Εκτελεστικός Διευθυντής Ομίλου Louis
Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην έντυπη ειδική έκδοση «2025: Έτος Προκλήσεων και Ευκαιριών», η οποία περιλαμβάνει σημαντικές επώνυμες απόψεις και κυκλοφόρησε με τον «Φιλελεύθερου» την Κυριακή 12/1. Δείτε εδώ όλα τα άρθρα σε ηλεκτρονική μορφή
Είναι γνωστό πως ο τουρισμός ανέκαθεν διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας, τροφοδοτώντας συνάμα πολλούς άλλους τομείς. Όλους εμάς που δραστηριοποιούμαστε επί δεκαετίες στον τομέα, μάς χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι, παρά τις συνεχείς αντιξοότητες και ιδιαίτερα τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν ένεκα των δύο παρατεταμένων πολέμων, ως χώρα πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό να διατηρηθεί η ομαλότητα και η αισιοδοξία στους εμπλεκόμενους τουριστικούς φορείς, επιδεικνύοντας παράλληλα σημαντικές επιδόσεις.
Το 2024 ήταν μια καλή χρονιά σε ότι αφορά τον τουρισμό στην Κύπρο, μιας και οι αφίξεις τουριστών από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο (διαθέσιμα στοιχεία) κινήθηκαν πέραν του αναμενόμενου, σημειώνοντας αύξηση 4,6% σε σχέση με το 2023 και αύξηση 0,8% σε σχέση με το 2019. Στο ίδιο μήκος κύματος και τα έσοδα, εφόσον παρουσιάζονται αυξημένα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κατά 4,9% για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, με ενδείξεις για νέο ρεκόρ. Η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ το 2024 υπολογίζεται στο 13,5%. Αν και σύμφωνα με τα στοιχεία η επίδοση αφίξεων του δεκαμήνου είναι η καλύτερη των αντίστοιχων περιόδων που είχε ποτέ η χώρα, γνωρίζουμε πως οι αφίξεις δεν είναι αντιπροσωπευτικές της πληρότητας των ξενοδοχείων, αφού διαπιστώνονται σημαντικές διαρροές, φαινόμενο που ολοένα και διογκώνεται. Αναφέρομαι βεβαίως στα σημαντικά ποσοστά επισκεπτών που είτε καταφθάνουν στις ελεύθερες περιοχές και ακολούθως μεταβαίνουν και διανυκτερεύουν στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, είτε χρησιμοποιούν καταλύματα βραχυχρόνιας ενοικίασης τύπου Airbnb.
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα δυναμική της ζήτησης στην αγορά των ξενοδοχειακών κρατήσεων, οι προβλέψεις για τη σεζόν του 2025 είναι συγκρατημένα αισιόδοξες. Ταυτόχρονα, στις τάσεις που θα κυριαρχήσουν, δεδομένων των διεθνών οικονομικών συγκυριών, πρωταγωνιστεί η διαρκής αναζήτηση του value for money από τους επισκέπτες. Η παρούσα θετική συγκυρία για τον τουρισμό δεν αποτελεί εγγύηση ότι η πορεία του θα συνεχιστεί με τον ίδιο τρόπο στο μέλλον, καθώς οι φορείς του τουρισμού στην Κύπρο καλούνται να διαχειριστούν ποικίλες προκλήσεις όπως η αεροπορική συνδεσιμότητα, η συνεχιζόμενη έλλειψη προσωπικού, οι επίμονες πληθωριστικές τάσεις, το υψηλό κόστος δανεισμού, το αυξημένο κόστος ενέργειας και γενικά των πρώτων υλών. Παράλληλα, οι συζητήσεις περί υπερτουρισμού και κλιματικής αλλαγής προκαλούν σε κάποιο βαθμό αβεβαιότητα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό, ενώ οι ανταγωνιστικοί προορισμοί προσφέρουν νέα τουριστικά καταλύματα σε χαμηλότερες τιμές. Επιπλέον πρόκληση για τον τομέα στο άμεσο μέλλον θα αποτελέσει το κόστος αναβάθμισης των κτιριακών υποδομών, ώστε να πληρούν τα νέα ρυθμιστικά πρότυπα ενεργειακής απόδοσης.
Πέρα από τη διατήρηση και περαιτέρω ενίσχυση της κύριας αγοράς του τουρισμού της χώρας, δηλαδή του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία διατηρείται σταθερά σε υψηλές επιδόσεις, πρέπει να συνεχιστούν οι στοχευμένες προσπάθειες προώθησης της Κύπρου ως τουριστικού προορισμού στις ανερχόμενες ευρωπαϊκές αγορές, όπως η πολλά υποσχόμενη αγορά της Πολωνίας και βεβαίως της Γαλλίας και της Γερμανίας. Για να προσελκύσουμε όμως τουρίστες από αυτούς τους προορισμούς πρέπει αφενός να ενισχύσουμε την αεροπορική συνδεσιμότητα της χώρας και αφετέρου, να αναβαθμίσουμε και να εμπλουτίσουμε τις υφιστάμενες υποδομές. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για βιώσιμα έργα υποδομής κυρίως στα ορεινά, γεγονός που θα ωθήσει την ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού, επιτυγχάνοντας καλύτερη διασπορά τουριστών στο νησί. Παραμένει βεβαίως και φέτος το στοίχημα της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Πάντως αξίζει να σημειωθεί πως σχεδόν όλες οι περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, με πρώτη την Πάφο, έχουν κερδίσει κάποιες βδομάδες στην αρχή και στο τέλος της φετινής τουριστικής περιόδου.
Ο τομέας του τουρισμού έχει μεταμορφωθεί δραστικά προς το καλύτερο με τις ραγδαίες αλλαγές που επιφέρουν οι διάφορες εξελιγμένες εφαρμογές της τεχνολογίας, καθώς και τεχνητής νοημοσύνης. Πρέπει όμως να δίνεται η δέουσα προσοχή σε αυτή την ενσωμάτωση, πάντοτε με ορθή κρίση και σεβασμό προς στον ανθρώπινο παράγοντα. Οι συνεχώς εξελισσόμενες ανάγκες, ως απόρροια της ψηφιοποίησης και της ευαισθητοποίησης των επισκεπτών σε θέματα βιωσιμότητας, απαιτούν συνεχή παρακολούθηση και ανάλυση. Ειδικότερα την ώρα που τα θέματα βιωσιμότητας (ESG) ανάγονται σε κορυφαία προτεραιότητα παγκοσμίως, οι επιχειρήσεις πρέπει να υιοθετούν ξεκάθαρες βιώσιμες πρακτικές, επιδιώκοντας οι δραστηριότητές τους να αφήνουν θετικό αποτύπωμα τόσο στο περιβάλλον όσο και στις κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιούνται. Επαγρύπνηση, ευελιξία και προσαρμοστικότητα αποτελούν την ορθή προσέγγιση απέναντι στις προκλήσεις της εποχής, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου τα πράγματα δεν εξελίσσονται σύμφωνα με τους αρχικούς σχεδιασμούς.
Ο ανταγωνισμός χρόνο με τον χρόνο εντείνεται, με τρόπο που ως χώρα δεν μας παρέχεται άλλη πίστωση χρόνου. Εμείς ως Όμιλος Louis αξιοποιούμε κάθε συγκυρία για να βελτιωνόμαστε, εφαρμόζοντας βιώσιμες λύσεις στα προβλήματα που παρουσιάζονται. Πιστεύουμε πολύ στον κυπριακό και στον ελληνικό τουρισμό, και παραμένουμε αφοσιωμένοι στην περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση των δραστηριοτήτων μας στον τομέα της φιλοξενίας και στις δύο αυτές χώρες.