Κύματα ζέστης με θερμοκρασίες που θυμίζουν ερήμους της Μέσης Ανατολής θα πλήττουν όλο και συχνότερα τη Μεσόγειο λόγω της κλιματικής αλλαγής, προειδοποιεί μελέτη της βρετανικής μετεωρολογικής υπηρεσίας.

Ο δρ Νικόλαος Χριστίδης και οι συνεργάτες του εκτίμησαν πόσο συχνά είναι πιθανό να ξεπερνά ο υδράργυρος τους 50 βαθμούς σε 12 χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής μέχρι το τέλος του αιώνα. Η Ελλάδα και η Κύπρος δεν περιλαμβάνεται στη λίστα, σίγουρα όμως επηρεάζεται από τη γενική τάση. Οι 12 χώρες υπό μελέτη ήταν η Ισπανία, το Μαρόκο, η Αλγερία, η Τυνησία, η Λιβύη, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Ιορδανία, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

 Σε πρώτη φάση, όπως επισημαίνει η ηλεκτρονική εφημερίδα in.gr, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν υπολογιστικά κλιματικά μοντέλα για να προσομοιώσουν πώς θα εξελισσόταν το κλίμα σε έναν κόσμο χωρίς εκπομπές άνθρακα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες θα ήταν πρακτικά αδύνατο να εκδηλωθούν καύσωνες των 50 βαθμών στη Μεσόγειο, αναφέρουν οι ερευνητές στο npj Climate and Atmospheric Science. Μόνο στη Σαουδική Αραβία και τις ακτές της Τυνησίας θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο, όχι όμως πάνω από μια φορά τον αιώνα κατά μέσο όρο.

Στη συνέχεια η ερευνητική ομάδα έτρεξε ξανά τις ίδιες προσομοιώσεις σύμφωνα με ένα σενάριο στο οποίο οι κυβερνήσεις δεν παίρνουν δραστικά μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής και η συγκέντρωση του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα σταθεροποιούνται το 2100 γύρω στα 600 μέρη ανά εκατομμύριο, από 420 μέρη ανά εκατομμύριο σήμερα.

Στο σενάριο αυτό, η πιθανότητες θερμοκρασιών άνω των 50 βαθμών Κελσίου ανεβαίνουν δραματικά.

 Μέχρι το τέλος του αιώνα, τέτοιοι καύσωνες εκτιμάται ότι θα εκδηλώνονται περίπου μια φορά ανά δεκαετία, με εξαίρεση την Ισπανία όπου η αύξηση του κινδύνου είναι μικρότερη. Πιο «ήπιοι» καύσωνες των 45 βαθμών θα πρέπει να αναμένονται κάθε χρόνο, υποδεικνύει η μελέτη.

Αυτό θα σήμαινε περισσότερους θανάτους από καύσωνα, πιο παρατεταμένες ξηρασίες και συχνότερες και εντονότερες δασικές πυρκαγιές.

Όπως ανακοίνωσε τον Ιούνιο το ευρωπαϊκό πρόγραμμα παρατήρησης της Γης Copernicus, η θερμοκρασία στην Ευρώπη αυξάνεται δύο φορές ταχύτερα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο και βρίσκεται ήδη 2,2 βαθμούς πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, πέρα από τον στόχο του 1,5 βαθμού που προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.

Στους ακραίους καύσωνες που έπληξαν την Ευρώπη το 2022, περίπου 61.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τη ζέστη, υπολόγιζε πρόσφατη μελέτη στο Nature Medicine.

Λιγότερο ελκυστική θα γίνει η Μεσόγειος

Λόγω κλιματικής αλλαγής «η Μεσόγειος είναι πιθανό να γίνει λιγότερο ελκυστική για τον τουρισμό».Τον κώδωνα του κινδύνου ως προς τις επιπτώσεις στις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου, ιδίως όσον αφορά τον τομέα του τουρισμού, κρούει σε εκτενές σχετικό αφιέρωμά της η γαλλική εφημερίδα Liberation.

Με αφορμή τους καύσωνες που επικρατούν σε όλες λίγο-πολύ τις μεσογειακές χώρες η γαλλική εφημερίδα υπογραμμίζει την ανάγκη να προσαρμοστούν γρήγορα στη συνεχή άνοδο της θερμοκρασίας.

«Αν θέλουμε οι καύσωνες να μη θέσουν σε κίνδυνο την υγεία των πιο ευάλωτων, θα πρέπει να προβούμε σε πλήρη αναθεώρηση της οργάνωσης της εργασίας και των συνηθειών σε μεγάλο αριθμό χωρών», επισημαίνει η Liberation.

«Στη Μεσόγειο, τον κορυφαίο τουριστικό προορισμό στον κόσμο, όπου οι διακοπές βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, κάθε μέρα φαίνεται να είναι πιο ζεστή από την προηγούμενη, τονίζεται, ενώ επισημαίνεται ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το θερμόμετρο ξεπερνά τους 40°C, ο αέρας γίνεται αποπνικτικός και η έξοδος εξαντλητική, ακόμη και επικίνδυνη», αναφέρεται στο δημοσίευμα.

Ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης υπερθέρμανσης του πλανήτη, «η Μεσόγειος είναι πιθανό να γίνει λιγότερο ελκυστική για τον τουρισμό», προειδοποίησαν, σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα, οι διεθνείς εμπειρογνώμονες της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) στην τελευταία τους έκθεση.

«Πέρα από την πολιτιστική πτυχή, η περιοχή είναι δημοφιλής για τις άνετες θερμοκρασίες της. Περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου του τουρισμού συγκεντρώνεται στις ακτές: όλα αφορούν τις παραλίες, τον ήλιο και τη θάλασσα. Όμως οι περιοχές αυτές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής αλλαγής, με προβλέψιμες τις εκάστοτε κορυφώσεις της θερμοκρασίας μόνο λίγες εβδομάδες ή και ημέρες πριν. Αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται στους ταξιδιώτες», εξηγεί στη γαλλική εφημερίδα ο Τζέρεμι Φος, διευθυντής της Eco-Union, ενός κέντρου προβληματισμού και δράσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη και συντάκτης μιας πρόσφατης έκθεσης για το θέμα.

Από την πλευρά του, ο κλιματολόγος Βόλφγκανγκ Κράμερ, συντάκτης έκθεσης για την κλιματική αλλαγή στη Μεσόγειο, προσθέτει ότι «σε πόλεις όπως η Αθήνα και η Ρώμη, η ρύπανση από το όζον επιδεινώνεται σε περιόδους υψηλής θερμοκρασίας και ότι η Μεσόγειος Θάλασσα υφίσταται μια διαδικασία “τροπικοποίησης” και “ζελοποίησης” καθώς η θερμοκρασία του νερού αυξάνεται».

«Υπάρχουν ερωτηματικά σχετικά με την ικανότητα του τουρισμού με τη σημερινή του μορφή να επιβιώσει στη ζέστη», αναφέρει ο Κράμερ υπογραμμίζοντας εκ παραλλήλου ότι η μείωση των βροχοπτώσεων στην περιοχή της Μεσογείου είναι πιθανό να δυσχεράνει την πρόσβαση σε νερό στις τουριστικές περιοχές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Προς το παρόν, επισημαίνεται στο αφιέρωμα της γαλλικής εφημερίδας, οι πιο δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί δεν έχουν προσαρμοστεί στην κλιματική αλλαγή και η πρόληψη των κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την αύξηση των καυσώνων βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα.

Η Βαρκελώνη δίνει το παράδειγμα

«Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής. Η Βαρκελώνη, η οποία έχει σχέδιο προσαρμογής, είναι μία από τις πιο προηγμένες πόλεις. Σε περιόδους καύσωνα, υπάρχουν θερμικά καταφύγια για τους επισκέπτες: όλοι οι δημόσιοι χώροι και τα σχολεία είναι ανοιχτά με σημεία νερού, σκιά, χώρους ανάπαυσης, ενδεχομένως κλιματισμό και βλάστηση», εξηγεί ο Τζέρεμι Φος.

Μεταξύ των λύσεων που προτείνουν οι επιστήμονες απέναντι στις νέες αυτές συνθήκες βρίσκεται -σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα- και η προσαρμογή των περιόδων ταξιδιού και των προορισμών στους καύσωνες.«Οι τουρίστες θα προτιμήσουν να πάνε σε άλλες περιοχές παρά να υποφέρουν στις μεσογειακές ακτές. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, οι προτιμήσεις τους θα αλλάξουν και θα πηγαίνουν στις ακτές του Ατλαντικού, όπου το κλίμα θα είναι μεσογειακό σε είκοσι ή τριάντα χρόνια, ή στα βουνά», αναφέρεται.Όσον αφορά τη λεκάνη της Μεσογείου, θα μπορούσε να είναι πιο δημοφιλής και πιο προσιτή την άνοιξη και το φθινόπωρο, καταλήγει το δημοσίευμα της Liberation.