Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει μια κρίσιμη καμπή στην πορεία της. Η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ υστερεί σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες για πάνω από 20 χρόνια, με το χάσμα του ΑΕΠ να έχει διευρυνθεί από 15% το 2002 σε 30% το 2023. Η κατάσταση αυτή απαιτεί άμεση και συντονισμένη δράση, προκειμένου να αποκατασταθεί η δυναμική της Ευρώπης στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη.
Η ανάγκη για μια ισχυρή και λειτουργική Ενιαία Αγορά είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Αυτό το γεγονός ώθησε την BusinessEurope, της οποίας μέλος είναι η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ), να τονίσει ότι «είναι απαραίτητη μια αποφασιστική και συντονισμένη ευρωπαϊκή αντίδραση». Οι προκλήσεις της εποχής απαιτούν στρατηγικές που θα ενισχύσουν την ελκυστικότητα της ΕΕ για επενδύσεις και θα επαναφέρουν την ενότητα των κρατών μελών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια πραγματικά ενιαία και ανταγωνιστική αγορά.
Η Ενιαία Αγορά, ως θεμέλιος λίθος για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, πρέπει να διασφαλίσει την ελεύθερη κίνηση αγαθών, υπηρεσιών, κεφαλαίων και εργατικού δυναμικού, χωρίς περιορισμούς που εμποδίζουν τη λειτουργία της και περιορίζουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Σήμερα, σε τομείς όπως οι υπηρεσίες, το 60% των εμποδίων που υπήρχαν πριν από 20 χρόνια εξακολουθούν να επηρεάζουν τις επιχειρήσεις και να μειώνουν τη δυναμική τους.
Η αναγκαία δράση για την αναζωογόνηση και την ολοκλήρωση της Ενιαίας Αγοράς της ΕΕ αποτυπώνεται στη συμφωνημένη Οριζόντια Στρατηγική για την Ενιαία Αγορά. Αυτή η στρατηγική προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να αντιμετωπιστούν οι υπάρχουσες προκλήσεις και να αποδειχθεί η αποφασιστικότητα των ευρωπαϊκών θεσμών να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Παράλληλα, η στρατηγική αυτή θα ενδυναμώσει την οικονομική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών. Βασική θέση της BusinessEurope που κατατέθηκε κατά την εκπόνηση της στρατηγικής ήταν η ανάγκη συμπερίληψης συγκεκριμένων δράσεων με ξεκάθαρα χρονοδιαγράμματα και να εκτελείται χωρίς καθυστερήσεις.
1/ Ενίσχυση των δράσεων με σαφή χρονοδιαγράμματα και ορόσημα
Η στρατηγική θα πρέπει να αναπτύξει επείγουσες ενέργειες με ξεκάθαρες προθεσμίες και στόχους για την ολοκλήρωση της Ενιαίας Αγοράς σε κρίσιμους τομείς όπως τα αγαθά, οι υπηρεσίες, τα δεδομένα και ο ψηφιακός τομέας, η πρόσβαση στην αγορά προϊόντων, το κεφάλαιο και η ενέργεια. Αυτή η στρατηγική πρέπει να είναι πράγματι οριζόντια και να περιλαμβάνει συντονισμένες προσπάθειες από όλες τις σχετικές υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η καταπολέμηση της διάσπασης των κανόνων είναι καίριας σημασίας.
2/ Μείωση της Ρυθμιστικής Επιβάρυνσης
Στο πλαίσιο αυτό, είναι κρίσιμο να προχωρήσουμε σε μια φιλόδοξη μείωση του διοικητικού βάρους για τις επιχειρήσεις, με στόχο τη μείωση των απαιτήσεων αναφοράς τόσο για τις μεγάλες επιχειρήσεις όσο και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η απομάκρυνση των περιττών ή ασύμβατων κανόνων, ιδίως στους τομείς της βιωσιμότητας, της κυκλικής οικονομίας, της ψηφιοποίησης και των δεδομένων, είναι καίριας σημασίας για την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς.
3/ Ενίσχυση της Εφαρμογής και Εποπτείας της Ενιαίας Αγοράς
Η ενίσχυση της εφαρμογής των κανόνων της Ενιαίας Αγοράς και η προστασία της από παραβάσεις απαιτεί ανασχεδιασμό των διαδικασιών επιβολής των κανόνων και μεγαλύτερη συνεργασία με τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή οφείλει να επανενεργοποιήσει τις διαδικασίες παραβίασης, να καταστήσει τις διαδικασίες αυτές ταχύτερες και πιο διαφανείς και να αυξήσει τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
4/ Μεταρρύθμιση της Νομοθετικής Διαδικασίας της ΕΕ
Για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της Ενιαίας Αγοράς, η ΕΕ πρέπει να αναμορφώσει τη νομοθετική διαδικασία της, ενσωματώνοντας τις συνέπειες κάθε νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας στις επιπτώσεις για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη. Η στρατηγική αυτή απαιτεί επίσης τη σύσταση περισσότερων θεσμικών συνεργασιών και την ενίσχυση της διαβούλευσης με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς από τα πρώτα στάδια νομοθέτησης.
5/ Αναδιάρθρωση των Πόρων για την Παρακολούθηση της Αγοράς
Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων, πρέπει να αναδιαρθρωθούν οι πόροι που διατίθενται για την εποπτεία της αγοράς, εστιάζοντας στα πιο επικίνδυνα φαινόμενα αποτυχίας της αγοράς και ενισχύοντας τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Η επιτυχία αυτής της στρατηγικής απαιτεί ισχυρή δέσμευση και συνεργασία από όλους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τα κράτη μέλη. Αν η Ευρώπη καταφέρει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτές τις προκλήσεις, η Ενιαία Αγορά θα αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την ευημερία των πολιτών της.
Η ΟΕΒ, υπογραμμίζει τη σημασία της ολοκλήρωσης της Ενιαίας Αγοράς για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία ενός πιο ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην ΕΕ.
*Λειτουργός, Τμήμα Επιχειρηματικής Ανάπτυξης (ΟΕΒ)