Ο δημοσιογράφος Κωστής Κωνσταντίνου, από την πρώτη γραμμή των γεγονότων, παρακολουθεί, καταγράφει και αναλύει όλες τις εξελίξεις για το philenews
Νιώθοντας ότι το ενδεχόμενο ανατροπής του προβάλλει ολοένα και πιο έντονο, το ιρανικό καθεστώς προσπαθεί να προλάβει τις εξελίξεις. Την ίδια ώρα όμως πασκίζει να μην φανεί αδύναμο όχι μόνο στα μάτια όσων επιδιώκουν την ανατροπή του αλλά και σε εκείνα των δικών του σκληροπυρηνικών, των Φρουρών της Επανάστασης και όσων υποστηρίζουν αυτή τη γραμμή στην κοινωνία.
Η ανατροπή θα μπορούσε να έρθει μέσω μιας γενικευμένης λαϊκής εξέγερσης όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αναλάβει την εξουσία: είτε μετά από μια αμερικανική επίθεση εναντίον του Ιράν είτε και μετά από την επιβολή κυρώσεων τόσο σκληρών που θα παραλύσουν τη χώρα. Το δεύτερο θεωρείται βέβαιο, ειδικά εάν δεν προκύψει άμεσα το πρώτο. Και ίσως να έχει πιο άμεσες συνέπειες για το σκοτεινό αυτό καθεστώς.
Είτε ισχύει είτε όχι η πληροφορία των New York Times ότι ο Elon Mask είδε εκ μέρους του Τραμπ τον πρέσβη του Ιράν στον ΟΗΕ και του ζήτησε να αποδεχθεί η Τεχεράνη μια νέα συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα με ρητή δέσμευση ότι δεν θα προχωρήσει στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, κάτι που το καθεστώς αλλά μόνο εκείνο διέψευσε, ένα είναι απολύτως βέβαιο: σε καμία στιγμή μετά το 1979, η ιρανική δικτατορία δεν βρέθηκε σε τόσο δύσκολη θέση.
Η τελευταία έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) η οποία παρακολουθεί το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι σύντομη και λέει κάτι απλούστατο: ότι το Ιράν δεν συνεργάζεται μαζί της.
Αυτό με σειρά του σημαίνει πως οποιοδήποτε από τα συμβαλλόμενα στη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μέρη – ΗΠΑ, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν να κάνει χρήση ενός μηχανισμού στη συμφωνία ο οποίος είναι γνωστός ως “snap back”, ως άμεση δηλαδή επαναφορά των «παγωμένων» με βάση τη Συμφωνία ψηφισμάτων του ΟΗΕ (1696, 1737, 1747, 1803 και 1835) τα οποία θα επαναφέρουν εξοντωτικές για τη χώρα αλλά και το καθεστώς κυρώσεις, μαζί και το δικαίωμα χρήσης στρατιωτικών μέσων κατά του Ιράν.
Το θέμα περνάει μεν μέσα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όμως, η Ρωσία προστάτης και… πελάτης των φιλοδοξιών της Τεχεράνης στα πυρηνικά, αυτή παρέχει στο Ιράν την τεχνογνωσία υποτίθεται για σκοπούς ειρηνικούς, πληρώνει ευτυχώς για τους υπόλοιπους τα λάθη του παρελθόντος. Με δική της επιμονή το βέτο των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας καταργήθηκε για αυτήν ειδικά τη συμφωνία. Έτσι εάν π.χ. οι ΗΠΑ αποφασίσουν ότι θα κάνουν χρήση του μηχανισμού, σε σαράντα το πολύ ημέρες, οι κυρώσεις θα επανέλθουν.
Το ιρανικό καθεστώς τρέμει ένα τέτοιο ενδεχόμενο και για αυτό έσπευσε – σήμερα – να συναντήσει την ευρωπαϊκή τρόικα, δηλαδή τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, για να συζητήσει μαζί της το θέμα προσπαθώντας να προλάβει τον Ιανουάριο και την νέα τετραετία Τραμπ.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, o υπουργός Εξωτερικών του Ιράν επιχειρεί να εκβιάσει τη Δύση ότι ο Ανώτατος Θρησκευτικός Ηγέτης Αλί Χαμενεΐ μελετά το ενδεχόμενο να τερματίσει τον δεκαπενταετούς διάρκειας φετφά, τη θρησκευτική δηλαδή διαταγή γνωστή και ως «φάτουα», για την παραγωγή πυρηνικών όπλων εάν οι κυρώσεις επαναφερθούν.
Παράλληλα η Τεχεράνη προκαλεί και με το ζήτημα του Λιβάνου δηλώνοντας πως η συμφωνία για εκεχειρία η οποία, σημειωτέον, έχει ήδη παραβιαστεί επανηλειμμένα από τη Χεζμπολάχ όπως όλοι είχαν προβλέψει, είναι μια πολύ καλή εξέλιξη που θα επιτρέψει την επανασύσταση της τρομοκρατικής οργάνωσης – εντολοδόχου του ιρανικού καθεστώτος.
Το καθεστώς του Ιράν είναι σίγουρα απρόβλεπτο και κανείς στη Δύση δεν θέλει να κάνει την όποια κίνηση θα μπορούσε να αυξήσει την ένταση. Όμως, σε πρώτη φάση.
Είναι ξεκάθαρο ότι την ίδια στιγμή το καθεστώς είναι ευάλωτο όσο ποτέ όχι μόνο εσωτερικά αλλά και όσον αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα το οποίο παραμένει εντελώς εκτεθειμένο μετά την ισραηλινή απάντηση στην ιρανική επίθεση και την διάλυση της αεράμυνας του Ιράν.
Το Ισραήλ το οποίο κατάστρεψε στρατιωτικά τη Χεζμπολάχ αλλά και την ελεγχόμενη τα τελευταίο διάστημα από την Τεχεράνη Χαμάς – περιορίζοντας τις δυνατότητές τους στην τρομοκρατία και μόνο, ίδε η σημερινή τρομοκρατική επίθεση στο Ισραήλ – διαβλέπει και ορθά πως έχει μια ιστορική ευκαιρία να απαλλαγεί από τον εφιάλτη του παρανοϊκού ιρανικού καθεστώτος το οποίο δηλώνει με κάθε ευκαιρία ότι θα καταστρέψει το Ισραήλ.
Το τι θα ακολουθήσει εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο και το πώς θα συμμορφωθεί το Ιράν. Οι ΗΠΑ δείχνουν να του δίνουν – μιλώντας για τον Τραμπ πάντα – μια τελευταία ευκαιρία, το Ισραήλ δημόσια και οι αραβικές χώρες στα κρυφά θέλουν να δουν το καθεστώς να πέφτει. Η ευρωπαϊκή τρόικα προσπαθεί να μεσολαβήσει όμως, η Ουάσινγκτον αλλά και η Ιερουσαλήμ δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία.
Ειδικά η Ιερουσαλήμ δεν κρύβει την απέχθειά της για τη διφορούμενη στάση του Μακρόν και κρατά αποστάσεις από την κυβέρνηση των Εργατικών στο Λονδίνο.
Τη Γερμανία μόνο εμπιστεύεται απόλυτα από τις τρεις χώρες το Ισραήλ. Θα το έλεγε κανείς και ιστορική παραδοξότητα, όμως οι καιροί αλλάζουν. Και όπως φαίνεται η Μέση Ανατολή απολαμβάνει μια σύντομη ηρεμία πριν αλλάξουν και πάλι.
