Σε νέα δυναμική παρέμβαση για συγκεκριμένες τροποποιήσεις στην ισχύουσα πολιτική παραγωγής και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προέβη το ΕΤΕΚ.

Στο πλαίσιο συνάντησης της ηγεσίας του Επιμελητηρίου με την υπουργό Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου, στις 21 Δεκεμβρίου, κατατέθηκε, μεταξύ άλλων, πρόταση για πραγματοποίηση διαγωνιστικών διαδικασιών (μειοδοτικοί διαγωνισμοί), ώστε στο ηλεκτρικό ισοζύγιο να ενταχθούν συστήματα αξιοποίησης ΑΠΕ με χαμηλές τιμές ανά κιλοβατώρα, προς όφελος όλων των καταναλωτών. Τονίστηκε δε στην υπουργό ότι, δεδομένων των έκτακτων συνθηκών που βιώνουμε στον ενεργειακό τομέα, επιβάλλεται η τροποποίηση των κανόνων λειτουργίας της μεταβατικής ρύθμισης στην αγορά ηλεκτρισμού και ο καθορισμός, μεταξύ άλλων μέτρων, πλαφόν στην τιμή πώλησης του ρεύματος από φωτοβολταϊκά, ώστε να περιοριστεί η δυνατότητα απροσδόκητων κερδών.

Επισημαίνουμε ότι το αίτημα για επίσπευση της προώθησης μειοδοτικών διαγωνισμών, ώστε να εξασφαλίζεται πράσινος ηλεκτρισμός στις χαμηλότερες δυνατές τιμές, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες της ΕΕ (όπου κλείνουν τιμές με 3-4 σεντ την κιλοβατώρα, έναντι πολλαπλάσιας τιμής στην Κύπρο), έχει υποβληθεί κατ’ επάνάληψη και από άλλους φορείς και κόμματα, ιδιαίτερα από το ΑΚΕΛ. Ωστόσο, κατά καιρούς το Υπουργείο Ενέργειας απαντά υποστηρίζοντας πως οι μειοδοτικοί διαγωνισμοί δεν είναι αξιοποιήσιμοι σε αυτή τη φάση στην Κύπρο, δεδομένης της μη λειτουργίας ανταγωνιστικής αγοράς, κάτι που απορρίπτεται ως θέση από άλλους ενδιαφερόμενους.

Αναφορικά με τις διαγωνιστικές διαδικασίες που προτείνει, το ΕΤΕΚ αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι «υπέδειξε προς την υπουργό Ενέργειας πως, υπό τις παρούσες περιστάσεις, η ένταξη νέων ΑΠΕ με διαγωνιστικές διαδικασίες, είτε εκτός αγοράς (μειοδοτικοί διαγωνισμοί με τον ορισμό τιμής αναφοράς χαμηλότερης του κόστους αποφυγής), είτε εντός αγοράς (contracts for difference, με τιμή αναφοράς την τιμή της αγοράς) είναι η ενδεδειγμένη λύση και θα βοηθήσει πολύ στη μείωση της τιμής ηλεκτρισμού ή στη συγκέντρωση χρημάτων από την Πολιτεία, τα οποία θα αξιοποιηθούν για προστασία των ευάλωτων καταναλωτών. Συνεπώς είναι κάτι που θα πρέπει να προωθηθεί άμεσα». 

Προστίθεται πως το ΕΤΕΚ «εισηγήθηκε όπως με τη λειτουργία της αγοράς και για όσο χρόνο διατηρείται αυτή η έκτακτη κατάσταση, να αφαιρείται το ποσό που αντιστοιχεί στην αγορά δικαιωμάτων CO2 από την τιμή που αποζημιώνεται η ενέργεια από ΑΠΕ στο χρηματιστήριο ηλεκτρισμού».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Σε ό,τι αφορά τη φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών των παραγωγών ή προμηθευτών ενέργειας από ΑΠΕ, το ΕΤΕΚ σημείωσε πως συμφωνεί επί της αρχής με την προσέγγιση του Υπουργείου Οικονομικών για επιβολή ειδικού τέλους επί των εσόδων ιδιωτών παραγωγών /προμηθευτών ΑΠΕ, σε ό,τι αφορά το παρελθόν. Σε ό,τι αφορά το μέλλον, όμως, το ΕΤΕΚ υπέδειξε πως είναι προτιμότερο να γίνουν, εκεί όπου είναι δυνατόν, επεμβάσεις (σ.σ. τροποποιήσεις) στην πηγή, επισημαίνοντας τη ρυθμιστική απόφαση ΚΔΠ 223 του 2017 (μεταβατική αγορά).

Ζητά να αλλάξει και η μεταβατική ρύθμιση

Επιπλέον, το ETEK υποστήριξε κατά τη συνάντησή του με την υπουργό Ενέργειας πως η μεταβατική αγορά, η οποία ήταν μια παρέκκλιση / προσωρινή ρύθμιση (σ.σ. που προώθησε η ΡΑΕΚ), «έχει εξαντλήσει τον σκοπό δημιουργίας της και έχει ξεπεράσει τα λογικά χρονικά όρια προετοιμασίας των ενδιαφερομένων». Συνεπώς, αναφέρει το Επιμελητήριο, «ενόψει της τρέχουσας έκτακτης κατάστασης και των απροσδόκητων κερδών που δημιουργούνται, πρέπει να υπάρξει άμεσα παρέμβαση και διορθώσεις και επί της μεταβατικής αγοράς (άνοιγμά της για να συμμετέχουν και άλλοι νέοι ενδιαφερόμενοι, επιβολή πλαφόν στις τιμές, αποσύνδεση της τιμής αποζημίωσης πλεονάζουσας ενέργειας από το κόστος αποφυγής, ανάκτηση κόστους που προκαλεί ο ετεροχρονισμός παραγωγής – κατανάλωσης στη μεταβατική ρύθμιση από αυτόν που τον προκαλεί, κοκ)».

Θυμίζουμε ότι και το Υπουργείο Ενέργειας είχε ζητήσει γραπτώς από τη ΡΑΕΚ συγκεκριμένες τροποποιήσεις ενόψει λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού (ενδεχομένως μέσα στο 2023), στο πλαίσιο επιστολής για την οποία γράψαμε στην έκδοση της 22ας Νοεμβρίου 2022.

Σταθερό πλαίσιο, αλλά…

Το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου επισήμανε στη Νατάσα Πηλείδου πως αντιλαμβάνεται τη σημασία ενός σταθερού ρυθμιστικού και νομοθετικού πλαισίου στον τομέα, από την άλλη, όμως, τόνισε ότι ειδικότερα υπό τις παρούσες συνθήκες, τόσο το κράτος, όσο και οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να αφουγκράζονται τις ανάγκες της κοινωνίας, να επιδεικνύουν ευελιξία και αποφασιστικότητα και να παρεμβαίνουν έγκαιρα και με ταχύτητα εκεί και όπου απαιτούνται διορθώσεις προς όφελος του μικρομεσαίου καταναλωτή. Τάχθηκε, δε, υπέρ της απρόσκοπτης αύξησης μικρών φωτοβολταϊκών