Ψηφίστηκε πριν από μια δεκαετία, εφαρμόστηκε στην πράξη πριν από οκτώ χρόνια και τώρα άρχισε εκ νέου να απασχολεί έντονα τους εκπαιδευτικούς φορείς καθώς το 2027 – χρονολογία ορόσημο – πλησιάζει. Ο λόγος για το νέο σύστημα διορισμού στη Δημόσια Εκπαίδευση, το οποίο αποτελεί ένα ιδιαίτερα καυτό θέμα που πρόκειται λίαν συντόμως να τεθεί εκ νέου στο τραπέζι του διαλόγου, καθώς το υπουργείο Παιδείας το έχει θέσει ως ένα από τα θέματα που θέλει να «τρέξει» εντός του 2025. Κι αυτό διότι, η κείμενη νομοθεσία απασχολεί έντονα, με κάποιους φορείς να συμφωνούν με διατάξεις της και κάποιους άλλους να διαφωνούν και μάλιστα έντονα. Ένας από αυτούς τους φορείς είναι και η ΠΟΕΔ, η οποία τόσο από τον καιρό που η ισχύουσα νομοθεσία βρισκόταν στα σκαριά (επί υπουργίας Κώστα Καδή), όσο και σήμερα έχει σοβαρές ενστάσεις όσον αφορά στην πρόνοια της νομοθεσίας, με βάση την οποία από την 1η Σεπτεμβρίου του 2027 καταργείται ο κατάλογος διοριστέων. Πρόκειται για τον «παραδοσιακό» κατάλογο που για κάμποσα χρόνια συμπεριελάμβανε τα ονόματα και τον αριθμό των υποψηφίων για διορισμό στην Εκπαίδευση.
Για το θέμα αυτό, το Εκτελεστικό Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΟΕΔ, κατά την τελευταία του συνεδρία και αφού αξιολόγησε τα μέχρι στιγμής δεδομένα, αποφάσισε τη σύγκληση Γενικών Συνελεύσεων των μελών της ΠΟΕΔ, στις 8 Μαΐου 2025, με στόχο την εξουσιοδότηση για ενδεχόμενη λήψη δυναμικών μέτρων, αναφορικά με τη θέση της ΠΟΕΔ για τη διατήρηση των καταλόγων διοριστέων μετά το 2027 και την παράλληλη διόρθωση των στρεβλώσεων του Νέου Σχεδίου Διορισμών. Αυτό αναφέρει σε ανακοίνωσή της η οργάνωση των δασκάλων σημειώνοντας πως «για το εν λόγω θέμα, το οποίο είναι ιδιαίτερα σοβαρό και χρήζει άμεσης διαχείρισης από πλευράς υπουργείου Παιδείας, η Οργάνωση δεν έχει λάβει οποιαδήποτε πρόταση, παρά τις δημόσιες δεσμεύσεις της Κυβέρνησης». Επιπρόσθετα, η ΠΟΕΔ επισημαίνει πως «η ανάγκη επίλυσης του ζητήματος με τρόπο ώστε να μην αδικείται κανένας εκπαιδευτικός, είτε ανήκει στον κατάλογο διοριστέων, είτε ανήκει στον κατάλογο διορισίμων, είναι εκ των ων ουκ άνευ αν θέλουμε τα σχολεία μας να στελεχώνονται έγκαιρα και επαρκώς».
Με την κατάργηση του καταλόγου διοριστέων, στη βάση του νέου συστήματος διορισμού το οποίο βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο σχεδόν 12 χρόνια, και σε περίπτωση που δεν επέλθει οποιαδήποτε αλλαγή, σε ισχύ θα είναι μόνο ο κατάλογος διορισίμων, ο οποίος προκύπτει από τις εξετάσεις στις οποίες θα παρακάθονται οι εκπαιδευτικοί. Υπενθυμίζεται ότι οι πρώτες εξετάσεις που έγιναν για τον καταρτισμό του καταλόγου διορισίμων ήταν τον Νοέμβριο του 2017 και από τότε διεξάγονται κάθε δύο χρόνια. Από τότε μέχρι σήμερα, πολλές και έντονες είναι οι φωνές εκπαιδευτικών που διαπιστώνουν αρκετές στρεβλώσεις στο σύστημα αυτό. Μία από τις οποίες είναι και η επεξεργασία που γίνεται στις βαθμολογίες των υποψηφίων για σκοπούς σύγκρισης με προηγούμενες χρονιές ούτως ώστε να υπάρχει μια αντιστοιχία και εξίσωση του βαθμού δυσκολίας. Δηλαδή, να διασφαλίζεται ότι οι υποψήφιοι μιας χρονιάς δεν παρακάθησαν σε δυσκολότερες ή ευκολότερες εξετάσεις από αυτούς προηγούμενης εξεταστικής διαδικασίας.
Σύμφωνα με εκπαιδευτικούς, στο σημείο αυτό προκύπτει ένα ακόμα ζήτημα: Πώς μπορεί να γίνει σύγκριση ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν υποψήφιοι προηγούμενης διαδικασίας, άλλης χρονιάς, λόγω διορισμού. Το θέμα προέκυψε και πριν από αρκετούς μήνες και το ανέδειξε ο «Φ», κυρίως στην ειδικότητα των φιλολόγων. Οι υποψήφιοι προηγούμενων ετών που περιλήφθηκαν στον κατάλογο διορισίμων έπειτα από επιτυχία τους στις εξετάσεις, διορίστηκαν όλοι. Αποτέλεσμα τώρα, όπως λένε εκπαιδευτικοί, να μην υπάρχει κάτι ως μέτρο σύγκρισης, οπότε και δεν υπάρχει λόγος να γίνει κάτι τέτοιο. Κάτι το οποίο χαρακτηρίζουν ως μία στρέβλωση του συστήματος.
Αυτό που προκρίνεται από την πλευρά των εκπαιδευτικών είναι ότι το 2027 που θα καταργηθεί ο κατάλογος διοριστέων, θα προκύψουν σοβαρά ζητήματα στο κομμάτι των αντικαταστάσεων, αφού οι ανάγκες θα είναι αδύνατον να καλύπτονται από τον κατάλογο διορισίμων. Γίνεται λόγος ακόμη και για σοβαρό πρόβλημα στο θέμα της κάλυψης των αναγκών σε συμβάσεις, την ώρα που συμβασιούχοι δεν θα προλάβουν να γίνουν αορίστου χρόνου και εκπαιδευτικοί που θα έχουν φτάσει κοντά στον διορισμό θα βρεθούν εκτός εκπαίδευσης.
Το κομμάτι της ανεργίας είναι κάτι που θίγεται έντονα από τις εκπαιδευτικές πλευρές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για το θέμα έχει δημιουργηθεί και Ομάδα Πρωτοβουλίας για τη μη κατάργηση του Πίνακα Διοριστέων, η οποία προχώρησε στη συλλογή υπογραφών μέσω διαδικτυακού ψηφίσματος.
Η άποψη της Μέσης Εκπαίδευσης και η γνωμάτευση που «κόλλησε»
Σε επίπεδο Μέσης Εκπαίδευσης, όταν πριν από μια δεκαετία γίνονταν οι διαβουλεύσεις για το σύστημα, ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ είχαν τοποθετηθεί θετικά. Σήμερα, όμως που το 2027 είναι όλο και πιο κοντά, εστιάζουν και αυτές με τη σειρά τους στην ανάγκη της διασφάλισης των εκπαιδευτικών που έχουν προσφέρει στην εκπαίδευση κι έχουν εμπειρία και υπηρεσία, ούτως ώστε να μην μείνουν εκτός. Όταν το θέμα είχε συζητηθεί προ μερικών μηνών με την υπουργό Παιδείας, η ΟΛΤΕΚ ανέφερε μεταξύ άλλων, πως αφού διασφαλιστούν οι εκπαιδευτικοί που έχουν προσφέρει, θα πρέπει να γίνουν και κάποιες αλλαγές στο νόμο που θα αυξήσουν την αξιοκρατία.
Από πλευράς ΟΕΛΜΕΚ αυτό που επισημαίνεται είναι η διασφάλιση των εκπαιδευτικών που έχουν υπηρεσία καθώς εργάζονται ως συμβασιούχοι και αορίστου χρόνου, και αυτό να καθοριστεί στο πλαίσιο του διαλόγου που αναμένεται με το Υπουργείο. Επίσης, η οργάνωση των καθηγητών αξιώνει δημιουργία κλειστού καταλόγου για αυτούς τους εκπαιδευτικούς, ενώ εστιάζει σε βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν στο σύστημα λόγω των στρεβλώσεων που παρουσιάζει.
Κι ενώ όλα τα πιο πάνω στενεύουν τον κλοιό γύρω από το θέμα του νέου συστήματος διορισμού στη Δημόσια Εκπαίδευση, το οποίο όπως αναφέρθηκε στην αρχή του ρεπορτάζ, θα ανοίξει εκ νέου στο πλαίσιο διαλόγου του υπουργείου Παιδείας με τους εμπλεκόμενους φορείς, το Υπουργείο αναμένει ακόμη (εδώ και αρκετούς μήνες) γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία σχετικά με το θέμα.