Η Εβδομάδα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία 2023, που έχει καθιερωθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA), πραγματοποιείται φέτος από τις 23 έως τις 27 Οκτωβρίου 2023.
Αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση και ενίσχυση των γνώσεων σχετικά με τους νέους, αναδυόμενους κινδύνους που προκύπτουν από τη μετάβαση των επιχειρήσεων και της εργασίας ευρύτερα στην ψηφιακή εποχή.
Η φετινή εκστρατεία επικεντρώνεται σε πέντε βασικές παραμέτρους, που καθορίστηκαν ύστερα από σχετική έρευνα που διεξήγαγε ο EU-OSHA για την ψηφιοποίηση, κατά την περίοδο 2020-2023.
- Εργασία σε Ψηφιακές Πλατφόρμες
- Αυτοματοποίηση Καθηκόντων
- Εξ αποστάσεως και Υβριδική Εργασία
- Διαχείριση εργαζομένων μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης
- Ευφυή Ψηφιακά Συστήματα
Εστιάζοντας σε αυτούς τους τομείς προτεραιότητας και αναδεικνύοντας καλές πρακτικές για ευαισθητοποίηση και λήψη κατάλληλων προληπτικών και προστατευτικών μέτρων, μέσα από την εκστρατεία επιδιώκεται να αναδειχθεί η δυνατότητα να προσφερθεί ένα ασφαλέστερο, υγιέστερο και πιο βιώσιμο ψηφιακό περιβάλλον εργασίας σε όλους τους εργαζομένους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence-AI) μπορούν να υποστηρίξουν τους εργαζόμενους σε επικίνδυνα περιβάλλοντα εργασίας. Η απομακρυσμένη εργασία ευνοεί την ευελιξία και την καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Είναι γεγονός ότι η ταχεία ψηφιοποίηση στους χώρους εργασίας έχει ενισχύσει σημαντικά την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα. Η μετάβαση προς τις νέες τεχνολογίες προϋποθέτει τη συμμετοχή και πρωτίστως τη δέσμευση της ηγεσίας των επιχειρήσεων και οργανισμών στα θέματα ασφάλειας και υγείας, καθώς και τη συνεχή εκπαίδευση και την ξεκάθαρη ανάθεση ρόλων και αρμοδιοτήτων των εργαζομένων.
Στον αντίποδα, πρέπει να σημειωθεί ότι οι πιο πάνω αναφερόμενες τεχνολογίες μπορούν να οδηγήσουν σε σωματική καταπόνηση και μυοσκελετικές παθήσεις εάν χρησιμοποιηθούν για παρατεταμένες χρονικές περιόδους, καθώς και σε καταστάσεις αυξημένου στρες, κοινωνικής αποξένωσης ή κακής ψυχοκοινωνικής υγείας.
Η ανάπτυξη τεχνολογιών ΑΙ, η προηγμένη ρομποτική, η ευρεία συνδεσιμότητα, το διαδίκτυο, οι φορητές συσκευές και οι πλατφόρμες αλλάζουν ταχύτατα την έως σήμερα λειτουργία της εργασίας και κατά συνέπεια επηρεάζεται το ποιος εργάζεται, πότε και πώς οργανώνεται και παράλληλα πώς τυγχάνει διαχείρισης η εργασία.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες παρέχουν πλέον βασικές υπηρεσίες σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας μας. Τα ρομπότ γίνονται κινητά, ευφυή και συνεργατικά. Οι έξυπνες μηχανές αναλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα όχι μόνο χειρωνακτικών αλλά και γνωστικών εργασιών που προηγουμένως εκτελούνταν από ανθρώπους. Οι εργαζόμενοι επιβλέπονται όλο και περισσότερο από τεχνολογίες παρακολούθησης και αλγορίθμους.
Η διασυνδεδεμένη οικονομία, επτά ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο παγκοσμίως απαιτεί ακόμη πιο ευέλικτη οργάνωση της εργασίας, οδηγώντας σε νέες μορφές εργασίας. Η εφαρμογή της τηλεργασίας επεκτείνεται ολοένα και περισσότερο και χωρίς τις απαραίτητες δικλίδες ασφαλείας ενδεχομένως εγκυμονεί κινδύνους σε σχέση με την κυβερνοασφάλεια των επιχειρήσεων αλλά και της εργονομίας και ψυχικής υγείας των τηλεργαζομένων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ψυχοκοινωνικοί και οργανωτικοί παράγοντες κινδύνου χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, καθώς ενδέχεται να προκαλέσουν υψηλότερα επίπεδα εργασιακού άγχους και κακής ψυχικής υγείας.
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) συνυπέγραψε τη Συμφωνία-Πλαίσιο για το εργασιακό άγχος στις 17 Ιουνίου 2008, μέσω της οποίας ενθαρρύνονται οι εργοδότες να εφαρμόζουν πρόσθετα, προαιρετικά μέτρα για την προαγωγή της ψυχικής ευεξίας του προσωπικού τους. Η διαχείριση του άγχους, εκτός από ηθική υποχρέωση για τους εργοδότες, αποτελεί και νομική υποχρέωση καθότι εντάσσεται πλέον στους πιθανούς κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων.
Η ΟΕΒ θεωρεί δεδομένο, απαραίτητο και αναπόφευκτο τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων και οργανισμών λόγω των ψηφιακών τεχνολογιών, αφού πολλές επιχειρήσεις θα επωφεληθούν, μέσω καινοτόμων τρόπων παρακολούθησης ή βελτιώνοντας την ποιότητα της εργασίας με την απαλλαγή των εργαζομένων από επικίνδυνα ή επαναλαμβανόμενα/ συνήθη καθήκοντα, ενισχύοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητά τους.
Συνεπώς, η λήψη μέτρων απαιτεί προσοχή, εξαιτίας των αναδυόμενων κινδύνων που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση, από τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες αυτές θα επηρεάσουν την απασχόληση και τις αλλαγές που απαιτούνται προκειμένου να μειωθούν στον χαμηλότερο δυνατό βαθμό τυχόν αρνητικές συνέπειες της μη αναστρέψιμης διαδικασίας της ψηφιοποίησης, π.χ. κατάργηση υφιστάμενων θέσεων εργασίας που αντικαθιστούνται από τεχνολογίες αιχμής, αυξημένες ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό με εξειδικευμένα προσόντα και δεξιότητες.
Η συνεχής επένδυση στην εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού και η συχνή επικοινωνία κρίνονται επιβεβλημένες.
Λειτουργός, Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων και Κοινωνικής Πολιτικής ΟΕΒ
