Στα 33 της χρόνια, η κουρδικής καταγωγής Ιρανή Ρόγια Χεσμάτι, έχει μετατραπεί σε παγκόσμιο σύμβολο.
Η επιμονή της να ορθώσει το ανάστημά της απέναντι στο καταπιεστικό, θεοκρατικό κράτους του Ιράν επιλέγοντας να κυκλοφορήσει στους δρόμους της Τεχεράνης με ακάλυπτο το κεφάλι της, την οδήγησε στο να υποστεί μεσαιωνικά βασανιστήρια. Μαστιγώθηκε 74 φορές. Σήμερα, το πρόσωπό της έχει γίνει το πρόσωπο κάθε γυναίκας που θέλει να ζει ελεύθερη.
Η Χεσμάτι, γεννημένη στο Χαναντάζ και απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Κουρδιστάν, στην κουρδική επαρχία του Ιράν, φωτογραφήθηκε τον Απρίλιο να περπατά στους δρόμους της Τεχεράνης -όπου κατοικεί- χωρίς χιτζάμπ. Η αρχική της καταδίκη, προέβλεπε ότι θα έπρεπε να φυλακιστεί για 13 χρόνια και 9 μήνες. Μετά την έφεση που άσκησε ο δικηγόρος της, το δικαστήριο έκρινε ότι έπρεπε να μαστιγωθεί 74 φορές και να πληρώσει πρόστιμο που ισούται περίπου με 225 δολάρια.
Ενώπιον του δικαστηρίου, στη Χεσμάτι δόθηκε η ευκαιρία να “μετανοήσει”. Εμφανίστηκε και εκεί χωρίς την ισλαμική μαντίλα, την οποία δύο γυναίκες αξιωματούχοι επιχείρησαν να της φορέσουν αρκετές φορές και, όταν αυτή την πέταξε από το κεφάλι της, το έκαναν δια της βίας, αφού της φόρεσαν χειροπέδες. Έτσι οδηγήθηκε στον θάλαμο που η ίδια περιγράφει ως “μεσαιωνικό θάλαμο βασανιστηρίων”, για να μαστιγωθεί ανελέητα για “προπαγάνδα εναντίον του καθεστώτος” και επειδή “εμφανίστηκε .
Πάντως το ιρανικό καθεστώς ισχυρίζεται ότι ο λόγος για τον οποίο η Χεσμάτι καταδικάστηκε σε ποινή μαστιγώματος δεν ήταν το γεγονός ότι ανέβασε τις φωτογραφίες της χωρίς μαντήλα στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά ότι έλαβε χρήματα από κάποιες διεθνείς οργανώσεις για να το κάνει. Η Χεσμάτι είναι ακτιβίστρια μεν, όμως αυτή η δήλωση έρχεται σε αντίθεση με όσα ειπώθηκαν στην αίθουσα του δικαστηρίου.
Ο δικαστής ενώπιον του οποίου οδηγήθηκε η 33χρονη, της είπε, σύμφωνα με τα ιρανικά ΜΜΕ, ότι δεν ήθελε να την καταδικάσει και της ζήτησε να μην είναι “ξεροκέφαλη” και να φορέσει το χιτζάμπ- κάτι που έκανε και ο δικηγόρος της και ο εργοδότης της. Όταν εκείνη αρνήθηκε, τη ρώτησε γιατί δεν πάει να ζήσει σε κάποια άλλη χώρα, εκτός Ιράν, που θα της το επιτρέπουν και αυτή απάντησε ότι “αυτή η χώρα είναι για όλους τους πολίτες”. Ο δικαστής, σύμφωνα με όσα περιγράφει και η ίδια, της απάντησε ότι “είμαι μαζί σου, αλλά αυτός είναι ο νόμος και πρέπει να τον εφαρμόσουμε” και ζήτησε από τους αξιωματούχους που θα εκτελούσαν την ποινή να μην τη χτυπήσουν με δύναμη. Τα σημάδια στο σώμα της, ωστόσο, δεν δείχνουν κάτι τέτοιο…
Η περιγραφή της
Η Χεσμάτι, με νέα της ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα, περιγράφει πώς έζησε το βασανιστήριο:
“Σήμερα με κάλεσαν για να εκτελέσω την ποινή των 74 μαστιγώσεων. Πήγα στη φυλακή με τον δικηγόρο μου και έβγαλα το χιτζάμπ μου όταν μπήκαμε.
Το προσωπικό μου είπε “φόρεσε το μαντήλι σου για να μην υπάρξει πρόβλημα”. Είπα “ήρθα να πάρω τα μαστίγια γι’ αυτό. Δεν θα το φορέσω”. Φώναξαν τον εκτελεστικό υπάλληλο και ήρθε και μου είπε “φόρεσε τη μαντίλα σου και ακολούθησέ με”.
Είπα “δεν θα το φορέσω” και μου απάντησε “Εντάξει θα σου δώσω ένα μαστίγωμα για να καταλάβεις που βρίσκεσαι. Θα σου ανοίξω νέα υπόθεση, ώστε να ξαναέρθεις για άλλες 74 μαστιγώσεις”. Εξακολουθούσα να μην φοράω τη μαντήλα.
Κατεβήκαμε κάτω και ήρθαν δύο γυναίκες με τσαντόρ (σακούλες σκουπιδιών όπως τις λέμε εδώ) και μου έβαλαν τη μαντήλα στο κεφάλι. Την έβγαλα ξανά. Αυτό επαναλαμβανόταν και μου φόρεσαν χειροπέδες και μου φόρεσαν τη μαντήλα στο κεφάλι.