Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στην Κύπρο.
Το αυξημένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με τις διακυμάνσεις στις διεθνείς αγορές ενέργειας και τις απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για άμεσες και στοχευμένες δράσεις.
Για τις επιχειρήσεις, η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης δεν είναι απλώς ένας τρόπος περιορισμού των εξόδων τους, αλλά και μια στρατηγική επιλογή που διασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητά τους στη σύγχρονη οικονομία.
Η Κύπρος, ως νησιωτική χώρα, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγόμενα καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που καθιστά την οικονομία της ευάλωτη σε διεθνείς κρίσεις και αυξήσεις τιμών.
Σύμφωνα με τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) 2021-2030, η χώρα έχει δεσμευτεί να μειώσει την πρωτογενή κατανάλωση ενέργειας κατά 17% έως το 2030. Ταυτόχρονα, οι νέοι στόχοι, που απορρέουν από το ευρωπαϊκό πακέτο «Fit for 55» και το REPowerEU, καθιστούν ακόμα πιο φιλόδοξη την προσπάθεια.
Παρότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) κερδίζουν έδαφος, η εξοικονόμηση ενέργειας παραμένει το πιο άμεσο και αποδοτικό εργαλείο για τη μείωση της κατανάλωσης και του κόστους. Ωστόσο, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες στην υιοθέτηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης, λόγω περιορισμένης τεχνικής γνώσης, έλλειψης χρηματοδότησης και διοικητικών εμποδίων.
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) αναγνωρίζει τη σημασία της ενεργειακής αποδοτικότητας και στηρίζει ενεργά τις επιχειρήσεις στην εφαρμογή σχετικών μέτρων. Η ΟΕΒ συμμετέχει σε διαβουλεύσεις με κρατικούς φορείς, προωθεί την απλοποίηση των διαδικασιών για την πρόσβαση σε επιδοτήσεις και εργάζεται για την ανάπτυξη μηχανισμών χρηματοδότησης, ώστε οι επιχειρήσεις να επενδύσουν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις. Παράλληλα, μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και συνεργασιών, ενισχύει τη διάδοση τεχνογνωσίας, διευκολύνοντας την υιοθέτηση λύσεων εξοικονόμησης ενέργειας.
Η εξοικονόμηση ενέργειας δεν αποτελεί απλώς απάντηση στην ενεργειακή κρίση, αλλά και στρατηγική για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Μειώνοντας την κατανάλωση, οι επιχειρήσεις περιορίζουν το λειτουργικό τους κόστος, αυξάνουν τη βιωσιμότητά τους και μειώνουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Επιπλέον, η συμμόρφωση με τα νέα ευρωπαϊκά και εθνικά πρότυπα ενεργειακής απόδοσης μπορεί να οδηγήσει σε ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία και επιδοτήσεις.
Η υιοθέτηση τεχνολογιών και πρακτικών εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να αποφέρει άμεσα οικονομικά οφέλη στις επιχειρήσεις. Η διενέργεια ενεργειακών ελέγχων επιτρέπει τη χαρτογράφηση της κατανάλωσης ενέργειας και συμβάλλει στην εξεύρεση τρόπων εξοικονόμησης. Η αντικατάσταση παλαιού εξοπλισμού με σύγχρονες, ενεργειακά αποδοτικές λύσεις μπορεί να μειώσει σημαντικά την κατανάλωση. Η αξιοποίηση αυτοματισμών και καινοτόμων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας περιορίζει τις σπατάλες, ενώ η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του προσωπικού παίζει καθοριστικό ρόλο στη βέλτιστη αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων. Επιπλέον, η εγκατάσταση ΑΠΕ, όπως τα φωτοβολταϊκά συστήματα, μπορεί να μειώσει το κόστος λειτουργίας και να προσφέρει μεγαλύτερη ενεργειακή ανεξαρτησία.
Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας έχει αναπτύξει διάφορα σχέδια χορηγιών για την προώθηση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης, τα οποία η ΟΕΒ ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν.
Αναλυτικές πληροφορίες για τα διαθέσιμα σχέδια, τις επιλέξιμες δαπάνες και τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων είναι αναρτημένες στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου. α σχέδια περιλαμβάνουν το “Εξοικονομώ-Αναβαθμίζω”, που υποστηρίζει την ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων και οργανισμών, το Σχέδιο Προώθησης ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας σε κατοικίες και επιχειρήσεις, καθώς και οικονομικά κίνητρα για τη διενέργεια ενεργειακών ελέγχων, τα οποία βοηθούν τις επιχειρήσεις να εντοπίσουν και να αξιοποιήσουν ευκαιρίες εξοικονόμησης ενέργειας.
Η εξοικονόμηση ενέργειας δεν αποτελεί μόνο μια λύση ανάγκης αλλά και μια στρατηγική επιλογή για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης. Η ΟΕΒ, ως εκπρόσωπος του παραγωγικού ιστού της χώρας, θα συνεχίσει να εργάζεται για τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών που θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις να μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος, να αυξήσουν την αποδοτικότητά τους και να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στη μετάβαση της Κύπρου προς ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.
* Λειτουργός, Τμήμα Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΟΕΒ)
