Με μια μακροσκελή και πολυσυζητημένη λίστα, η κυβέρνηση Τραμπ προχώρησε στην επιβολή δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα από δεκάδες χώρες και περιοχές, περιλαμβάνοντας ακόμη και ακατοίκητες νησιωτικές επικράτειες, υπερπόντια εδάφη και φτωχά μικρά κράτη με μηδαμινή εμπορική δραστηριότητα.
Η νέα εμπορική στρατηγική, την οποία ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε θριαμβευτικά από τους κήπους του Λευκού Οίκου, προβλέπει ελάχιστο δασμό 10% για όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ, ενώ για ορισμένους εταίρους τα ποσοστά φτάνουν ή και ξεπερνούν το 50%.
Στην ίδια λίστα συνυπάρχουν χώρες όπως η Κίνα (34%), η Ε.Ε. (20%), το Βιετνάμ (46%) και η Ταϊβάν (32%) αλλά και εξωτικά ή ελάχιστα γνωστά εδάφη.
Μεταξύ των πλέον αξιοσημείωτων περιπτώσεων είναι οι Νήσοι Χερντ και ΜακΝτόναλντ, ένα εξωτερικό αυστραλιανό έδαφος 4.100 χλμ. μακριά από το Περθ και 1.700 χλμ. από την Ανταρκτική. Τα νησιά είναι κυριολεκτικά ακατοίκητα και χαρακτηρίζονται από τη UNESCO ως περιοχή με σπάνιο, ανέγγιχτο οικοσύστημα, καθώς βρίσκει κανείς μόνο πιγκουίνους, πτηνά και φώκιες.
Η πρόσβαση στα νησιά χρειάζεται ταξίδι δύο εβδομάδων με πλοίο την Αυστραλία, ωστόσο από χθες καλούνται να πληρώσουν δασμούς 10% σε εισαγωγές προς τις ΗΠΑ, που προφανώς δεν κάνουν!
Αντίστοιχες περιπτώσεις καταγράφηκαν για τις Νήσους Νόρφολκ (29%), Cocos (Κίλινγκ) και Χριστουγεννιάτικα Νησιά (10%), προκαλώντας ειρωνικό σχολιασμό από τον Αυστραλό πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζε, ο οποίος ανέφερε: «Δεν είμαι σίγουρος αν το Νόρφολκ είναι ανταγωνιστής των ΗΠΑ, αλλά αυτό δείχνει ότι κανένα μέρος στον κόσμο δεν είναι ασφαλές από αυτή την πολιτική».
Δασμοί και στα υπερπόντια εδάφη
Μεταξύ των περιοχών που επιβαρύνθηκαν ιδιαίτερα είναι και τα υπερπόντια εδάφη ευρωπαϊκών χωρών. Οι Νήσοι Σεντ Πιερ και Μικελόν, γαλλική αυτοδιοικούμενη περιοχή στον Ατλαντικό, επιβαρύνθηκαν με δασμούς άνω του 50%, ξεπερνώντας τη μητροπολιτική Γαλλία. Αντίστοιχα, το Ρεϋνιόν στον Ινδικό Ωκεανό καταγράφει επιβάρυνση έως και 37%.
Η Βρετανική Ινδική Ωκεάνια – χωρίς μόνιμο πληθυσμό, με μοναδικό εξαγώγιμο προϊόν τα ψάρια – χρεώθηκε με δασμούς 10%.
Μεγαλύτερες επιπτώσεις καταγράφονται στα Νησιά Φώκλαντ, βρετανική επικράτεια στον Νότιο Ατλαντικό, όπου τα εξαγόμενα θαλασσινά επιβαρύνθηκαν με δασμούς 41%. Η απόφαση βασίστηκε στη διαφορά ανάμεσα στις εξαγωγές (27,4 εκατ. δολάρια) και τις ελάχιστες εισαγωγές από τις ΗΠΑ (329.000 δολάρια).
Πλήγμα και στα φτωχότερα κράτη
Το Τοκελάου, ένα μικρό εξαρτώμενο έδαφος της Νέας Ζηλανδίας με μόλις 1.600 κατοίκους και ελάχιστη σύνδεση με τον έξω κόσμο, κατατάχθηκε επίσης στη λίστα των χωρών με δασμό 10%, παρά την παντελή απουσία λιμανιών, αεροδρομίων και εμπορικής δραστηριότητας.
Η Ναούρου, από τα μικρότερα και φτωχότερα κράτη παγκοσμίως, χωρίς μετρήσιμες εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, περιλήφθηκε επίσης με δασμό 10%, παρότι κινδυνεύει να εξαφανιστεί από την κλιματική αλλαγή.
Ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλεί η επιβάρυνση του Λεσόθο με δασμούς 50%, παρά το γεγονός ότι συμμετέχει στο πρόγραμμα AGOA που θεσπίστηκε για να διευκολύνει τις φτωχότερες χώρες της Αφρικής. Η χώρα εξάγει κυρίως υφαντουργικά, ενώ το 58% των κατοίκων της ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Η Μιανμάρ, ήδη υπό κυρώσεις, πλήττεται με 28% δασμό, ενώ η Μαδαγασκάρη επιβαρύνθηκε με 22%, κυρίως λόγω των εξαγωγών βανίλιας ύψους 143 εκατ. δολαρίων.
Η λίστα του υπουργείου Εμπορίου ΗΠΑ παρουσιάστηκε ως προσπάθεια εξισορρόπησης του εμπορικού ισοζυγίου, όμως ο αλγόριθμος ταξινόμησης και επιβολής δασμών έχει προκαλέσει απορίες, σαρκασμό και επικρίσεις για την έλλειψη διαφοροποίησης ανάλογα με το πραγματικό μέγεθος, τον πληθυσμό και τις οικονομικές δυνατότητες κάθε περιοχής.
