Με ολιστική προσέγγιση στοχεύει το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί το φαινόμενο της βίας στα σχολεία, το οποίο τα τελευταία χρόνια χτυπάει κόκκινο. Αυτό επιχειρείται να επιτευχθεί μέσω της νέας Εθνικής Στρατηγικής για την Πρόληψη και Διαχείριση της Βίας στο Σχολείο 2024-2028, η οποία προέλυψε από την συγκέντρωση στοιχείων και συμπερασμάτων από την προηγούμενη στρατηγική που ήταν σε ισχύ, από απόψεις εμπλεκομένων και δεδομένα κ.α., τα οποία αξιολογήθηκαν από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Το Σχέδιο Δράσης για τη νέα στρατηγική, το οποίο παρουσιάστηκε από τη διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, δρ Έλενα Χατζηκακού, οργανώνεται κάτω από πέντε πυλώνες που αποτελούν τους βασικούς άξονες πάνω στους οποίους κινούνται και επικεντρώνονται οι επιμέρους δράσεις.
Οι πέντε πυλώνες είναι:
- Διασφάλιση ασφαλούς και συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος.
- Εκπαίδευση και ενδυνάμωση εκπαιδευτικών και γονέων/κηδεμόνων για πρόληψη και διαχείριση της σχολικής βίας.
- Εκπαίδευση και ενδυνάμωση παιδιών για πρόληψη και διαχείριση της σχολικής βίας.
- Μηχανισμοί παρακολούθησης και υλοποίησης των πολιτικών και καταγραφής φαινομένων βίας.
- Δημιουργία συνεργειών με άλλους φορείς.
Σκοπός της Εθνικής Στρατηγικής είναι η πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σχολικής βίας και παραβατικότητας μέσω της δημιουργίας ενός ασφαλούς σχολικού κλίματος, το οποίο να προωθεί έμπρακτα κουλτούρα συμπερίληψης και καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων. Με την υιοθέτηση της ολιστικής προσέγγισης διασφαλίζεται η ενδυνάμωση και η ενεργός συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των περιστατικών βίας στα σχολεία.
Όπως ανέφερε η δρ Χατζηκακού, η Εθνική Στρατηγική αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής, επιστημονικά τεκμηριωμένο, που θα καταστήσει την Εθνική Στρατηγική βιώσιμη και αποτελεσματική.
Από πλευράς της η υπουργός Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, εξήρε τη σημασία που έχει ο στρατηγικός σχεδιασμός στην επίτευξη της ύψιστης προτεραιότητας που θέτει το Υπουργείο για προώθηση του. Τόνισε ότι μέσα από τους πυλώνες διασφαλίζεται η δημιουργία συνεργειών με κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς, και καθορίζονται οι μηχανισμοί παρακολούθησης και υλοποίησης των σχετικών πολιτικών, ενέργειες απαραίτητες για την υλοποίηση και επιτυχία των δράσεων.
Υπενθυμίζεται ότι το κείμενο και το Σχέδιο Δράσης της Εθνικής Στρατηγικής εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το Νοέμβριο του 2024.
Δεν υπάρχει αριθμός για προηγούμενα περιστατικά
Ερωτηθείσα η Υπουργός για τον αριθμό των περιστατικών βίας που έχουν καταγραφεί σε σχέση με την προηγούμενη στρατηγική, ανέφερε πως δεν υπάρχει αριθμός για τα προηγούμενα περιστατικά, γιατί υπήρχε η αναφορά με άλλους τρόπους, ενώ, με βάση την καινούργια στρατηγική εγκαθιδρύεται ένας συστηματικός μηχανισμός καταγραφής των περιστατικών, πολυεπίπεδα. «Δίνουμε ευκαιρία για πλήρη καταγραφή και διαφάνεια σε αυτό το θέμα μέσω συγκεκριμένης πλατφόρμας που έχει ήδη ανακοινωθεί αυτές τις ημέρες», σημείωσε η κ. Μιχαηλίδου. Όπως ανέφερε, τις προηγούμενες χρονιές η καταγραφή γινόταν «λιγότερο τυπικά», με τα παράπονα και τα περιστατικά να υποβάλλονται στο Υπουργείο σημειώνοντας ότι κάποια από αυτά τα περιστατικά αποκρύβονταν από φόβο να μην δημιουργηθεί λάθος εικόνα για τα σχολεία και το Υπουργείο έτρεχε μέσω των μηχανισμών του. «Τώρα δίνουμε έμφαση και στη σωστή καταγραφή», επεσήμανε.
Σημείωσε δε, ότι τώρα «το μήνυμα είναι ότι το ασφαλές σχολείο αφορά και τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς, μας ενδιαφέρει και η ψυχική υγεία και των παιδιών και των εκπαιδευτικών και των μελών της σχολικής μονάδας, αλλά μας ενδιαφέρει και η ασφάλεια τους και η προσωπική τους υγεία, συνεπώς σωστή καταγραφή, εμπεριστατωμένες αποφάσεις, συλλογική δράση». Ανέφερε ότι στην πρώτη ήδη εφαρμογή κάποιες δεκάδες περιστατικά έχουν ήδη καταγραφεί από τα σχολεία, κάποια είναι πολύ μικρότερης σημασίας και σοβαρότητας, με ελάχιστα να έχουν μεγαλύτερη σημασία και σοβαρότητα «και εκεί είναι που τρέχουν οι υποστηρικτικές μας υπηρεσίες να στηρίξουν το σχολείο».
Επιπρόσθετα, η Αθηνά Μιχαηλίδου σημείωσε πως στη νέα στρατηγική περιλαμβάνεται και το θέμα του διαδικτυακού εκφοβισμού, για το οποίο υπάρχει ειδική πρόνοια και γραμμή βοηθείας και ανώνυμη γραμμή καταγγελιών.
Σε εφαρμογή και η νομοθεσία που ήταν αδρανής
Εξάλλου, το υπουργείο Παιδείας ενημέρωσε ότι από την 1η Αυγούστου 2024, ημερομηνία κατά την οποία τέθηκε σε ισχύ ο περί της Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Ενδοσχολικής Βίας Νόμος του 2020, έπειτα από την ψήφιση τροποποιήσεων από την Ολομέλεια της Βουλής, έχει προχωρήσει στην προώθηση συγκεκριμένων ενεργειών για υλοποίηση των προνοιών του, είτε σε επίπεδο Υπουργείου είτε σε επίπεδο σχολικής μονάδας.
Συγκεκριμένα, σε επίπεδο Υπουργείου έχουν συσταθεί και έχουν πραγματοποιήσει συνεδρίες όλες οι επιτροπές που προνοούνται βάσει της νομοθεσίας: Η Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή για θέματα ενδοσχολικής βίας, η Συντονιστική Επιτροπή Ασφαλούς Σχολείου (ΣΕΑΣ) και η Ομάδα Ασφαλούς Σχολείου (ΟΑΣ). Όλες οι επιτροπές απαρτίζονται από εκπροσώπους των αρμόδιων Διευθύνσεων και Υπηρεσιών του υπουργείου Παιδείας. Επισημαίνεται, επιπλέον, ότι στην Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή συμμετέχουν και εκπρόσωποι των συναρμόδιων Υπουργείων Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και Υγείας, του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, καθώς και δύο ακαδημαϊκοί.
Στο πλαίσιο των συνεδριών τους, οι επιτροπές έχουν αναπτύξει το πλαίσιο εργασίας τους, βάσει του οποίου μπορεί να αναφερθεί, συνοπτικά, ότι βρίσκονται εν εξελίξει δράσεις όπως:
> Ανάπτυξη ενός στοχευμένου Στρατηγικού Σχεδίου του ΥΠΑΝ για τη βία και παραβατικότητα.
> Ενημέρωση και επιμόρφωση όλων των εμπλεκομένων φορέων και εταίρων του ΥΠΑΝ.
> Χαρτογράφηση των πολιτικών/εγκυκλίων/πρωτοκόλλων του ΥΠΑΝ, τα οποία ακολουθούν τα σχολεία για θέματα βίας και παραβατικότητας, με στόχο τη δημιουργία Οδηγού για διευκόλυνση του έργου των σχολείων.
> Δημιουργία ηλεκτρονικού εργαλείου καταγραφής περιστατικών βίας από τα σχολεία, με στόχο την καταγραφή και την αξιολόγηση του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας, καθώς και τη διαμόρφωση μίας συνολικής εικόνας για τα περιστατικά που συμβαίνουν στα σχολεία.
> Χαρτογράφηση και αξιολόγηση προγραμμάτων που προσφέρουν άτομα, οργανισμοί και φορείς προς μαθητές/μαθήτριες σε θέματα σχετικά με τη βία και παραβατικότητα.
Ταυτόχρονα και σε επίπεδο σχολικής μονάδας, έχουν δοθεί οδηγίες από το Υπουργείο στην αρχή της σχολικής χρονιάς, ώστε να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για να εναρμονιστούν με τις υποχρεώσεις που απορρέουν για αυτές, βάσει της νομοθεσίας. Συγκεκριμένα, δόθηκαν οδηγίες για τη σύσταση της Επιτροπής Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Ενδοσχολικής Βίας, καθώς και για την εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης του σχολείου, το οποίο στοχεύει στην πρόληψη και αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας, στο πλαίσιο του Ενιαίου Σχεδίου Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας.
