«Η ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας ταράζεται», ανέφερε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην ομιλία της για το σχέδιο REARM Europe ύψους 800 δισ. ευρώ, το οποίο ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει μια κρίση ασφάλειας και η ειρήνη δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη, επισημαίνοντας ότι το επίπεδο συναίνεσης για την ευρωπαϊκή άμυνα που είδε στο περασμένο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν ήταν μόνο πρωτοφανές, αλλά κάτι απολύτως αδιανόητο πριν από λίγες εβδομάδες.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ξεκαθάρισε ότι ξεκίνησαν να κινητοποιούνται τεράστιοι πόροι της Ευρώπης για το ζήτημα καθώς πολλές από τις αυταπάτες που υπήρχαν, όπως το ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να βασιστεί επ’ αόριστον στην πλήρη προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών, καταρρέουν. Εξήγησε ότι πρέπει να αξιοποιηθεί κάθε οικονομικός μοχλός για να ενισχυθεί και επιταχυνθεί η παραγωγή άμυνας και αναφέρθηκε σε κάποια βασικά χαρακτηριστικά του σχεδίου:
- Την εθνική ρήτρα διαφυγής, μέσω της οποίας τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες
- Το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE (Security Action for Europe), που θα προσφέρει 150 δισ. ευρώ σε δάνεια για επενδύσεις σε στρατηγικές αμυντικές ικανότητες
- Τα ταμεία συνοχής μέσω των οποίων τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να κατευθύνουν κάποια από τα μη δεσμευμένα κονδύλια τους σε έργα που σχετίζονται με την άμυνα
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, συμπλήρωσε ότι στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής λήφθηκαν γρήγορες και φιλόδοξες αποφάσεις, εγκαινιάζοντας το σχέδιο για την ευρωπαϊκή άμυνα το οποίο επενδύει σε όλους τους τομείς: αεράμυνα, πυραυλικά συστήματα, κυβερνοπόλεμο, τεχνητή νοημοσύνη. «Η αίσθηση του κατεπείγοντος έχει φθάσει. Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κράτη μέλη πρέπει να παραμείνουν ενωμένα για να πετύχουμε μια νέα γεωπολιτική εποχή» σημείωσε, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως η «κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα, η αυτοδιάθεση και ο σεβασμός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων είναι απαραίτητα για την Ουκρανία, όπως είναι απαραίτητα για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Βασίλειο της Δανίας ή την Κύπρο».
Επιφυλάξεις από πολιτικές ομάδες
Στις δικές τους παρεμβάσεις, οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων σημείωσαν πως πρόκειται για ένα θετικό βήμα το οποίο ωστόσο βρίσκεται ακόμη στο αρχικό του στάδιο. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, τόνισε ότι οι όποιες αποφάσεις για το REARM Europe θα πρέπει να περάσουν από το Ευρωκοινοβούλιο. Εξέφρασε, μάλιστα, προβληματισμό για το γεγονός ότι στο σχέδιο δεν περιλαμβάνονται στρατεύματα με την ευρωπαϊκή σημαία, ενώ διερωτήθηκε ποιος θα εκπροσωπήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση στις διαπραγματεύσεις στο Ριάντ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Ο Πούτιν δεν θέλει να δώσει τέλος στον πόλεμο, αλλά στην Ουκρανία. Αυτό που έγινε τις προηγούμενες μέρες στον Λευκό Οίκο έδειξε ότι είμαστε μόνοι μας. Η ασφάλεια μας δεν πρέπει να βρίσκεται στα χέρια των ΗΠΑ ή της Μόσχας αλλά στα δικά μας».
Η Ιράτσε Γκαρσία Πέρες, επικεφαλής της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, ανέφερε πως η Ευρώπη σφυρηλατείται στις κρίσεις και δεν μπορεί να εξαρτάται από τρίτους για την ασφάλεια της.
Ο επικεφαλής της ομάδας «Πατριώτες για την Ευρώπη» Ζορντάν Μπαρντελά, εξέφρασε την άποψη πως η Γαλλία μπορεί να αποτελέσει τη κινητήριο δύναμη αυτού του σχεδίου καθώς είναι από τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες στρατιωτικά.
Ο συμπρόεδρος της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), Νικόλα Προκατσίνι, επέκρινε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι έδωσε λιγότερα χρήματα στην Ουκρανία απ’ ότι οι ΗΠΑ, σημειώνοντας πως η επένδυση στην ασφάλεια είναι πράξη διεκδίκησης αξιοπρέπειας.
Η Βαλερί Αγιέ, του Renew Europe, σημείωσε πως το στρατηγικό διακύβευμα δεν είναι μόνο το χρήμα αλλά και ο συντονισμός, ενώ ο Φιλίπ Λαμπέρτ των Πρασίνων είπε ότι η άμυνα και ασφάλεια είναι κάτι ευρύτερο από όπλα και πυρομαχικά και έχει να κάνει με την υποδομή, την ενεργειακή ασφάλεια και την κυβερνοασφάλεια.
Αποστολή στο Στρασβούργο
