Τον Αύγουστο του 2025, τα ελληνικά πανεπιστήμια καλούνται για πρώτη φορά να εφαρμόσουν τη ρύθμιση του νόμου Κεραμέως, που προβλέπει τη διαγραφή φοιτητών που έχουν ξεπεράσει το ανώτατο όριο φοίτησης. Το θέμα έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και επανέρχεται στη δημόσια συζήτηση, καθώς τα ΑΕΙ ζητούν εξαιρέσεις και παράταση για όσους βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Ο ν. 4957/2022 (νόμος Κεραμέως) ορίζει ότι:
- Για τετραετή προγράμματα, το ανώτατο όριο φοίτησης είναι 6 έτη.
- Για πενταετή προγράμματα, η μέγιστη διάρκεια είναι 8 έτη.
- Μετά το πέρας αυτών των ορίων, το Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος υποχρεούται να εκδώσει πράξη διαγραφής.
Ποιοι εξαιρούνται από τις διαγραφές:
- Φοιτητές με σοβαρά προβλήματα υγείας (δικά τους ή συγγενών πρώτου βαθμού).
- Όσοι βρίσκονται σε καθεστώς μερικής φοίτησης, λόγω εργασίας, αναπηρίας ή αθλητικών υποχρεώσεων.
- Φοιτητές που έχουν διακόψει τις σπουδές τους με νόμιμη αναστολή έως 2 χρόνια.
Τα πανεπιστήμια έχουν την ευθύνη να εφαρμόσουν τον νόμο, ενώ η μη εφαρμογή του επισύρει πειθαρχικές κυρώσεις και επηρεάζει την κρατική επιχορήγηση των ιδρυμάτων.
Οι αντιδράσεις των πανεπιστημίων και οι προτάσεις για αλλαγές
Στη Σύνοδο των Πρυτάνεων που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο, οι πανεπιστημιακές αρχές ζήτησαν μεταβατική περίοδο και εξαιρέσεις για φοιτητές που είναι κοντά στο πτυχίο.
Το ΕΚΠΑ προτείνει να προστεθούν εξαιρέσεις για:
- Φοιτητές που εργάζονται, έστω και περιστασιακά, για βιοποριστικούς λόγους.
- Όσους δεν δήλωσαν μαθήματα ή δεν συμμετείχαν σε εξετάσεις για τεκμηριωμένους λόγους.
- Όσους αντιμετωπίζουν άλλες εύλογες δυσκολίες κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.
Παράλληλα, η ΠΟΣΔΕΠ κάλεσε το Υπουργείο Παιδείας να τροποποιήσει τον νόμο, χαρακτηρίζοντας τις διατάξεις του «άδικες και ανεδαφικές».
Πόσοι φοιτητές κινδυνεύουν με διαγραφή
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της ΕΘΑΑΕ (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης), το 2023 υπήρχαν 695.678 εγγεγραμμένοι φοιτητές στα ΑΕΙ, εκ των οποίων:
- 361.888 (52%) ήταν ενεργοί και εντός του ορίου φοίτησης.
- 333.790 (48%) είχαν ξεπεράσει το ανώτατο όριο σπουδών.
Ωστόσο, παραμένει άγνωστο πόσοι από αυτούς βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους και αν η εφαρμογή του νόμου θα οδηγήσει σε μαζικές διαγραφές ή αν θα υπάρξουν εξαιρέσεις και παρατάσεις.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Το Υπουργείο Παιδείας δεν έχει δώσει σαφείς απαντήσεις, διατηρώντας επιφυλακτική στάση. Ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης έχει δηλώσει ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί, αλλά ζήτησε στοιχεία από τα πανεπιστήμια για να εκτιμηθεί η κατάσταση.
Το θέμα θα συζητηθεί εκ νέου στη Σύνοδο των Πρυτάνεων τον Μάιο στη Θεσσαλονίκη, όπου θα εξεταστεί η πιθανότητα νέων νομοθετικών ρυθμίσεων. Μέχρι τότε, οι φοιτητές που κινδυνεύουν με διαγραφή παραμένουν σε αβεβαιότητα.
