Ένα από τα σημαντικότερα δικαιώματα, αυτό της λήθης, το οποίο αποστερούνται οι νοσούντες που νίκησαν τον καρκίνο, διεκδικεί φέτος μέσω της εκστρατείας της η Europa Donna Κύπρου. Δεν είναι λίγοι άλλωστε οι άνθρωποι που πάλεψαν στα ίσα τον καρκίνο αλλά στο πέρασμα των χρόνων βρήκαν στον δρόμο τους προσκόμματα για ασφαλιστική κάλυψη και εξασφάλιση χρηματοοικονομικών διευκολύνσεων. Επιτακτικότερα από ποτέ λοιπόν, τίθεται υπό διεκδίκηση το δικαίωμα στη λήθη. To δικαίωμα στη διαγραφή του ιατρικού ιστορικού καρκίνου με την πάροδο του χρόνου, για μια ζωή χωρίς διακρίσεις.
Η πρόεδρος της Europa Donna Κύπρου, Μαίρη Περδίου, σε συνέντευξή της στον «Φ», αναφέρθηκε στο προσωπικό της ταξίδι μετά τη διάγνωσή της με καρκίνο του μαστού, δηλώνοντας περήφανη για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που είχε στην Κύπρο όπως και τη στήριξη της οποίας έτυχε. Ακόμη υπογραμμίζει τη σημαντικότητα της ψυχολογικής στήριξης που είχε τόσο η ίδια, όσο και η οικογένειά της στο άκουσμα της διάγνωσης. Σήμερα, 18 χρόνια μετά, αφού δεν επέτρεψε ούτε στιγμή στον εαυτό της να μιζεριάσει, κάνει κωπηλασία και προετοιμάζεται να συμμετάσχει το 2023, με άλλες γυναίκες που είχαν εμπειρία καρκίνου του μαστού, σε αγώνες στη Νέα Ζηλανδία. Η κ. Περδίου, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 20 χρόνων από την ίδρυση της Europa Donna, σημειώνει τους σημαντικούς σταθμούς στην πορεία του συνδέσμου αλλά και τους στόχους για το μέλλον.
-Ζήσατε κι εσείς ανάμεσα σε χιλιάδες άλλες γυναίκες την εμπειρία του καρκίνου του μαστού. Ποια είναι τα δικά σας βιώματα;
-Ήμουν 42 χρονών και αισθανόμουν ότι η ζωή μου είχε μπει στην ωραιότερή της φάση. Ήμουν παντρεμένη με δύο παιδιά στην εφηβεία. Κάναμε σχέδια όπως όλες τις οικογένειες. Σε αυτή τη φάση πριν 18 χρόνια διαγνώστηκα με καρκίνο του μαστού. Βρέθηκα αντιμέτωπη με τη διάγνωση και ένιωθα ότι οι δικοί μου άνθρωποι θα κατέρρεαν ο ένας πίσω από τον άλλο σαν ντόμινο. Ήταν λίγο άδικο για μένα αλλά έπρεπε να βρω όλες τις άμυνές μου για να κρατηθώ, αλλά και να κρατήσω τους ανθρώπους γύρω μου. Όταν με είδαν να το παλεύω είχα απίστευτη στήριξη από τον σύζυγό μου, τους γονείς μου, την υπόλοιπη οικογένεια και τους φίλους μου. Κυρίως με κράτησε η επαφή με γυναίκες που βρέθηκαν αντιμέτωπες με τέτοιες διαγνώσεις πριν πολλά χρόνια. Έλεγα στον εαυτό μου όσο δύσκολες κι αν είναι οι θεραπείες, εσύ θα βλέπεις τον εαυτό σου να το ξεπερνά και να ζει στο μέλλον, να σκέφτεσαι ότι θα τα καταφέρεις όπως αυτές τις γυναίκες που το ξεπέρασαν. Άλλαξα στάση ζωής, δεν επέτρεπα στον εαυτό μου να μιζεριάζει. Ξεκίνησα να κάνω με πάθος τις δραστηριότητες που αγαπούσα, το κολύμπι, το pilates. Ξεκίνησα να κάνω κωπηλασία με άλλες γυναίκες με εμπειρία καρκίνου του μαστού και του χρόνου θα πάμε να διαγωνιστούμε με άλλες γυναίκες στη Νέα Ζηλανδία. Σταμάτησα να αναβάλλω τα ταξίδια που προγραμμάτιζα να κάνω. Ζω την κάθε στιγμή και είμαι ευγνώμων για την κάθε μέρα που περνά.
-Αφότου μπήκε στη ζωή σας ο καρκίνος, ποια ήταν η εμπειρία σας σε ό,τι αφορά το επίπεδο της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στην Κύπρο;
-Είμαι πολύ περήφανη που έκανα όλες τις εξετάσεις, θεραπείες και χειρουργεία στην Κύπρο. Μετά από 18 χρόνια μπορώ να είμαι ευγνώμων για όλους τους γιατρούς μου, τους νοσηλευτές αλλά και τον σύνδεσμο Europa Donna που στάθηκαν δίπλα μου και μου πρόσφεραν το καλύτερο.
-Τι άλλαξε για τους ασθενείς με παρόμοια εμπειρία με τη δική σας μετά την εισαγωγή του ΓεΣΥ;
-Πέραν των διαδικασιών που άλλαξαν για τους καρκινοπαθείς δεν άλλαξε κάτι ουσιαστικό μιας και πάντα οι καρκινοπαθείς είχαν πρόσβαση σε δωρεάν περίθαλψη ανεξαρτήτως εισοδημάτων.
-Ποια ήταν η στήριξη που τύχατε και εσείς, αλλά και το οικείο περιβάλλον σας μετά τη διάγνωση;
-Οι χειρουργοί μου έκαναν το καλύτερο δυνατόν για μένα και οι γιατροί και οι νοσηλευτές στο Ογκολογικό Κέντρο Τράπεζας Κύπρου μού παρείχαν την καλύτερη δυνατή περίθαλψη. Πέραν των προγραμμάτων που προσφέρει η Εuropa Donna Κύπρου, δηλ. την επιχορήγηση περούκας, ειδικού στηθόδεσμου, την ψυχολογική στήριξη σε μένα και στην οικογένειά μου, τη φυσικοθεραπεία και την ενημέρωση βρήκα πραγματικά μια νέα οικογένεια που με αγκάλιασε με αγάπη και στάθηκε δίπλα μου σε όλα τα στάδια της αποθεραπείας μου.
Παλαιότερα η κοινωνία έκανε λόγο για την «επάρατη νόσο». Διάγνωση με καρκίνο, στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων σήμαινε και θάνατος. Σήμερα μιλάμε για ιστορίες ανθρώπων που νίκησαν τον καρκίνο. Τι πιστεύετε ότι άλλαξε στο πέρασμα των χρόνων και πόσο δρόμο έχουμε να διανύσουμε ακόμη σε σχέση με τη στήριξη των ασθενών;
-Το γεγονός ότι για τον καρκίνο του μαστού οι γυναίκες βγήκαν μπροστά, μίλησαν, έσπασαν τη σιωπή και τα ταμπού, βοήθησαν στο να ενημερώνονται οι άνθρωποι και να ξεπεράσουν τον φόβο. Η μεγαλύτερη επιβίωση των ανθρώπων με εμπειρία καρκίνου έπεισε πλέον τους ανθρώπους ότι η πρόληψη σώζει ζωές και ειδικά στον καρκίνο του μαστού η ίαση είναι σε πολύ ψηλά ποσοστά. Με τη στάση των επιζώντων ξεπεράστηκε πλέον η σύνδεση του καρκίνου με τον θάνατο.
-Φέτος γιορτάζετε τα 20 χρόνια από την ίδρυση της Europa Donna. Τι έχετε πετύχει σε αυτές τις δύο δεκαετίες; Ποιες είναι οι σημαντικές στιγμές.
-Οι κύριες χρονιές-σταθμοί αλλά και επιτεύγματα της Εuropa Donna Κύπρου είναι τα εξής:
2002: Ίδρυση Europa Donna Κύπρου
2003: Έναρξη προγράμματος πληθυσμιακού ελέγχου για δωρεάν μαστογραφία. Αγορά κινητής μονάδας
2005: Διοργάνωση πρώτης Πορείας με τις Ροζ Φιγούρες
2005: Ανάπτυξη και λειτουργία προγράμματος «Επιστήθιες φίλες»
2006: Δημιουργία πρώτου σπιτιού Europa Donna
2012: Ανάπτυξη και λειτουργία Προγράμματος «Στηρίζω»
2014: Ανάπτυξη και λειτουργία προγράμματος «Γνωρίζω»
2016: Δημιουργία του 1ου Εξειδικευμένου Κέντρου Μαστού στην Κύπρο, δωρεάν προσβάσιμο σε όλες τις γυναίκες
2018: Ανάπτυξη και λειτουργία προγράμματος «Φροντίζω»
Επέκταση του ορίου ηλικίας του προγράμματος πληθυσμιακού ελέγχου για δωρεάν μαστογραφία, από τα 45 – 74 με στόχο την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση
Διοργάνωση στην Κύπρο της μεγαλύτερης αθλητικής δραστηριότητας για την υγεία των γυναικών στην Ευρώπη «Race for the Cure»
Διοργάνωση εξειδικευμένων επιστημονικών ημερίδων, συμμετοχή σε πανευρωπαϊκά συνέδρια, συμμετοχή σε επιστημονικές και ακαδημαϊκές έρευνες
Εκλογή δύο Προέδρων της Europa Donna Κύπρου στην Προεδρία της Europa Donna Ευρώπης
Παρουσίαση Σπιτιών Europa Donna Κύπρου ως πρότυπα κατά τη διάρκεια πανευρωπαϊκών συνεδρίων
Ένταξη νέου προγράμματος «Διατροφή και Υγεία» (2022)
Αγορά νέων υπερσύγχρονων ψηφιακών μαστογράφων από την ΟΠΑΠ Κύπρου.
– Γιατί επιλέξατε προσωπικά να εμπλακείτε με τη Europa Donna; Tι είδατε πίσω από το όραμα των ανθρώπων που τη δημιούργησαν;
– Βρήκα στήριξη, αγάπη και μια νέα οικογένεια που με καταλάβαιναν και μπορούσαν να με βοηθήσουν σε ό,τι με απασχολούσε. Πέραν αυτού όταν είχα κάνει ένα αίτημα για να πληρωθώ για την αποκατάσταση της διπλής μαστεκτομής στην οποία υποβλήθηκα, μου αρνήθηκαν με τη δικαιολογία ότι ήταν για αισθητικούς λόγους που την είχα κάνει. Τότε, η κ. Στέλλα Κυριακίδου μαζί με το υπόλοιπο συμβούλιο της Europa Donna βγήκαν μπροστά και έκαναν μια εκστρατεία ενημέρωσης έτσι ώστε οι αρμόδιοι να κατανοήσουν ότι καμία γυναίκα δεν προβαίνει σε επεμβάσεις ακρωτηριασμού γιατί το θέλει. Η μάχη κερδήθηκε. Αυτή η συνηγορία που έκαναν για μένα ήταν το έναυσμα να θέλω και εγώ να λειτουργήσω ως συνήγορος των ασθενών και να διεκδικώ για αυτούς.
– Η φετινή εκστρατεία αφορά το «Δικαίωμα στη λήθη» και τη διεκδίκησή του για τους ανθρώπους που νίκησαν τον καρκίνο. Τι εννοούμε με τον όρο αυτό και ποιες συνέργειες έχετε κάνει ως οργανισμός.
– Το «Δικαίωμα στη λήθη» είναι το δικαίωμα όλων των καρκινοπαθών, κάποια χρόνια μετά την αποθεραπεία τους να έχουν πρόσβαση σε ασφαλιστικές καλύψεις. Γιατί οι ασφαλιστικές καλύψεις είναι απαραίτητες πολλές φορές για την εξασφάλιση χρηματοοικονομικών διευκολύνσεων. Είναι μια εκστρατεία για το δικαίωμα στη ζωή χωρίς διακρίσεις. Θέλουμε αφού έχουμε αποθεραπευτεί να ξεχαστεί το ιατρικό μας ιστορικό και να ζήσουμε μια ζωή χωρίς διακρίσεις όπως τους άλλους συνανθρώπους μας. Έχουμε κάνει κάποιες συναντήσεις με τους ενδιαφερόμενους φορείς. Ζητήσαμε τη συζήτηση του θέματος στη Βουλή και αυτό έγινε στις 29/9/22. Εκεί πήραμε τις διαβεβαιώσεις του προέδρου και όλων των βουλευτών της Επιτροπής Υγείας ότι στηρίζουν το αίτημά μας. Επίσης είχαμε τη στήριξη όλων των συνδέσμων που ασχολούνται με τον καρκίνο αλλά και του προέδρου του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου. Πρέπει να πούμε επίσης, ότι ο υπουργός Υγείας από την πρώτη μέρα που μιλήσαμε για αυτό το αίτημα είναι δίπλα μας και στηρίζει αυτή την εκστρατεία.
Οι στόχοι για το μέλλον
– Ποιοι είναι οι επόμενοί σας στόχοι ως οργανισμός; Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να δώσετε στις γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού ή των ωοθηκών;
– Λειτουργούμε ως συνήγοροι των ασθενών και βεβαιωνόμαστε ότι ο κάθε Κύπριος ασθενής έχει πρόσβαση στις καλύτερες θεραπείες όπως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι και ότι αυτές είναι δωρεάν προσβάσιμες. Πετύχαμε τη δημιουργία Κέντρων Μαστού. Τώρα θέλουμε να εξασφαλίσουμε τη διαπίστευσή τους από εξωτερικούς αξιολογητές. Εφαρμόζεται το Πληθυσμιακό Μαστογραφικό Πρόγραμμα από το Υπουργείο Υγείας. Παρακολουθούμε την αναβάθμισή του, επιδιώκουμε την εφαρμογή της επέκτασής του και αναμένουμε τη διαπίστευσή του από ξένους αξιολογητές. Παρακολουθούμε και αναμένουμε την εγκατάσταση των νέων υπερσύγχρονων ψηφιακών μαστογράφων σε όλες τις επαρχίες.
Θέλουμε το «Δικαίωμα στη Λήθη» να κατοχυρωθεί νομικά και να εφαρμοστεί στον τόπο μας πριν το 2025 που είναι η προθεσμία που θέτει το Ευρωπαϊκό Σχέδιο. Θέλουμε να διαμηνύσουμε στις γυναίκες τις Κύπρου ότι καμιά γυναίκα δεν πρέπει να το περνά μόνη της. Όλες οι γυναίκες μπορούν να ζητήσουν και να έχουν βοήθεια από τον σύνδεσμό μας και από τους εξαίρετους γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό που έχουμε στον τόπο μας.
