Κονδύλι €90 εκατ. είναι διαθέσιμο μέσα από το σχέδιο δράσης της Κύπρου για μετάβαση στην κυκλική οικονομία. Το Σχέδιο παρουσιάστηκε χθες Τρίτη 27/7/2021 από τα υπουργεία Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (ΥΕΕΒ, Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΥΓΑΑΠ), καθώς και το υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής (ΕΚΨΠ). Το οικονομικό μοντέλο εστιάζει στη μείωση της σπατάλης πόρων που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία. Έμφαση θα δοθεί στην αξιοποίηση ανανεώσιμων πόρων, φυτικών και ζωικών υποπροϊόντων, ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση προϊόντων, παραγωγή ενέργειας από τα απόβλητα παραγωγικών διαδικασιών, μεγιστοποίηση/ επέκταση του κύκλου ζωής ενός προϊόντος.
Η υπουργός, Νατάσα Πηλείδου, ανέφερε πως το αδιέξοδο του σημερινού γραμμικού μοντέλου οικονομίας, το οποίο καταχράται τους φυσικούς πόρους, παράγει απόβλητα και συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή, απαντάται με τη μετάβαση σε ένα πράσινο, κυκλικό μοντέλο οικονομίας, όπου με την αξιοποίηση ανανεώσιμων πόρων γίνεται ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση πρώτων υλών, μειώνεται η σπατάλη και η παραγωγή αποβλήτων περιορίζεται στο ελάχιστο.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σε «Ένα Κόσμο χωρίς Απορρίμματα»
Αναλύοντας στη συνέχεια τα πολλαπλά οφέλη από τη μετάβαση στο κυκλικό μοντέλο οικονομίας, η Υπουργός Ενέργειας ανέφερε πως «πέραν του ότι συμβάλλει ενεργά στην αναστροφή της κλιματικής αλλαγής με μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, εξυπηρετώντας τον στόχο μας για μηδενικές εκπομπές το 2050, οι καλές πρακτικές της κυκλικής οικονομίας δημιουργούν ευκαιρίες για μεταμόρφωση των επιχειρήσεων και της βιομηχανίας μας, ώστε να αποκτήσουν περισσότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και πιο βιώσιμες σε τοπικό και, κυρίως, σε διεθνές επίπεδο. Η κυκλική οικονομία, όπως και κάθε πράσινη επένδυση, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και νέα, καινοτόμα προϊόντα», είπε.
Το ΥΕΕΒ, έχει ξεκινήσει την ετοιμασία των Σχεδίων Χορηγιών και εντός του 2022 θα προκηρυχθεί σχέδιο κινήτρων ύψους €13 εκατ., το οποίο θα δίνει την ευκαιρία στις βιομηχανίες να επενδύσουν σε έργα και πρακτικές που οδηγούν στην κυκλικότητα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παρουσιάστηκε εθνικό σχέδιο €90 εκατ. για κυκλική οικονομία
Ο υπουργός ΓΑΑΠ Κώστας Καδής ανέφερε ότι τα προγράμματα του Σχεδίου Δράσης που αφορούν αποκλειστικά το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, εστιάζονται στη χωριστή συλλογή και διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων και περιλαμβάνουν το πρόγραμμα χωριστής συλλογής των δημοτικών αποβλήτων και την εφαρμογή του συστήματος «Πληρώνω Όσο Πετώ», καθώς και το πρόγραμμα πρόληψης, χωριστής συλλογής και αξιοποίησης αποβλήτων στις ορεινές περιοχές. «Στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης», σημείωσε, «την περίοδο 2021-2026 προγραμματίζονται και άλλα έργα, μεταξύ των οποίων η κατασκευή κέντρων επισκευής και επαναχρησιμοποίησης, η δημιουργία πράσινων γωνιών προς εξυπηρέτηση των απομακρυσμένων περιοχών, η οικιακή κομποστοποίηση των οργανικών αποβλήτων, η επέκταση του δικτύου πράσινων σημείων και η δημιουργία συντονιστικού σώματος μεταξύ Κυβέρνησης και τοπικής αυτοδιοίκησης για τη διαχείριση των αποβλήτων».
Πρόσθεσε πως η υλοποίηση των προγραμμάτων για την κυκλική οικονομία αποτελεί προτεραιότητα για το ΥΓΑΑΠ, καθώς η μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη είναι μία τεράστια ευκαιρία για τη χώρα μας, αφού θα συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αποβλήτων, τη μετάβαση σε βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης και, κατά συνέπεια, στην προστασία του περιβάλλοντος. «Τα τρία υπουργεία», κατέληξε ο υπουργός, «θα συνεργαστούμε στενά για την υλοποίηση της νέας, φιλόδοξης πορείας που χαράσσει το Σχέδιο Δράσης, με βασικό στόχο τον μετασχηματισμό της βιομηχανίας, των επιχειρήσεων και του τομέα διαχείρισης αποβλήτων, στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας».
Επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία
Ο Υφυπουργός ΕΚΨΠ Κυριάκος Κόκκινος ανέφερε πως η διττή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελούν εθνική, ευρωπαϊκή, αλλά και παγκόσμια προτεραιότητα και θα πρέπει να συμβαδίζουν. «Η ψηφιακή συνιστώσα είναι αναπόσπαστο μέρος του Εθνικού μας Σχεδίου για προώθηση της κυκλικής οικονομίας», είπε, τονίζοντας πως οι δράσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο δεν αποτελούν τη μοναδική πηγή παρεμβάσεων προς αυτή την κατεύθυνση. Αναφέρθηκε στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το 41% του προϋπολογισμού του οποίου διατίθεται για ταχεία μετάβαση σε μία πράσινη οικονομία, καθώς και στο νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ, «Ορίζοντας Ευρώπη», στο οποίο η μετατροπή της Ευρώπης στην πρώτη κυκλική, κλιματικά ουδέτερη και βιώσιμη οικονομία, που θα βασίζεται στις ψηφιακές τεχνολογίες, έχει καθοριστεί ως κύριος στρατηγικός προσανατολισμός για επενδύσεις σε Έρευνα και Καινοτομία.
Πρόσθετα, είπε, στα πλαίσια του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος Ορίζοντας Ευρώπη, η μετατροπή της Ευρώπης στην πρώτη κυκλική, κλιματικά ουδέτερη και βιώσιμη οικονομία που θα βασίζεται στις ψηφιακές τεχνολογίες έχει καθοριστεί ως κύριος στρατηγικός προσανατολισμός για επενδύσεις σε Έρευνα και Καινοτομία (Ε&Κ). Για την περίοδο 2021-2022, €5,8 δισ. θα διατεθούν για να στηριχθούν έργα που προάγουν την επιστημονική έρευνα για το κλίμα και αναπτύσσουν λύσεις για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ανάμεσά τους και έργα για στήριξη της κυκλικής οικονομίας.
Δράσεις σε τέσσερις βασικούς πυλώνες
Καλλιέργεια κουλτούρας: Περιλαμβάνει ενημέρωση της επιχειρηματικής κοινότητας και των καταναλωτών για τις προοπτικές και επιχειρηματικές ευκαιρίες της κυκλικής οικονομίας (€500 χιλ.), ενημερωτική εκστρατεία για το σχέδιο βιώσιμης διαχείρισης «Πληρώνω Όσο Πετώ» (€4,4 εκατ.) και εκπαίδευση σε θέματα κυκλικότητας.
Παροχή κινήτρων: Περιλαμβάνει τη δημιουργία σχεδίου παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών και χρηματοδοτικής καθοδήγησης ύψους €1 εκατ. (€15 χιλ. ανά εταιρεία), τη δημιουργία σχεδίων χορηγιών «Go Circular» από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας για ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών κυκλικότητας ύψους €1 εκατ., και την αξιοποίηση σχεδίων της ΑνΑΔ για εκπαίδευση σε θέματα κυκλικότητας.
Υποδομές: Με συνολικό κόστος €2 εκατ., διενέργεια μελέτης για καθορισμό αποβλήτων που θα αποχαρακτηριστούν, δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας που θα παρέχει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις να μοιράζονται εξοπλισμό, υπηρεσίες, εγκαταστάσεις, απόβλητα κ.ά., (€20 χιλ.) και δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος εποπτείας και παρακολούθησης έργων διαχείρισης αποβλήτων.
Διαχείριση δημοτικών αποβλήτων: Δημιουργία προγράμματος «Πληρώνω Όσο Πετώ» (€25 εκατ.), πρόγραμμα χωριστής συλλογής σε ορεινές περιοχές, κατασκευή και λειτουργία δικτύου πράσινων σημείων ανακύκλωσης για εξυπηρέτηση απομακρυσμένων κοινοτήτων (€3.5 εκατ.), οικιακή κομποστοποίηση οργανικών αποβλήτων (€7 εκατ.), κατασκευή κέντρων επισκευής και επαναχρησιμοποίησης προϊόντων (€4 εκατ.), μείωση και χωριστή συλλογή στερεών αποβλήτων Λεμεσού – Πάφου (€5 εκατ.) και σχέδιο αξιοποίησης αποβλήτων που συλλέχθηκαν χωριστά (€15 εκατ.).
