Αναδύθηκε ξανά τις τελευταίες μέρες και δημοσιοποιήθηκε με διάφορους τρόπους η νέα απειλή που θα αντιμετωπίσει τους επόμενους μήνες η Λευκωσία, η οποία είναι ξανά περιτυλιγμένη με την απαστράπτουσα μεταμφίεση της «ανάπτυξης» και της αντιμετώπισης της υπανάπτυξης.

Συγκεκριμένα: Ιδιωτική εταιρεία, η οποία απέκτησε την ιδιοκτησία γης σημαντικής έκτασης, που βρίσκεται στη συμβολή των Λεωφόρων Σαλαμίνας και Λάρνακας, ακριβώς απέναντι από την Πύλη Αμμοχώστου, τα ενετικά τείχη της περιτειχισμένης πόλης και το Πολυδύναμο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Λευκωσίας, επανήλθε με αίτηση της προς τον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) Λευκωσίας για να ζητήσει πολεοδομική και οικοδομική άδεια για την ανέγερση ενός ακόμα Πύργου, ύψους 27 ορόφων.

Σχετικά πρόσφατα, η ίδια Εταιρεία προσπάθησε ξανά να αδειοδοτηθεί για χρυσή επένδυση 36 ορόφων και ύψους 150 μέτρων, όταν τις εξουσίες πολεοδομικού και οικοδομικού ελέγχου είχε ο Δήμος Λευκωσίας, πριν την 1/07/24. Κατά την περίοδο εκείνη, η Εταιρεία είχε κινήσει ουρανό και γη και άσκησε αφόρητες και πανταχόθεν πιέσεις και επιρροές στον τότε Δήμαρχο και Δημοτικό Συμβούλιο, ώστε να εξαργυρώσει το πλήρες πακέτο των λεγόμενων «πολεοδομικών κινήτρων» που εφηύρε η Κυβέρνηση Αναστασιάδη, ως πανάκεια προς θεραπεία πάσας νόσου!

Περιττό να λεχθεί πως παρά λίγο να τα καταφέρει και να κάνει το «κάρβουνο» χρυσάφι για την ίδια, φορτώνοντας στη μοιρασμένη Λευκωσία, στο διηνεκές, ένα δυσανάλογα ψηλό και ογκώδες κτίριο, το οποίο ήταν καταφανώς εκτός τόπου και θα εξαφάνιζε αισθητικά και με κάθε άλλο τρόπο το μοναδικό μνημείο που ξεχωρίζει τη Λευκωσία και της αποδίδει ταυτότητα. Φαίνεται πως είχε βρει ευήκοα ώτα μεταξύ αξιωματούχων της Κεντρικής Κυβέρνησης και των Υπηρεσιών της, και κυρίως στον τότε Δήμαρχο και την πλειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου Λευκωσίας, που ήταν έτοιμοι να δώσουν γη και ύδωρ στον αιτητή και να πλήξουν, κατά την εκτίμηση των πολλών, τις σημαντικότερες ποιότητες και χαρακτηριστικά της ιστορικής πρωτεύουσας.

Ο ρόλος του Διευθυντή Τμήματος Αρχαιοτήτων

Σε εκείνο το στάδιο, οι προσπάθειες της ιδιοκτήτριας Εταιρείας δεν τελεσφόρησαν, γιατί το Τμήμα Αρχαιοτήτων και ο Διευθυντής του στάθηκαν αταλάντευτα υπέρ της ιστορίας, της φυσιογνωμίας, αλλά και του μέλλοντος της Λευκωσίας, και δεν «πείσθηκαν» από όσα οι αιτητές και διάφοροι καλοθελητές υποστήριζαν.

Για τον λόγο αυτό, μπορούν να είναι περήφανοι και πρέπει να γνωρίζουν πως οι μελλοντικοί Λευκωσιάτες θα τους ευγνωμονούν! Και αυτό, παρά το ότι στους διαδρόμους και τις αίθουσες συνεδριάσεων του Δήμου Λευκωσίας ακούγονταν και περίεργες κουβέντες πως ο Δήμος Λευκωσίας θάπρεπε να υποστηρίξει την αίτηση, έστω και χωρίς την έγκριση του Διευθυντή Τμήματος Αρχαιοτήτων, επειδή δεν θα βρισκόταν ενδιαφερόμενο κατά νόμο μέρος να προσβάλει στο Δικαστήριο μια τέτοια, υποστηρικτική για τους αιτητές, απόφαση!

Τώρα, η Εταιρεία επιχειρεί εκ νέου να κάνει το δικό της, προτείνοντας λιγότερους ορόφους και ύψος (από τους 36, «δέχεται» και με 27!). Η αίτηση της βρίσκεται ενώπιον του ΕΟΑ Λευκωσίας, του οποίου Πρόεδρος είναι ο τέως Δήμαρχος Λευκωσίας, που υποστήριζε και συνεχίζει να υποστηρίζει την αίτηση, για να σώσει δήθεν την περιοχή από την «υπανάπτυξη». Σύμφωνα με δημοσιεύματα της 22/02, φαίνεται πως ο ΕΟΑ «… ασκεί έμμεσες πιέσεις στο Τμήμα Αρχαιοτήτων ώστε να κλείσει τα μάτια στην ανέγερση πύργου 25 ορόφων, όπως αφήνεται να νοηθεί πίσω από αναφορές του Διευθυντή Τμήματος Αρχαιοτήτων». Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ο ΕΟΑ επιχειρεί να «διαπραγματευθεί» με το Τμήμα Αρχαιοτήτων τον αριθμό των ορόφων της ανάπτυξης, μέσω επιστολής του προς το Τμήμα αυτό, κάνοντας ουσιαστικά τη δουλειά του επενδυτή! Συγκεκριμένα, ο Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης εισηγείται «συμβιβαστική» πρόταση για να μειωθεί ο αριθμός των ορόφων της οικοδομής από 27 σε 25!

Ο Διευθυντής Τμήματος Αρχαιοτήτων, τιμώντας τη θέση και την ευθύνη που του ανέθεσε η Πολιτεία, αρνήθηκε ΕΚ ΝΕΟΥ τις δήθεν συμβιβαστικές προτάσεις του ΕΟΑ και εμμένει στην πιστή εφαρμογή του Νόμου, όπως ακριβώς απαιτεί να πράττει κάθε άλλος πολίτης και ιδιοκτήτης σε αυτό το Κράτος, όταν ισχύουν ανάλογες περιστάσεις. Χίλιες φορές μπράβο του! Ένας καθόλα άξιος Ανώτατος Λειτουργός του Δημοσίου, από αυτούς που τείνουν να εκλείψουν, δυστυχώς!

Η ευθύνη του ΟΑΥ

Ως εδώ καλά για τη Λευκωσία! Ωστόσο, καλά κάνουν ο Πρόεδρος, αλλά και τα Μέλη του Συμβουλίου του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας να μην επιχειρήσουν χειρισμούς και διευθετήσεις που θα είναι παράνομες και αντίθετες με το πνεύμα και το γράμμα του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας και των Νομοθεσιών, εν ονόματι οποιασδήποτε πρόφασης! Ας μην επιχειρήσουν να περάσουν την κάμηλο μέσα από την τρύπα του βελονιού, γιατί οι πολίτες βλέπουν προσεκτικά στάσεις και συμπεριφορές… Επίσης, ας θυμηθούν και ποιες υποχρεώσεις έχουν σύμφωνα με το Μέρος IV του Νόμου περί ΕΟΑ, σε σχέση με τη «Συμμετοχή Πολιτών», πριν τη λήψη αποφάσεων που αφορούν ΚΑΙ πολεοδομικά θέματα.

Ο Διευθυντής Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και ο Δήμαρχος και το σημερινό Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας οφείλουν να προασπίσουν με αποφασιστικότητα και σθένος το δημόσιο συμφέρον, όπως περιγράφεται και εξειδικεύεται στο Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας, στο Σχέδιο Περιοχής του Κέντρου της Πρωτεύουσας και σε διάφορες νομοθεσίες, και να σταθούν ξεκάθαρα, χωρίς υπεκφυγές και δικολαβισμούς, στην πλευρά της Λευκωσίας.

Οι προϋποθέσεις για τα κίνητρα

Και για όσους κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν: Τα κίνητρα που ανανεώνονται, άκριτα και αναιτιολόγητα, και διαιωνίζονται από το 2013 και μετά, είναι κίνητρα και ΠΑΡΕΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ, ΜΟΝΟ στις περιπτώσεις που το Κράτος κρίνει ότι:

  • υπηρετείται το δημόσιο συμφέρον και, ταυτόχρονα,
  • δεν προκαλείται ζημιά στο δημόσιο συμφέρον.

Τα κίνητρα ΔΕΝ αποτελούν κεκτημένο δικαίωμα ή περιουσιακό στοιχείο οποιουδήποτε ιδιοκτήτη γης και ας πάψουν ορισμένοι να τα ερμηνεύουν όλα προς εξυπηρέτηση των μεγαλοσχημόνων αιτητών, και να υποκρίνονται πως με τις αποφάσεις τους προσπαθούν, δήθεν, να προφυλάξουν το δημόσιο από απαιτήσεις του όποιου ιδιοκτήτη γης για αποζημιώσεις! Εντέλει, το Υπουργικό Συμβούλιο και ο Υπουργός Εσωτερικών, ας αντιληφθούν πως εφόσον η Οικονομία πάει τόσο καλά όσο οι ίδιοι υποστηρίζουν, είναι καιρός να τερματίσουν την πολιτική των «γενναιόδωρων πολεοδομικών κινήτρων» και να εφαρμόσουν επιτέλους όσα ορίζουν τα Σχέδια Ανάπτυξης, που ισχύουν για κάθε μέσο πολίτη και ιδιοκτήτη γης.

Τέλος, ΤΩΡΑ, όχι αργότερα, είναι αναγκαίο να ακουστούν δυνατά και ξεκάθαρα οι σχετικές απόψεις και θέσεις του ΕΤΕΚ, του Συλλόγου Αρχαιολόγων και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, του Παγκύπριου Οργανισμού Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, των Φίλων της Λευκωσίας, των Φίλων του Αγίου Αντρέα και της Ακαδημαϊκής Κοινότητας. Μιλήστε όλοι, έστω και αν δεν σας ρωτήσουν, γιατί αύριο θα είναι πλέον πολύ αργά.

* Αρχιτέκτονας – Πολεοδόμος

Πρώην Γενικός Διευθυντής Υπουργείων