Νέα προκαταρκτικά στοιχεία τα οποία έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Frontex καταδεικνύουν σημαντική μείωση κατά 38% στις παράτυπες διελεύσεις συνόρων στην ΕΕ το 2024, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2021, όταν η μετανάστευση επηρεαζόταν ακόμη από την πανδημία της COVID-19. Την ίδια στιγμή, αύξηση της τάξης του 14% καταγράφηκε στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με την Frontex, παρά την επίμονη μεταναστευτική πίεση, η εντατικοποιημένη συνεργασία της ΕΕ και των εταίρων της κατά των δικτύων διακινητών μείωσε σημαντικά τις διελεύσεις στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης, με περισσότερες από 239.000 ανιχνεύσεις να καταγράφονται πέρυσι.

Η μείωση του συνολικού αριθμού, όπως προστίθεται, οφείλεται κυρίως σε πτώση κατά 59% των αφίξεων μέσω της Κεντρικής Μεσογείου και σε μείωση κατά 78% των ανιχνεύσεων στη Δυτική Βαλκανική διαδρομή. Δεν παρατηρήθηκαν οι ίδιες τάσεις σε όλες τις διαδρομές, καθώς τα πρότυπα μετακινήσεων μετατοπίστηκαν σε όλη την ήπειρο.

Οι βασικές εξελίξεις περιλαμβάνουν:

Κεντρική Μεσόγειος: Οι διελεύσεις μειώθηκαν κατά 59% λόγω λιγότερων αναχωρήσεων από την Τυνησία και τη Λιβύη. Παρά τη σημαντική μείωση, αυτή η διαδρομή αντιστοιχούσε σε περίπου 67.000 διελεύσεις, τη δεύτερη υψηλότερη μεταξύ όλων των διαδρομών.

Δυτική Βαλκανική: Σημειώθηκε απότομη πτώση κατά 78%, χάρη στις εντατικές προσπάθειες των χωρών της περιοχής να ανακόψουν τη ροή.

Ανατολική Μεσόγειος: Οι ανιχνεύσεις αυξήθηκαν κατά 14%, φτάνοντας τις 69.400, λόγω νέων διαδρόμων από την ανατολική Λιβύη, με μετανάστες κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν και την Αίγυπτο.

Δυτική Αφρική: Οι Κανάριες Νήσοι κατέγραψαν αύξηση κατά 18% στις αφίξεις, φτάνοντας σχεδόν τις 47.000, το υψηλότερο νούμερο από τότε που η Frontex άρχισε να συλλέγει δεδομένα το 2009. Αυτό οφείλεται κυρίως στις αναχωρήσεις από τη Μαυριτανία, παρότι οι ροές από άλλα σημεία αναχώρησης μειώθηκαν.

Ανατολικά Σύνορα: Αναφέρθηκε τριπλασιασμός των διελεύσεων, κυρίως στα σύνορα με την Ουκρανία και τη Λευκορωσία.

Κανάλι της Μάγχης: Οι ανιχνεύσεις απόπειρας διελεύσεων προς το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν ελαφρώς, κατά 9% σε σύγκριση με το 2023.

Το 62% των γυναικών που έφτασαν στην ΕΕ εισήλθαν μέσω της Ανατολικής Μεσογείου

Σύμφωνα με την Frontex, η ανάλυση των δημογραφικών δεδομένων δείχνει ότι το ποσοστό των γυναικών μεταξύ των ανιχνευθέντων μεταναστών παρέμεινε σταθερό, λίγο πάνω από το 10%. Εντυπωσιακό χαρακτηρίζει το γεγονός ότι το 62% όλων των γυναικών που έφτασαν στα σύνορα της ΕΕ εισήλθαν μέσω της Ανατολικής Μεσογείου, αντικατοπτρίζοντας τους κινδύνους και τις μεταβαλλόμενες δυναμικές σε άλλες διαδρομές. Οι γυναίκες από το Αφγανιστάν και τη Συρία αποτελούσαν την πλειοψηφία αυτής της ομάδας.

Το ποσοστό των ανηλίκων μεταξύ των παράτυπων μεταναστών αυξήθηκε πέρυσι στο 16%, από 13% το 2023.

Σχολιάζοντας τα προκαταρκτικά στοιχεία, ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Frontex, Χανς Λέιτενς, δήλωσε: «Κάθε χρόνο αντιμετωπίζουμε μοναδικές προκλήσεις στα σύνορά μας που απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση και προσαρμοστικότητα. Αν και το 2024 σημειώθηκε σημαντική μείωση στις παράτυπες διελεύσεις συνόρων, υπογραμμίστηκαν επίσης νέοι κίνδυνοι και μεταβαλλόμενες δυναμικές. Η Frontex και οι αρχές συνόρων σε όλη την Ευρώπη πρέπει να παραμείνουν έτοιμες και ευέλικτες για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά αυτές τις εξελισσόμενες προκλήσεις. Η δέσμευσή μας είναι να προστατεύσουμε τα σύνορα της Ευρώπης, τηρώντας ταυτόχρονα τα υψηλότερα πρότυπα ανθρωπιάς και συνεργασίας».

Έχασαν τη ζωή τους 2.300 άνθρωποι στη θάλασσα

Αυτό που τονίζεται από την Frontex, είναι πως «παρότι τα στοιχεία για τη μεταναστευτική ροή του 2024 αντικατοπτρίζουν πρόοδο, οι προκλήσεις παραμένουν. Τα δίκτυα διακινητών προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες και οι ροές μπορούν να αλλάξουν γρήγορα. Οι αρχές ανέφεραν αυξανόμενη βία από διακινητές στη Δυτική Βαλκανική και αυξανόμενη αστάθεια σε περιοχές όπως το Σαχέλ, που συνεχίζει να οδηγεί μετανάστες προς την Ευρώπη».

Οι θαλάσσιες διελεύσεις, που σύμφωνα με την Frontex συνήθως οργανώνονται από εγκληματικά δίκτυα, εξακολουθούν να θέτουν σε μεγάλο κίνδυνο τους μετανάστες. Όπως αναφέρεται, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) εκτιμά ότι το 2024 έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα 2.300 άτομα, υπογραμμίζοντας το τραγικό ανθρώπινο κόστος αυτών των επικίνδυνων διαδρομών.