόσιες δαπάνες που ενισχύουν την ανάπτυξη», αναφέρει η έκθεση.

«Από τη διαρθρωτική πλευρά μετά από μια αξιοσημείωτα αποδυναμωμένη δυναμική μεταρρύθμισης, η αποστολή ενθάρρυνε τις Αρχές και άλλους βασικούς ενδιαφερόμενους να ανανεώσουν τις προσπάθειές τους για τη βελτίωση του αναπτυξιακού δυναμικού της Κύπρου και για την προσέλκυση επενδύσεων που ενισχύουν την παραγωγικότητα», σημειώνεται στην έκθεση.

Στον τραπεζικό τομέα, η έκθεση περιγράφει ότι η εμπιστοσύνη επιστρέφει και επέτρεψε στις τράπεζες να διευρύνουν τις καταθέσεις και να βελτιώσουν τα αποθέματα ρευστότητας και κεφαλαίου. H έκθεση καταγράφει σταδιακή επιστροφή των πιστώσεων στην οικονομία, αλλά οι συνολικές πιστώσεις στην οικονομία είναι ακόμα αναιμικές λόγω της εξίσου απαραίτητης απομόχλευσης του ισολογισμού των τραπεζών και της επίπτωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η κερδοφορία των τραπεζών περιορίζεται από την πίεση στα καθαρά περιθώρια επιτοκίων εν μέσω της συνεχιζόμενης απομόχλευσης, σημειώνεται.

Νέο καμπανάκι αναφορικά με την πορεία αναδιαρθρώσεων κτυπά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εκτιμά ότι σχεδόν μία στις τρεις αναδιαρθρώσεις που έγιναν πριν το 2015 έχουν αποτύχει.

«Η βιωσιμότητα των αναδιαρθρώσεων δανείων πρέπει να διασφαλιστεί», επισημαίνει η Κομισιόν στη έκθεσή της μετά το πέρας του δεύτερου μεταμνημονιακού ελέγχου, προσθέτοντας πως τα στοιχεία για το τέλος του 2016 καταδεικνύουν πως περίπου 28% των αναδιαρθρώσεων που έγιναν πριν το 2015 έχουν καταστεί εκ νέου μη εξυπηρετούμενες.

Οι τεχνοκράτες της Επιτροπής αναγνωρίζουν ότι έγινε έργο στο μέτωπο των αναδιαρθρώσεων, καθώς στο τέλος του 2016 το μερίδιο των αναδιαρθρωμένων δανείων (εξυπηρετούμενα και μη) αυξήθηκαν στο 35,1% για τις επιχειρήσεις και 27,8% για τα νοικοκυριά σε σύγκριση με 33,4% και 24,7% αντίστοιχα στο τέλος του 2015 και επισημαίνουν ότι συνολικά το 27% όλων των δανείων και το 41% των μη εξυπηρετούμενων έχουν αναδιαρθρωθεί.

Ωστόσο σημειώνουν πως μετά την αναδιάρθρωση των «ευκολότερων υποθέσεων», ιδιαίτερα των επιχειρηματικών μη εξυπηρετούμενων δανείων, η επιβράδυνση των αναδιαρθρώσεων εν μέρει εξηγείται από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες στις συζητήσεις τους με τους πιο προβληματικούς δανειολήπτες, τόσο εταιρείες όσο και νοικοκυριά (τερματισμένοι λογαριασμοί), με τους οποίους οι διαπραγματευτικές λύσεις είναι περιορισμένες. Οι εταιρείες εξυπηρέτησης δανείων θα διευκολύνουν την πώληση δανείων.

Την καλύτερη επίδοση το 2016 σε ό,τι αφορά στη μείωση δανείων πέτυχε η Τράπεζα Κύπρου με -21%, ενώ διψήφιο αριθμό μείωσης (12%) πέτυχε και η Ελληνική Τράπεζα. Αντίθετα ο Συνεργατισμός πέτυχε μείωση των ΜΕΔ μόλις 5%, σύμφωνα με την Κομισιόν.