Παρελθόν αποτελεί για τις νέες υποθέσεις που καταχωρούνται μετά τις 29 Απριλίου 2022, το δικαίωμα του κατηγορούμενου να επιλέξει να προβεί σε ανώμοτη δήλωση, δηλαδή να δώσει χωρίς όρκο μαρτυρία στην περίπτωση που κρίνεται από το δικαστήριο ότι έχει αποδειχθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση εναντίον του. Οι επιλογές που παραμένουν στη διάθεσή ενός κατηγορούμενου σε μια υπόθεση, η οποία καταχωρήθηκε από τις αρχές Μαΐου, είναι δύο. Είτε να δώσει μαρτυρία ενόρκως και να υπόκειται σε αντεξέταση, είτε να ασκήσει το δικαίωμα της σιωπής.
Κληθείς να τοποθετηθεί στον «Φ» για τη σημαντική τροποποίηση του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, την οποία υπερψήφισε η Βουλή, ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, Σάββας Αγγελίδης, ανέφερε πως το δικαίωμα την ανώμοτης δήλωσης δημιουργούσε πολύ περισσότερα προβλήματα στη δικαστική διαδικασία παρά προς όφελος του κατηγορούμενου, τονίζοντας πως αυτό το προνόμιο δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της Δικαιοσύνης.
Όπως είναι γνωστό, με την ανώμοτη δήλωση ένας κατηγορούμενος είχε το δικαίωμα να προβεί σε κατάθεση χωρίς όρκο και δεν υπόκειτο σε αντεξέταση. Στα πλαίσια της ανώμοτης δήλωσης, στην ουσία ο κατηγορουμένους μπορούσε να δηλώσει ό,τι ήθελε, είτε να πει τα γεγονότα όπως εκείνος τα πιστεύει, είτε να προβάλει άλλοθι. Ωστόσο, όλα αυτά που ισχυριζόταν διαβάζοντας τη δήλωσή του, δεν είχαν αποδεικτική αξία, καθώς δεν επρόκειτο για μαρτυρία η οποία θα μπορούσε ένα δικαστήριο να την αξιολογήσει. «Η αξία και το βάρος ήταν τέτοιο που ουσιαστικά αποτελούσε μια σύγχυση και τίποτα άλλο σε όλη τη διαδικασία», επεσήμανε ο κ. Αγγελίδης.
Επιπρόσθετα ανέφερε ότι στο παρελθόν υπήρξαν δικαστικές αποφάσεις οι οποίες έκαναν προτροπή στο να καταργηθεί το δικαίωμα αυτό, τονίζοντας πως σε άλλες χώρες που εφαρμόζεται το σύστημα του κοινοδικαίου, έχει καταργηθεί πολύ νωρίτερα.
Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως η κατάργηση της ανώμοτης δήλωσης δεν εφαρμόζεται αναδρομικά, καθώς είναι μια τροποποίηση η οποία επηρεάζει δικαιώματα κατηγορουμένων και ως εκ τούτου τίθεται σε ισχύ για τις υποθέσεις που καταχωρούνται μετά τις 29 Απριλίου 2022.
Ερωτηθείς εάν υπήρξε σύγχυση μετά και την τροποποίηση και την κατάργηση της ανώμοτης δήλωσης, ο κ. Αγγελίδης ανέφερε πως «έχουν δοθεί σαφέστατες οδηγίες προς τους Δημόσιους Κατήγορους ούτως ώστε για τις υποθέσεις που είναι ήδη ενώπιον δικαστηρίου, να αναφέρεται στο δικαστήριο ότι είναι σε ισχύ ακόμη το συγκεκριμένο δικαίωμα για την υπόθεση που είναι ενώπιόν του. Έτσι δεν θα έχουμε να αντιμετωπίζουμε μετά οποιονδήποτε άλλον ισχυρισμό είτε ακόμη και ότι είναι άκυρη η διαδικασία».
