Δεν ξέρω ποιος και πότε, αλλά κάποιος κάποτε είπε πως εκτός από την ανηφόρα και την κατηφόρα, δεν γίνεται, πρέπει να υπάρχει και ίσιος δρόμος.
Είναι δυνατό οι καταναλωτές να μην επιθυμούν να παίρνουν στο σπίτι λαχανικά και φρούτα και άλλα γεωργικά προϊόντα χωρίς φυτοφάρμακα ή χημικές προσθετικές ουσίες; Όχι δεν είναι. Όλοι το θέλουν και το ζητούν. Και οι γεωργοί πρώτοι απ’ όλους θα το ήθελαν.
Γιατί όμως η μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών διαλέγει τα μεγαλύτερα, ομορφότερα και πιο σφικτά ροδάκινα π.χ., από τα κιβώτια; Θέλουν και παπά να τους πει πως και το μέγεθος και η όψη και η υφή των φρούτων -πολλές φορές και η γεύση- ρυθμίζονται ή καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό με χημικές ουσίες; Βλαβερές ή όχι δεν ξέρω, αλλά σίγουρα επιτρεπόμενες, νόμιμες.
Δεν είναι μόνο θέμα ποικιλίας. Πλέον, όπου διαβάσεις για δέντρα, σου γράφει «μεγαλόκαρπη ποικιλία» (διότι μας πήρε είδηση η αγορά), άντε να σου γράψει «καρποί μεσαίου μεγέθους». Όμως, κανένα δέντρο, καμιάς ποικιλίας δεν μεγαλώνει τους καρπούς του αναλόγως προδιαγραφών της φύσης ή των εργαστηρίων. Τους μεγαλώνει ή τους αφήνει μικρότερους αναλόγως της βοήθειας – τροφής που θα τους προσφέρει ο καλλιεργητής. Γι’ αυτό σού λένε οι γεωπόνοι «αν του δώσεις του δέντρου, θα σου δώσει». Ωραία, τι να του δώσεις; Κοπριά; Πού να τη βρεις; Και αν τη βρεις, νομίζεις πως είναι η κοπριά που έβαζε ο παππούς σου στις καλλιέργειες του πριν τον πόλεμο; Νομίζεις πως είναι απαλλαγμένη από τα κατάλοιπα των αντιβιοτικών που κατεβάζουν με τα λίτρα τα ζώα ή από τα κατάλοιπα των συντηρητικών και άλλων χημικών ουσιών στις τροφές;
Θα βάλεις λίπασμα, φίλε, αν θέλεις να μεγαλώσουν τα δέντρα σου και οι καρποί τους. «Bασική λίπανση» τον χειμώνα και ειδικού στόχου κρυσταλλική, άνοιξη και καλοκαίρι. Ελεγχόμενα, αδειοδοτημένα λιπάσματα που κυκλοφορούν στην αγορά. Αν το παρακάνεις, νομιζόμενος πως έτσι θα έχεις τα μεγαλύτερα και ακριβότερα φρούτα στην αγορά, απλά θα κάψεις την τσέπη σου (50 ευρώ το 25κιλο) ή τα ίδια τα δέντρα σου. Θέλει μέτρο και η γεωργία. Και συνείδηση, ευθύνη.
Μέτρο και συνείδηση θέλει και η χρήση φυτοφαρμάκων, που ήταν το θέμα της ημέρας χθες. Χωρίς φυτοφάρμακα η όποια παραγωγή θα λεηλατηθεί από δεκάδες εχθρούς, αόρατοι οι περισσότεροι. Μόλις προχθές ειδοποίησε με sms το Τμήμα Γεωργίας «ψεκάστε τις μηλιές για την τρίτη γενιά της καρπόκαψας». Τόλμα να μην ψεκάσεις.
Την έπαθε και ο υπογράφων φέτος. Είπε να μην ψεκάσει τον χειμώνα τις δαμασκηνιές με χαλκούχα («αφού είναι σε λήθαργο, τι τα θέλουν τα φάρμακα;») και ένιωσε να δικαιώνεται όταν αργότερα οι δαμασκηνιές ντύθηκαν νύφες και άρχισε η καρπόδεση. Βγήκαν τα φύλλα, όμορφα, λαμπερά, υγιή. Τρομάρα του. Μέσα σε 5-10 μέρες το κορύνεο, ένας σπαστικός μύκητας, θέρισε αρχικά τα φύλλα και μετά τον καρπό. Σχεδόν όλο τον καρπό, γενοκτονία. Καμία δυνατότητα ταχείας αναχαίτισης. «Μα δεν ψέκασες τον χειμώνα; Άτε ρε φίλε», σχολίαζαν γεωπόνοι και άλλοι. Τώρα, μετά από 2-3 ψεκάσματα, τα δέντρα έβγαλαν νέα υγιή φύλλα, που αν προστατευθούν από το κορύνεο, άλλους μύκητες και τις αλλεπάλληλες γενιές παρασιτικών και μυζητικών εντόμων, που τρώνε και τους οφθαλμούς, ίσως καρποδέσουν του χρόνου.
Λένε πως υπάρχουν βιολογικά φυτοφάρμακα. Υπάρχουν. Πολλές φορές είναι πιο ακριβά και πολύ λιγότερο αποτελεσματικά. Όπως λιγότερο αποτελεσματική είναι και η βιολογική λίπανση. Και αυτό φαίνεται -και μετριέται- στην ανάπτυξη των δέντρων, στην ποσότητα του καρπού και στην εμφάνιση του. Η οποία δυστυχώς είναι ο αποφασιστικός παράγοντας επιλογής για τους πλείστους καταναλωτές, ιδιαίτερα νέους. Και για τους μεσιτέμπορους, βέβαια.
Ορθώς επιδιώκει η ΕΕ να μειώσει τη χρήση φυτοφαρμάκων. Και οφείλουν τα κράτη να ασκούν αυστηρότατο έλεγχο και να επιβάλλουν ποινές για όσους κάνουν κατάχρηση. Και ορθώς πολύ συχνά η ΕΕ απαγορεύει διά παντός κάποιες δραστικές ουσίες, κρίνοντάς τις τοξικές και καρκινογόνες. Όμως, είναι και ανυπόφορα υποκριτική η στάση των Βρυξελλών. Διότι ανακοινώνουν, π.χ., πως η τάδε δραστική ουσία είναι πολύ επικίνδυνη και απαγορεύεται η χρήση της στην ΕΕ αλλά… σε δύο χρόνια από σήμερα. Γιατί σε δύο χρόνια; Ε μάλλον για να προλάβουν οι βιομηχανίες και οι έμποροι να ξεφορτωθούν το στοκ τους. Πώς; Πουλώντας το στους γεωργούς για να το ρίξουν στα δέντρα.
Τώρα λένε δεν θα ψεκάζουμε… στη μισή Κύπρο και βάλε. Και τι θα γίνει; Δεν θα έχουν φυτοφάρμακα τα φρούτα που θα εισάγουμε; Τι λέτε καλέ.
