Ο δημοσιογράφος Κωστής Κωνσταντίνου, από την πρώτη γραμμή των γεγονότων, παρακολουθεί, καταγράφει και αναλύει όλες τις εξελίξεις για το Philenews
Πού το πάει ο Ερντογάν στη Μέση Ανατολή; Ίσως πρέπει να ακούμε πιο προσεκτικά τον ίδιο. Το ρεσιτάλ αναθεωρητισμού που είχε δώσει στις 14 περασμένου Δεκεμβρίου, μόλις έξι δηλαδή μέρες μετά την ανατροπή Άσαντ, είχε περάσει σχετικά απαρατήρητο αφού, τότε, ο έξω κόσμος παρακολουθούσε τις καταιγιστικές εξελίξεις στη γείτονα χώρα στις οποίες η έκταση του ρόλου της Άγκυρας δεν είχε διαφανεί πλήρως.
Τι είχε πει τότε ο Ερντογάν; Είχε δηλώσει πως η Τουρκία δεν βρίσκεται τυχαία στη Συρία και πως για όποιον θέλει να ξέρει τι κάνει εκεί, η απάντηση είναι πως εάν δεν είχε γίνει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, το Χαλέπι, η Δαμασκός και άλλες συριακές πόλεις «θα παρέμεναν τουρκικές». Για να προσθέσει: «Ακόμα θα ήμασταν μία χώρα».
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι τι επιδιώκει η Άγκυρα διότι αυτό είναι πέρα για πέρα ξεκάθαρο αλλά πρώτον, πώς σκοπεύει και δεύτερον, εάν μπορεί να το επιτύχει. Την περασμένη Κυριακή το μεσημέρι -η Κυριακή είναι πρώτη εργάσιμη μέρα στο Ισραήλ – βρισκόμουν στο γραφείο της υφυπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ Σάρεν Χάσκελ στο ΥΠΕΞ στην Ιερουσαλήμ για μια συνέντευξη την οποία θα δημοσιοποιήσω σύντομα. «Πώς αντιμετωπίζει το Ισραήλ τις εξελίξεις στη Συρία σε σχέση με την Τουρκία;», τη ρώτησα.
Η απάντηση που πήρα είναι πως εδώ και χρόνια η Τουρκία δουλεύει συστηματικά για να επαναφέρει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ότι μπορέσει έστω, θα προσέθετα. Στα κομμάτια που ελέγχει η Τουρκία εντός του συριακού εδάφους, μου είπε η ΥΦΕΞ του Ισραήλ εννοώντας τους εντολοδόχους της Άγκυρας, έχει ουσιαστικά επεκτείνει την κυριαρχία της. Έχει ανοίξει τουρκικά ταχυδρομεία, το νόμισμα είναι η τουρκική λίρα, οι τουρκικές τράπεζες άνοιξαν υποκαταστήματα και πάει λέγοντας.
Είπαμε φυσικά και πολλά άλλα, για το κεφάλαιο της Τουρκίας και όχι μόνο τα οποία έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, ειδικά εάν μιλάμε για το τι προτίθεται να κάνει το Ισραήλ το οποίο, όπως μου είπε και η υφυπουργός Εξωτερικών του, παρακολουθεί πολύ στενά όσα συμβαίνουν στη Συρία.
Όμως, η ανησυχία για τις κινήσεις της Άγκυρας δεν αφορά μόνο το Ισραήλ. Αφορά όλες τις πρώην οθωμανικές αραβικές -και όχι μόνο- χώρες οι οποίες κινδυνεύουν εξίσου, ίσως και πολύ περισσότερο από το Ισραήλ από τον τουρκικό αναθεωρητισμό και επεκτατισμό.
Η Τουρκία με την ανοχή και τη βοήθεια και των χρήσιμων ηλιθίων στη Δύση κινεί σε μεγάλο βαθμό τα νήματα στην περιοχή, ειδικά όσον αφορά τις προβοκάτσιες όπως την υπόθεση του Μαβί Μαρμαρά και τη στήριξη της ισλαμιστικής τρομοκρατίας ευρύτερα, είτε μιλάμε για τη Χαμάς είτε για οποιαδήποτε άλλη οργάνωση του είδους.
Πλέον, έχει αρχίσει να διαφαίνεται ξεκάθαρα πως πίσω από τα της «προστασίας των Παλαιστινίων», η Άγκυρα προωθεί τη δική της, επεκτατική, ατζέντα εις βάρος όχι μόνο του Ισραήλ αλλά και της περιοχής ευρύτερα. Πιο σωστά, τη δική της σε πολιτικό επίπεδο και της ισλαμικής αδελφότητας σε θρησκευτικό επίπεδο.
Οι νέοι κυρίαρχοι στη Συρία, οι ισλαμιστές, είναι και αυτοί όπως και όλοι οι άλλοι σουνίτες τρομοκράτες στη Μέση Ανατολή, είτε φοράνε κουστούμια είτε όχι, κομμάτι της μουσουλμανικής αδελφότητας. Μέρος της οποίας είναι και ο Ερντογάν και το καθεστώς του.
Από αυτή την άποψη οι επιδιώξεις της Άγκυρας δεν έρχονται σε σύγκρουση με αυτές του αλ Γκολάνι. Εκεί όπου τα πράγματα δυσκολεύουν είναι στο εάν ο αλ Γκολάνι και το είδος του στη Συρία είναι έτοιμοι να χαρίσουν ένα μέρος της χώρας τους, το μεγαλύτερο μάλιστα, στον Ερντογάν. Θα μπορούσαν σίγουρα να το δεχθούν στη λογική της δημιουργίας ενός χαλιφάτου αλλά η Τουρκία δεν είναι αυτό που επιδιώκει. Είναι τη δική της εθνική επιβολή μέσω του νεοθωμανισμού στη Συρία και όχι μόνο.
Οι Άραβες όμως, έναν αιώνα τώρα, δοξάζουν τον Αλλάχ για την απαλλαγή από τους Τούρκους και μέχρι σήμερα βλέπουν με καχυποψία κάθε προσέγγιση της Άγκυρας. Οι τελευταίες δε εξελίξεις δείχνουν να τους δικαιώνουν απόλυτα.
Η Τουρκία του Ερντογάν και ο ισλαμισμός της Μουσουλμανικής Αδελφότητας είναι για όλες τις χώρες της περιοχής ένας τεράστιος κίνδυνος. Είτε μιλάμε για την Αίγυπτο, την Ιορδανία, είτε για τις χώρες του Κόλπου (πλην του Κατάρ) και ειδικά για τη Σαουδική Αραβία το ισλαμικό δόγμα της οποίας είναι σε άμεση σύγκρουση με την μουσουλμανική αδελφότητα. Ο σαλαφισμός των Σαουδαράβων και άλλα συναφή ρεύματα ξεκινούν και καταλήγουν στην απόλυτη πίστη στον ηγέτη και απορρίπτουν την όποια σκέψη ανατροπής του.
Η μουσουλμανική αδελφότητα αντίθετα και το ισλάμ που εκπροσωπεί το επιτρέπει. Και αυτό τα εξηγεί όλα.
Αλλά και στην ίδια τη Συρία, ακόμα κι αν ο αλ Γκολάνι δεχθεί να γίνει υποχείριο της Άγκυρας η οποία έχει μάλλον λιγότερα να του προσφέρει από όσα άλλοι παίκτες στην περιοχή, είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα καταφέρει να μην ανατραπεί κάνοντας κάτι τέτοιο. Ήδη η «υπόλοιπη» Συρία, οι σιίτες, οι Κούρδοι, οι χριστιανοί, οι Δρούζοι αλλά και κυρίως οι κοσμικοί σουνίτες, βράζει και στέλνει μηνύματα ότι η εφαρμογή του ισλαμισμού του αλ Γκολάνι – της αλ Κάιντα και της Αδελφότητας – δεν θα περάσει αναίμακτα.
Σε όλα αυτά προστίθεται και το Ισραήλ.
Η Σάρρεν Χάσκελ μου ξεκαθάρισε επίσης στην κουβέντα της πως η Ιερουσαλήμ δεν είναι διατεθειμένη να παρακολουθήσει τον αφανισμό των μειονοτήτων στη Συρία. Εννοούσε πρωτίστως τους Δρούζους και τους Κούρδους. Εννοούσε όμως και όλους τους υπόλοιπους τους οποίους είναι φανερό πως το Ισραήλ θα στηρίξει, ίσως όχι ανοιχτά αλλά σίγουρα ουσιαστικά.
