Προειδοποιεί ότι θα σφίξει το ζωνάρι από το 2024 η Κομισιόν στα κράτη μέλη, βάζοντας τέλος στην περίοδο χάριτος για δημοσιονομικές χαλαρώσεις και επαναφέρει τους αυστηρούς κανόνες που ίσχυαν έως και το 2019, πριν απενεργοποιηθούν λόγω της πανδημίας και στη συνέχεια του πολέμου στην Ουκρανία.
Στη χθεσινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις κατευθυντήριες γραμμές στα κράτη – μέλη σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική για το 2024, σημειώνεται ότι η ρήτρα διαφυγής από τους δημοσιονομικούς κανόνες θα απενεργοποιηθεί το επόμενο έτος. Αυτό σημαίνει ότι θα καθορισθούν υποχρεώσεις της Κύπρου και των άλλων χωρών της ΕΕ για τη μείωση του ελλείμματος και του χρέους τους το 2024, καθώς δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Η Κομισιόν σημειώνει, ωστόσο, ότι παράλληλα με τους παλαιούς κανόνες, όπως για έλλειμμα χαμηλότερο από 3% του ΑΕΠ και μείωση του χρέους στο 60% του ΑΕΠ, μεσοπρόθεσμα είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει και κάποια στοιχεία της πρότασής της για την αναθεώρηση του Συμφώνου τον Μάιο, όταν θα παρουσιάσει αναλυτικά και ποσοτικά τις συστάσεις της για τις χώρες – μέλη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έπιασε ζεστά το θέμα του ΦΠΑ στις κατοικίες ο Κεραυνός
Η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία προβλέπει προσωρινή παρέκκλιση από τις δημοσιονομικές απαιτήσεις που εφαρμόζονται κανονικά σε περίπτωση σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας, θα απενεργοποιηθεί στο τέλος του 2023. Η έξοδος από την περίοδο κατά την οποία ίσχυε η γενική ρήτρα διαφυγής θα οδηγήσει σε επανέναρξη των ειδικών ανά χώρα συστάσεων για τη δημοσιονομική πολιτική, οι οποίες ποσοτικοποιούνται και διαφοροποιούνται με βάση τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη όσον αφορά το δημόσιο χρέος.
Τα κράτη μέλη κατά την εκτέλεση των προϋπολογισμών τους για το 2023 και κατά την προετοιμασία των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης την φετινή άνοιξη και των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων για το 2024 το φετινό φθινόπωρο, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις νέες κατευθυντήριες γραμμές.
Ο προϋπολογισμός του 2024, που θα πρέπει να καταρτίσει ο νέος υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, σε μερικούς μήνες, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συστάσεις της Κομισιόν. Με βάση το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2023-2025, που έχει καταρτίσει ο προηγούμενος υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης, εκτιμάται ότι το δημόσιο χρέος το 2024 θα είναι 74,4% του ΑΕΠ, το δημοσιονομικό ισοζύγιο επί του ΑΕΠ 2,3% και το πρωτογενές πλεόνασμα επί του ΑΕΠ 3,5%.
Όχι τροχοπέδη στην ανάπτυξη
Τα κράτη μέλη καλούνται να θέσουν δημοσιονομικούς στόχους στα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης, που συμμορφώνονται με τα κριτήρια δημοσιονομικής προσαρμογής που καθορίζονται στους μεταρρυθμιστικούς προσανατολισμούς της Επιτροπής. Καλούνται επίσης να συζητήσουν τον τρόπο με τον οποίο τα μεταρρυθμιστικά και επενδυτικά τους σχέδια αναμένεται να συμβάλουν στη δημοσιονομική βιωσιμότητα και τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, σύμφωνα με τα κριτήρια που καθορίζονται στους μεταρρυθμιστικούς προσανατολισμούς.
Αναφορικά με τα κρατικά μέτρα στήριξης για την ενεργειακή κρίση, η Κομισιόν σημειώνει ότι θα πρέπει να αποσυρθούν, εφόσον σταθεροποιηθούν οι χονδρικές τιμές ενέργειας και περάσουν οι μειώσεις στους καταναλωτές, διαφορετικά θα μπορούν να συνεχισθούν στοχευμένα και σε προσωρινή βάση. Γενικός στόχος είναι η δημοσιονομική προσαρμογή να μην αποτελέσει τροχοπέδη για την ανάπτυξη και για αυτό η Κομισιόν θα δώσει έμφαση στην προστασία των επενδύσεων, ιδιαίτερα για την ενεργειακή και την ψηφιακή μετάβαση.
Επιπλέον, στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις της για τη δημοσιονομική πολιτική, η Επιτροπή θα συνεχίσει να δίνει έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις. Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να προστατεύουν τις εθνικά χρηματοδοτούμενες επενδύσεις και να διασφαλίζουν την αποτελεσματική απορρόφηση των κονδυλίων, στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και άλλων ταμείων της ΕΕ, ιδίως για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις θα παρέχουν επίσης καθοδήγηση σχετικά με το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων για την ενέργεια.
